Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Wesołowska Sędziowie WSA Elżbieta Sobielarska (spr.) WSA Joanna Skiba Protokolant referent stażysta Anna Barska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 listopada 2017 r. sprawy ze skargi Parafii [...] w [...] na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] maja 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...]; 2. zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz Parafii [...] w [...] kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. WSA/wyr.1 - sentencja wyroku
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z dnia [...] maja 2017 r. nr [...], po rozpatrzeniu odwołania Parafii [...] od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] utrzymał powyższą decyzję w mocy.
W uzasadnieniu organ przedstawił następująco stan sprawy:
Wnioskiem z dnia 2 grudnia 2003 r. parafia [...] w [...] zwróciła się do Wojewody [...] o stwierdzenie nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w [...] z dnia [...] lutego 1961 r., nr [...] potwierdzającej przejęcie na własność Skarbu Państwa nieruchomości [...] objętych wykazem hipotecznym [...] gm. kat. [...] ([...]) oraz budynku cerkwi, budynku mieszkalnego, dwóch budynków gospodarczych i kaplicy. Decyzją z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] Wojewoda [...] umorzył postępowanie z wniosku Parafii [...] w [...], dalej "Parafia".
Od decyzji Wojewody [...] odwołanie złożyła Parafia [...]. Znaczna część odwołania zawiera ocenę lat 1944-1989 oraz akcji "Wisła". Ponadto Parafia podniosła, że odmowa przyznania jej statusu strony jest ucieczką przed merytorycznym orzeczeniem w sprawie. Dodała, że życie parafialne w okresie "podziemnym" podtrzymywały osoby urodzone i ochrzczone w [...], które od 1956 r. zaczęły wracać w rodzinne strony, a obecnie Parafia to wspólnota tego samego Kościoła, znajdująca się w tej samej miejscowości, pod tym samym wezwaniem, kontynuująca duchowe i liturgiczne tradycje sprzed wysiedlenia. Odwołuje się przy tym do informacji ze strony internetowej Archidiecezji [...] o reaktywacji parafii w 1967 r., oraz faktu, że członkowie wspólnoty nigdy nie zaakceptowali działania władz komunistycznych, które bezprawnie wysiedliły wiernych i doprowadziły do zamknięcia Parafii z naruszeniem prawa. Na koniec Parafia podkreśliła, że "prawowitym i jedynym następca prawnym przedwojennej parafii [...] w [...] jest obecnie działająca Parafia [...]".
Rozpatrując ponownie sprawę organ podniósł, że najistotniejszą kwestią w przedmiotowej sprawie jest ustalenie, czy dzisiejsza parafia jest następcą prawnym przedwojennej Parafii w [...] wymienionej w orzeczeniu z dnia [...] lutego 1961 roku. Organ podniósł, że zarzuty odwołania mają charakter oceny historycznej okresu, w którym wydano decyzję wymienioną we wniosku Parafii-nie odwołują się do żadnych dokumentów, są jedynie subiektywną oceną wymienionego okresu czasu. W związku z tym, że kwestie te leżą poza zakresem rozstrzygnięcia Wojewody [...], to nie mogą być wzięte pod uwagę przy rozpatrywaniu sprawy. Charakter prowadzonego postępowania nie pozwala na merytoryczną ocenę zarzutów niezwiązanych z przedmiotem decyzji Wojewody, którym jest umorzenie postepowania z wniosku Parafii z uwagi na brak legitymacji procesowej.
Zgodnie z art. 28 Kpa stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo każdy kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. O tym, czy dany podmiot jest stroną postępowania administracyjnego, którego wynikiem może być zainteresowany , nie decyduje sama wola lub subiektywne przekonanie tej osoby, lecz okoliczność, czy istnieje przepis prawa materialnego pozwalający zakwalifikować interes danej osoby jako "interes prawny" w rozumieniu art. 28 Kpa. Interes prawny ma bowiem charakter materialnoprawny, stąd musi istnieć norma prawa przewidująca w określonym stanie faktycznym i w odniesieniu do konkretnego podmiotu możliwość wydania określonego aktu. Od interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, tj. sytuację, w której dany podmiot jest zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, lecz nie znajduje ono oparcia w przepisach prawa materialnego powszechnie obowiązującego.