Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mirosław Gdesz Sędziowie: WSA Magdalena Durzyńska (spr.) WSA Tomasz Szmydt Protokolant starszy referent Tomasz Noske po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2015 r. sprawy ze skargi X na decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego oddala skargę
Decyzją z dnia [...] lipca 2009 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji działając na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. Nr 231, poz. 1965 ze zm., tekst jednolity Dz.U. z 2005r., nr 231, poz. 1965 - dalej jako ustawa) oraz § 2 pkt 1 i § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 marca 1999 r. w sprawie rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych (Dz. U. Nr 38, poz. 374) wpisał do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych Y (dalej jako Y/wnioskodawca).
Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności ww decyzji z dnia [...] lipca 2009 r. wystąpił X (dalej jako X/skarżący). W uzasadnieniu wniosku skarżący powołał się na przepisy ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich (tekst jednolity Dz.U. z 2014r., poz. 1798 - dalej jako ustawa z 1997r.),
Uznając, że X nie wykazał interesu prawnego w sprawie decyzją z dnia [...] lipca 2010 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej jako organ/minister) umorzył postępowanie wszczęte na skutek wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...] lipca 2009 r. W uzasadnieniu organ wskazał m.in. na art. 18 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 1, art. 3 i art. 4 ustawy, zgodnie z którym przepisy rozdziału 2 i działu III regulują stosunek państwa tylko do tych kościołów i innych związków wyznaniowych, których sytuacja prawna i majątkowa nie jest uregulowana odrębnymi ustawami.
W wyniku odwołania złożonego przez X zaskarżoną do tut. Sądu decyzją z dnia [...] lutego 2012 r., nr [...] minister utrzymał w mocy swą poprzednią decyzję z [...] lipca 2010 r. W uzasadnieniu decyzji organ powołał się na stanowisko Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Serif przeciwko Grecji (skarga nr 38178/97), w którym krytycznie oceniono działania państwa podejmowane w celu zmuszenia wspólnoty religijnej do połączenia się pod jednym przywództwem. W orzeczeniu tym Trybunał wskazał, że jeśli państwo faworyzuje konkretnego lidera lub grupę w podzielonej wspólnocie religijnej lub usiłuje zmusić wspólnotę lub jej część do poddania się takiemu jednolitemu przywództwu wbrew swojej woli, oznacza to ingerencję w wolność religii.
Minister ponownie wskazał, że X nie wykazał, że jest stroną postępowania w rozumieniu art. 28 kpa i wyjaśnił m.in., że jego status jako strony można oceniać pozytywnie dopiero po wykazaniu, że Y jest gminą wyznaniową [...] w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z 1997r. Wyjaśnił, że statut wnioskodawcy dopuszcza jako jego członków osoby niepełnoletnie natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 1997 r. gminy wyznaniowe [...] zrzeszają pełnoletnie osoby wyznania mojżeszowego, posiadające obywatelstwo polskie, zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Organ wskazał także, że członkami Y mogą być współmałżonkowie członków nie będący wyznania mojżeszowego, czego nie dopuszcza wewnętrzne prawo skarżącego. Ostatecznie minister uznał, że Y nie jest gminą wyznaniową żydowską w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z 1997 r. a zatem nie ma do niego zastosowania art. 7 tej ustawy. Powyższe skutkowało uznaniem, że X nie może być uznany za stronę niniejszego postępowania, ponieważ nie wykazał, że wnioskodawca jest gminą wyznaniową żydowską w rozumieniu ww. przepisu.