Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Łukasz Trochym (spr.), Sędziowie: sędzia WSA Przemysław Żmich, sędzia WSA Agnieszka Jędrzejewska-Jaroszewicz, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 9 września 2021 r. sprawy ze skargi M. B., W. B., Z. B., J.B., A. M. i G. B. w przedmiocie niewykonania przez Prezydenta m. W. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 4 marca 2015 r. sygn. akt I SAB/Wa 584/14 1. wymierza Prezydentowi m. W. grzywnę w wysokości 5000 (pięć tysięcy) złotych; 2. stwierdza, że bezczynność organu w wykonaniu wyroku miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. przyznaje od Prezydenta m. W. na rzecz każdego ze skarżących: M.B., W. B., Z. B., J. B., A. M. i G. B. sumę pieniężną w wysokości po 2000 (dwa tysiące) złotych; 4. zasądza od Prezydenta m. W. na rzecz skarżących M. B., W. B., Z. B., J. B., A.M. i G. B. solidarnie kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Pismem złożonym w dniu [...] maja 2020 r. M. B., W. B., Z. B., J. B., A. M. i G. B., reprezentowani przez radcę prawnego, wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na niewykonanie przez Prezydenta m. W. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 2015 r., sygn. akt I SAB/Wa 584/14. Wyrokiem tym Sąd zobowiązał Prezydenta m. W. (dalej jako: organ/Prezydent) do rozpoznania wniosku z dnia 18 czerwca 2014 r. o przyznanie odszkodowania - w terminie dwóch miesięcy od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.
Skarżący wskazali, że wnioskiem z dnia [...] czerwca 2014 r. wystąpili do Prezydenta o przyznanie odszkodowania za nieruchomość warszawską położoną przy ul. [...] (obecnie [...]), hip. Nr [...] i hip. Nr [...]. W wyniku rozpatrzenia skargi na bezczynność organu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 4 marca 2015 r., sygn. akt I SAB/Wa 584/14, zobowiązał Prezydenta do rozpoznania ww. wniosku w terminie dwóch miesięcy od daty zwrotu akt administracyjnych. Zdaniem skarżących akta administracyjne wraz z odpisem prawomocnego wyroku zostały natomiast doręczone Prezydentowi w dniu [...] maja 2015 r., a zatem termin na rozpoznanie wniosku o odszkodowanie upłynął w dniu [...] lipca 2015 r. Wobec niewykonania powołanego wyroku z 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 4 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Wa 1797/15, wymierzył Prezydentowi grzywnę w wysokości 500 zł. Następnie pismem z dnia 19 lutego 2020 r. skarżący ponownie wezwali organ do wykonania wyroku z 2015 r., lecz do dnia sporządzenia niniejszej skargi wniosek o przyznanie odszkodowania nie został rozpoznany. Przy czym, według skarżących, bardzo niska wysokość kwoty przeznaczonej w budżecie m. W. na rok 2020 na wypłatę na dla osób fizycznych odszkodowań jednoznacznie wskazuje, iż Prezydent nie zamierza w 2020 r. co do zasady rozpoznawać wniosków o przyznanie odszkodowań na podstawie art. 215 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ani wykonywać wyroków sądów administracyjnych zobowiązujących go do rozpoznawania tych wniosków.
Skarżący podnieśli, że w okolicznościach sprawy zasadne jest nałożenie na Prezydenta grzywny adekwatnej do trwającej od 5 lat bezczynności organu w wykonaniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 2015 r., sygn. akt I SAB/Wa 584/14. Ponadto w niniejszej sprawie w pełni zasadne jest przyznanie od Prezydenta sumy pieniężnej przy uwzględnieniu funkcji dyscyplinująco-represyjnej oraz funkcji kompensacyjnej.
Odnosząc się do funkcji dyscyplinująco-represyjnej skarżący podkreślili, że bezczynność Prezydenta m. W. w rozpoznawaniu spraw o odszkodowania za nieruchomości na podstawie art 215 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi problem systemowy. Jest bowiem faktem powszechnie znanym, iż obecnie Prezydent właściwie zaprzestał wydawania decyzji przyznających odszkodowania na tej postawie prawnej. W budżecie m. W. na rok 2020 przeznaczono bardzo mało środków na wypłatę odszkodowań na podstawie wskazanego przepisu, co obrazuje, iż organ w dalszym ciągu planuje bezprawnie spraw tych nie rozpoznawać. Za przyznaniem sumy pieniężnej przemawiają okoliczności niniejszej sprawy, gdyż pomimo upływu 5 lat od wydania wyroku o sygn. akt I SAB/Wa 584/14 oraz nałożenia na Prezydenta grzywny w wysokości 500 zł organ od lat nie podejmuje żadnych realnych działań zmierzających do zakończenia postępowania. Prezydent markuje prowadzenie postępowania żądając od stron ponownego przedstawienia dokumentów znajdujących się już w aktach. Jednocześnie od lat nie zleca przygotowania operatu szacunkowego, niezbędnego do zakończenia postępowania. W ocenie skarżących w sprawie zachodzi szczególnie drastyczny przypadek zwłoki organu i występuje uzasadniona obawa, że bez nałożenia na Prezydenta środka w postaci sumy pieniężnej sprawa nie zostanie rozpoznana przez najbliższe miesiące, a nawet lata. Z kolei odnosząc się do funkcji kompensacyjnej skarżący zaznaczyli, iż od 5 lat oczekują rozpoznania sprawy zgodnie z wyrokiem o sygn. akt I SAB/Wa 584/14. Dla Skarżących szczególnie dotkliwe jest, że domagając się rekompensaty ze bezprawne pozbawienie mienia w okresie PRL, spotykają się z bezprawnym działaniem Prezydenta, który przez lata nie rozpoznaje wniosku o odszkodowanie pomimo, iż obowiązek taki wynika z przepisów prawa oraz powołanego wyroku z 2015 r. Jednocześnie skarżący obawiają się, że nie doczekaną zakończenia sprawy, gdyż są osobami w podeszłym wieku i cierpiącymi na schorzenia zdrowotne, których leczenie generuje potrzebę znacznych wydatków.