Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Kazimierz Włoch Sędziowie WSA Barbara Stukan-Pytlowany NSA Jacek Surmacz (spr.) Protokolant sekr. sąd. Małgorzata Paśko po rozpoznaniu w Wydziale I Finansowym w dniu 26 czerwca 2008 r. sprawy ze skargi L.Z. i inni na decyzję Izby Skarbowej z dnia [...] lutego 2002 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty w opłacie skarbowej - oddala skargę -
Izba Skarbowa, decyzją z dnia [...] lutego 2002 r., Nr [...], po rozpatrzeniu odwołania L. Z., K. Ś., Z. Ś., A. M. od decyzji Urzędu Skarbowego z dnia [...] października 2001 r., Nr [...], w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty w opłacie skarbowej w kwocie 24 981,10 zł. na rzecz Okręgowej Izby Lekarskiej w R., utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie.
Jak wynika z ustaleń organów podatkowych umową sprzedaży z dnia 2 czerwca 1998 r. /zawartą w formie aktu notarialnego/ A. M., L. Z., Z. Ś., K. Ś. sprzedali Okręgowej Izbie Lekarskiej w R. /zwaną dalej: OIL/ zabudowaną nieruchomość położoną w R. za cenę 499.620 zł. i od powyższej umowy notariusz pobrał opłatę skarbową w kwocie 25.180,70 zł. od nabywcy tj. O I L, zgodnie z ustaleniem stron, zawartym w § 12 umowy sprzedaży.
Pismem z dnia 3 czerwca 1998 r. OIL wystąpiła do organu podatkowego o zwolnienie z obowiązku uiszczenia tej opłaty, natomiast wnioskiem z dnia 30 czerwca 1998 r. zwróciła się do Urzędu Skarbowego o stwierdzenie nadpłaty w opłacie skarbowej, pobranej przez notariusza w związku z zawartą umową sprzedaży. W uzasadnieniu wniosku podano, że OIL jest osobą prawną, której celem jest działalność w zakresie ochrony zdrowia i w związku z tym korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, a wobec tego nie była zobowiązana do uiszczenia opłaty skarbowej. W następstwie przeprowadzonego postępowania Urząd Skarbowy, decyzją z dnia [...] maja 2000 r., Nr [...], stwierdził nadpłatę w opłacie skarbowej w kwocie 24.981,10 zł., a jako podstawę prawną wskazał art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz. U. Nr 4, poz. 23 ze zm., powoływanej dalej jako: ustawa o opłacie skarbowej/, art. 72 § 1 pkt 2, art. 73 § 1, art. 74 § 1 pkt 2, art. 79 § 1, art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm., powoływanej dalej jako: Ordynacja podatkowa/, § 62 ust.1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 1994r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz. U. Nr 136, poz. 705 ze zm., zwanego dalej: Rozporządzeniem/.
Po rozpoznaniu odwołania zbywców od powyższej decyzji Izba Skarbowa utrzymała ją w mocy decyzją z dnia [...] września 2000 r., Nr [...], wydaną na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia organ odwoławczy wskazał, że z mocy art. 4 ust. 2 cyt. ustawy o opłacie skarbowej, obowiązek uiszczenia tej opłaty ciąży solidarnie na stronach czynności cywilnoprawnej, ale z zastrzeżeniem wynikającym z art. 4 ust. 3 tej ustawy, na mocy którego zasada odpowiedzialności solidarnej została wyłączona w stosunku do podmiotów zwolnionych z tejże opłaty, z mocy ustawy lub aktu wykonawczego. W tej sytuacji obowiązek uiszczenia tej opłaty obciąża pozostałe strony transakcji. W przepisie § 62 ust.1 pkt 2 Rozporządzenia przewidziane zostało zwolnienie podmiotowe dla stron czynności cywilnoprawnych - osób prawnych, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i opieki społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego, jeżeli w roku poprzedzającym rok, w którym powstał obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej, korzystały one z całkowitego zwolnienia z podatku dochodowego, pod warunkiem, że przedmiotem sprzedaży nie jest składnik przedsiębiorstwa prowadzonego przez te osoby lub, że zakupu dokonano nie dla takiego przedsiębiorstwa. Okręgowe izby lekarskie są jednostkami organizacyjnymi /posiadającymi osobowość prawną/ samorządu lekarzy i z mocy art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich /Dz. U. Nr 30, poz. 158 ze zm., zwana dalej: ustawą o izbach lekarskich/ do ich zadań należy między innymi działalność w zakresie ochrony zdrowia oraz działalność naukowa. Cele statutowe izby lekarskiej pokrywają się z celami zawartymi w cyt. wyżej § 62 ust.1 pkt 2 Rozporządzenia, a ponadto OIL w Rzeszowie korzystała w 1997 r. ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych, na podstawie art. 17 ust.1 pkt 4 i pkt 13 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz. U. Nr 106, poz. 482 z 1993 r. ze zm., zwanej dalej: ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych/. W nawiązaniu do powyższego zasadne jest stanowisko, że OIL spełnia przesłanki do zwolnienia jej od opłaty skarbowej w kwocie 24.981,10 zł., pobranej od umowy sprzedaży nieruchomości, a zatem ta opłata skarbowa została przez nią uiszczona nienależnie; natomiast opłata skarbowa w kwocie 199,60 zł. pobrana przez płatnika od ustanowienia hipoteki nie jest tym zwolnieniem objęta. W tym stanie rzeczy wniosek OIL o zwrot opłaty skarbowej od umowy sprzedaży nieruchomości jest uzasadniony, w oparciu o art. 79 § 1 cyt. Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym podatnik kwestionujący zasadność - albo wysokość- podatku pobranego przez płatnika, może wystąpić z żądaniem stwierdzenia nadpłaty podatku. Ustalenie dokonane przez strony tej czynności - umowy sprzedaży - zawarte w § 12 tejże umowy - według którego koszty opłaty skarbowej zobowiązała się ponieść OIL - nie ma żadnego znaczenia dla obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej, gdyż uiszczenia opłaty skarbowej nie można żądać od strony podmiotowo od tej opłaty zwolnionej. Porozumienie to ma więc jedynie znaczenie obligacyjne między stronami umowy i nie może wpływać na zakres obowiązków publicznoprawnych, a takim obowiązkiem jest obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej zgodnie z przepisami prawa. Nadto Izba Skarbowa podkreśliła, że zwrot opłaty skarbowej nastąpił w konsekwencji wykonania decyzji o stwierdzeniu nadpłaty jako podatku nienależnie uiszczonego, a nie decyzji ustalającej istnienie przesłanek z art. 13 ust.1 pkt 3 ustawy o opłacie skarbowej.