Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Jarosław Szaro Sędziowie WSA Grzegorz Panek / spr./ WSA Kazimierz Włoch Protokolant sekr. sąd. Joanna Kulasa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 sierpnia 2017 r. sprawy ze skargi Powiatu Strzyżowskiego na interpretację indywidualną Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 lutego 2017 r. nr 2461-IBPP3.4512.833.2016.1.KS w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) uchyla zaskarżoną interpretację, 2) zasądza od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na rzecz skarżącego Powiatu Strzyżowskiego kwotę 680 (sześćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Powiat Strzyżowski zwrócił się do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług.
Przedstawiając zaistniały stan faktyczny wnioskodawca wskazał, że świadczy usługi opiekuńcze w dwóch prowadzonych domach pomocy społecznej w formie zakładów budżetowych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 ze zm. - określanej dalej także jako u.o.p.s.) i przepisach wykonawczych do tej ustawy. W związku z wykonywaniem zadań własnych, o których mowa w art. 4 ustawy o samorządzie powiatowym, powiat uzyskuje dochody z tytułu odpłatności za pobyt mieszkańca w postaci opłat administracyjnych nakładanych decyzją, które są wnoszone przez gminy, mieszkańców lub rodziny mieszkańca. Sposób obliczania wysokości opłaty określa regulacja ustawowa zawarta w art. 6 ust. 15 ustawy o pomocy społecznej. Jest ona zdefiniowana w przepisach jako koszt utrzymania mieszkańca. Zasady ustalania kosztu wyłączają wydatki remontowe oraz inwestycyjne, które ponosi powiat. Dopuszczalne jest stosowanie niższych stawek, a nawet zwolnienie zobowiązanych osób fizycznych z opłat, w przypadkach uzasadnionych ich sytuacją materialną lub życiową. Pobrane opłaty mają charakter daniny publicznej, a pobierane są w związku z ustawowym obowiązkiem organu samorządu terytorialnego do prowadzenia domów opieki społecznej i są związane z realizacją celu publicznego.
W związku z powyższym sformułowano następujące pytania:
1) czy przy prowadzeniu działalności przez powiat dotyczącej prowadzenia dwóch domów pomocy społecznej w formie jednostek budżetowych powiat pełni rolę podatnika podatku od towarów i usług na podstawie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej zwana jako ustawa VAT)?
2) przy założeniu, że powiat jest podatnikiem podatku od towarów i usług na podstawie z art. 15 ust. 1 i 2, czy powiat podlega wyłączeniu z grona podatników podatku od towarów i usług na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy
VAT w zakresie działalności dotyczącej prowadzenia dwóch domów pomocy społecznej w formie jednostek budżetowych?
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy VAT podatnikami tego podatku są podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą określonej w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zdaniem wnioskodawcy tylko taka działalność ze sfery użyteczności publicznej może być działalnością gospodarczą samorządu, dla której prawne otoczenie zapewnia stosowanie takich reguł i zasad finansowych, które odpowiadają zasadom rachunku ekonomicznego i to nie tylko w wybranym odcinku działalności, ale z punktu widzenia jej całej struktury jako systemu. Jeżeli obowiązujące prawnie zasady ustalania odpłatności nie pozwalają na pokrywanie w pełni kosztów, jakie generuje dom pomocy, nie można mówić o zastosowaniu rachunku ekonomicznego, a tym bardziej o zarobkowości. Przy ustalaniu opłaty powiat nie może uwzględnić wszystkich wydatków związanych z prowadzeniem domów pomocy społecznej, przez co nie może jej zaliczyć do działalności gospodarczej. Ustalona opłata obowiązuje przez cały rok. Prowadzona działalność nie ma charakteru zarobowego, świadczenia nie są ekwiwalentne. Publiczne domy opieki społecznej działają na odmiennych zasadach niż prowadzone przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą w tym samym zakresie, co określa sama ustawa o pomocy społecznej. Podmioty prywatne nie mają ograniczeń w zakresie pobierania opłat i finansowania, ani nie ciąży na nich obowiązek prowadzenia takiej działalności; kierują się zasadami wolnorynkowymi. Pobierane od mieszkańca opłat jest także uzależnione od jego dochodów. Brak zatem podstaw do przyjęcia, że prowadzona przez powiat w tym zakresie działalność jest działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT.