Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Małgorzata Boniecka - Płaczkowska (spr.) sędzia WSA Bożena Marciniak asesor WSA Iwona Ścieszka po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skarg: A. K., K. K., M. B.(1), M. B.(2), L. M., M. B.(3), P. B. oraz Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w [...] na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] maja 2021 r., nr [...] w przedmiocie reformy rolnej oddala skargi.
Zaskarżoną decyzją z 11 maja 2021 r., nr GZ.rn.625.322.2016 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, po rozpoznaniu odwołania A. K., K. K., M. B.(1), M. B.(2), L. M., M. B.(3) i P. B. od decyzji Wojewody Kujawsko - Pomorskiego z 9 września 2016 r., nr WSRRW.III.7511.109.2011:
1. uchylił decyzję Wojewody Kujawsko -Pomorskiego w części, w jakiej Wojewoda orzekł o dawnych parcelach nr [...], nr [...], nr [...] i nr [...] wchodzących w skład nieruchomości P.(1) i P.(2), zapisanej uprzednio w księdze wieczystej P.(1) Tom [...] karta [...] oraz stwierdził, że nie podpadały one pod działanie art. 2 ust 1 lit. e) dekretu PKWN z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. z 1945 r. Nr 3, poz. 13),
2. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Kujawsko-Pomorskiego w pozostałej części.
W uzasadnieniu Minister wskazał, że pismem z 17 września 2001 r. A. N. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie, że nieruchomość położona w miejscowości P.(1) i P.(2) nie podlegała przejęciu na własność Państwa na podstawie przepisów dekretu z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej. Wniosek ten sprecyzowany został pismami z: 3 czerwca 2002 r., 17 lutego 2003 r., 14 lipca 2003 oraz 31 maja 2005 r.
Wojewoda Kujawsko-Pomorski decyzją z 5 lipca 2005 r., nr WSiR-IV-MK- 7712/59/05 stwierdził, że nieruchomość ziemska, stanowiąca uprzednio własność M. N., położona na terenie miejscowości P.(1) i P.(2), o łącznej pow. 126,2237 ha podpadała pod działanie przepisu art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z 30 września 2008 r., nr GZ.m.-057-625- 466/05 uchylił decyzję Wojewody w całości i przekazał mu sprawę do ponownego rozpatrzenia.
W wyniku korespondencji M. B.(2) z 2 stycznia 2009 r. oraz A.N. z 10 lutego 2009 r. ostatecznie ustalono, że przedmiotem postępowania jest cała nieruchomość należąca do M. N.
Wojewoda Kujawsko-Pomorski decyzją z 13 sierpnia 2009 r., nr WSRRW-IV-MK- 7712/5/07/08/9 stwierdził, że nieruchomość położona na terenie miejscowości P.(1) i P.(2), o łącznej pow. 126,2237 ha podpadała pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z 23 lutego 2010 r., nr : GZ.rn-057-625- 788/09 utrzymał w mocy decyzję Wojewody.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 17 marca 2011 r., sygn. akt IV SA/Wa 249/11 uchylił decyzję Ministra z 23 lutego 2010 r. oraz decyzję Wojewody z 13 sierpnia 2009 r. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że organy administracji nie wykorzystały możliwości dowodowych, które pozwoliłyby na prawidłowe ustalenie stanu faktycznego (w tym nie przesłuchano świadków i stron postępowania). Ponadto organy administracji powinny ustalić czy przedmiotowa nieruchomość jest nieruchomością ziemską o charakterze rolniczym w części bądź w całości, a jeśli taką nie jest, to czy pozostawała w związku funkcjonalnym z tą nieruchomością. W tym należało zbadać jak charakter miało jezioro, czy wykorzystywane było do celów rekreacyjnych, czy do produkcji rolnej, np.: do hodowli ryb, zaopatrzenia gospodarstwa w wodę. W kwestii zabudowy mieszkalnej, Sąd zobowiązał organy do ustalenia, czy rzeczywiście był to zespół pałacowo-parkowy niepowiązany funkcjonalnie z istniejącym gospodarstwem rolnym, czy też jedynie była to zabudowa, która charakteru tego nie posiadała i której celem było zabezpieczenie prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa rolnego.