Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jolanta Dargas, sędzia WSA Magdalena Durzyńska (spr.), sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj, , Protokolant referent stażysta Marta Stec po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 listopada 2022 r. sprawy ze skargi M. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2022 r. nr KOC/1593/Sr/22 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Prezydenta m. st. Warszawy nr 000289/SP/02/2022 z dnia 15 lutego 2022 r.
Zaskarżoną decyzją z [...] kwietnia 2022 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie (dalej jako organ/SKO) utrzymało w mocy decyzję Prezydenta m.st. Warszawy z [...] lutego 2022 r. nr [...] o odmowie przyznania M.D. (dalej jako skarżący) prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad niepełnosprawną matką B.D..
SKO wskazało, że materialnoprawną podstawą zaskarżonej decyzji jest art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. 2020, poz. 111). Stanowi on, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu,
2) opiekunowi faktycznemu dziecka,
3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności
- jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacz/tym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ podał, że niepełnosprawność osoby wymagającej opieki (matki skarżącego) powstała po 18 i po 25 roku życia a ponadto, że skarżący ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego. SKO przywołało wyrok Trybunału Konstytucyjnego (TK) z dnia 21 października 2014 r. K 38/13 jednak nie zweryfikowało stanowiska organu I instancji odnośnie do kwestii wieku powstania niepełnosprawności u matki skarżącego. W tym zakresie podniosło, że skoro nie doszło do zmiany przepisów zakwestionowanych przez TK, to konieczne jest wiążące stanowisko Sądu, którym organ będzie związany. Organ podał ponadto, że skoro decyzja przyznająca prawo do zasiłku dla opiekuna na podstawie ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów nie została dotychczas uchylona, to w świetle art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy o świadczeniach rodzinnych, istnieje przeszkoda do przyznania żądanego świadczenia pielęgnacyjnego.
W skardze na ww. decyzję skarżący zarzucił SKO
- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 138 § 1 pkt 1 i 2 kpa w zw. z art. 107 § 3 kpa polegające na prezentowaniu w uzasadnieniu niejasnych wywodów o bezcelowości przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia oraz braku logicznego uzasadnienia rozstrzygnięcia o utrzymaniu w mocy decyzji organu I instancji, podczas gdy zasadnicza część uzasadnienia zaskarżonej decyzji wskazuje na odmienną ocenę istoty sprawy przez organ II instancji, co powinno było doprowadzić do uchylenia decyzji organu I instancji i orzeczenia odmiennie co do istoty sprawy.