Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Sobielarska Sędziowie: asesor WSA Agnieszka Miernik (spr.) asesor WSA Przemysław Żmich Protokolant Agnieszka Kozik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2007 r. sprawy ze skargi Rady Synodalnej Kościoła [...] w R. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] września 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uznania za stronę postępowania administracyjnego kościelnej osoby prawnej 1) uchyla zaskarżone postanowienie; 2) stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu; 3) zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz Rady Synodalnej Kościoła [...] w R. kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Postanowieniem z dnia [...] września 2006 r., nr [...] Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 123 kodeksu postępowania administracyjnego, po rozpatrzeniu wniosku Kościoła [...] w R. o dopuszczenie Kościoła [...] w R. do udziału w postępowaniu administracyjnym w sprawie wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych P. [...] Kościoła [...] w R., odmówił uznania Kościoła [...] w R. za stronę w postępowaniu administracyjnym w sprawie wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych P. [...] Kościoła [...] w R..
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia organ przedstawił następujący stan sprawy:
W dniu 8 marca 2006 r. do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, jako organu rejestrowego, wpłynął wniosek o wpis do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych P. [...]Kościoła w R..
Wnioskiem z dnia 23 maja 2006 r. Kościół [...] w R. zgłosił udział, jako strona, w postępowaniu administracyjnym w sprawie wpisu do wyżej wymienionego rejestru P. [...] Kościoła [...] w R.. Wniosek oparty został na art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 97, poz. 482 ze. zm.), zgodnie z którym Kościół [...] w R. pozostaje w jedności wiary i moralności z P. [...] Kościołem [...] w S. i K.
Odpowiadając na wezwania Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 maja 2006 r. oraz 23 czerwca 2006 r. o sprecyzowanie podstawy prawnej wniosku i wskazanie przepisów prawa materialnego uzasadniających interes prawny Kościoła [...] w R. w toczącym się postępowaniu o wpis P. [...] Kościoła [...] w R., Kościół [...] w R. w pismach z dnia 7 czerwca i 7 lipca 2006 r., jako podstawę prawną żądania, wskazał dodatkowo art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 24 w związku z art. 45 Kodeksu cywilnego, a także art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
W ocenie Kościoła [...] w R., Kościół ten "...pozostaje w jedności wiary i moralności z P. [...] Kościołem [...] w S. i K. Zatem Kościół [...] w R. ma interes prawny w ochronie nazwy P. [...] Kościoła [...] (chociażby z dodaniem -w R.- niechroniącym przed traktowaniem go jako rzekomej ekspozytury Kościoła w S.) przed posługiwaniem się nią przez osoby nieupoważnione i w przestrzeganiu ustalonej pomiędzy obydwoma Kościołami zasady, że każdy z nich nie działa w państwie będącym terytorium drugiego Kościoła".
Przepisem materialnym jest także art. 24 w związku z art. 45 Kodeksu cywilnego, bowiem "...metody stosowane przez J. i T. R. pozwalają z całą pewnością przyjąć, że wniosek o rejestrację rzekomego P. [...] Kościoła [...] zawiera treści naruszające chronione przez te przepisy dobra osobiste zarówno Kościoła [...] w R., jak i P. [...] Kościoła [...] w S. i K. Udowodnienie tego będzie możliwe dopiero po zapoznaniu się z treścią wniosku o rejestrację. Działanie Kościoła [...] w R. jako strony w toku postępowania administracyjnego stanowi -realnie istniejącą potrzebę ochrony prawnej-. (...) Udowodnienie naruszenia możliwe będzie dopiero po zapoznaniu się z treścią wniosku o rejestrację. Jednak nasuwa się tu analogia z tym, że do dopuszczenia w charakterze strony do postępowania osoby posiadającej działkę w sferze domniemanych uciążliwości stwarzanych dla otoczenia przez projektowaną inwestycję wystarczy subiektywne przekonanie tej osoby, że takie uciążliwości nastąpią. (...) Trzecim przepisem materialnym jest art. 64 ust. 2 Konstytucji RP przewidujący ochronę prawną własności. Wnioskodawcy "rejestracji rzekomego P. [...] Kościoła [...] zapewne podają jako siedzibę tego Kościoła nieruchomość w W. przy ul. [...], chociaż nie mają żadnego prawa do korzystania z tej nieruchomości. W dniu wejścia w życie ustawy z dnia czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej - nieruchomość była we władaniu Parafii D. Kościoła [...] w W. Na podstawie art. 33 ust. 1 tej ustawy stała się ona własnością tej Parafii, mimo iż zobowiązany do tego ówczesny proboszcz tej Parafii T. R. celowo nie dopełnił formalności przewidzianych w ust. 2 i 3 tego art. 33. Parafia uzyskała bowiem tę własność z mocy prawa, a dopełnienie formalności miało charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny. Po zniesieniu Parafii D. decyzją Rady Synodalnej Kościoła [...] w R. z dnia [...] lipca 2005 r. nieruchomość przeszła na własność Kościoła [...] jako całości, a to na podstawie art. 31 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. Kościół nie upoważnił nikogo do ulokowania się w tej nieruchomości".