Zgodnie z treścią art. 52 par. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ na równi z zaległością podatkową traktuje się także zwrot podatku, jeżeli podatnik otrzymanego nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, chyba że podatnik wykaże że nie nastąpiło to z jego winy.
Jak wynika z treści powołanego przepisu określa on uproszczony mechanizm egzekwowania na gruncie podatkowym nienależnie, niesłusznie zwróconych podatnikom kwot, przy czym żądanie "oddania" nienależnego zwrotu podatku nie może dotyczyć tylko i wyłącznie podatnika tego podatku, ale każdego podatnika który otrzymał od organu podatkowego zwrot podatku, którego w rzeczywistości nigdy nie wpłacił lub nie nadpłacił.
Odmienne stanowisko prowadziłoby do wniosku, że pomyłkowy zwrot kwoty jakiegoś podatku osobie uprawnionej, w każdym przypadku obligowałoby organy podatkowe do skierowania powództwa cywilnego przed sądem powszechnym, nawet w sytuacji gdy osoba ta będąca również podatnikiem /powszechność płacenia podatków/ świadomie pobrała nienależną jej kwotę, wiedząc że nie ma do niej tytułu prawnego.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Nasycalnia Podkładów S.A. w K.-W. na decyzję Izby Skarbowej w K. z dnia 16 grudnia 1998 r. (...) w przedmiocie zwrotu nadpłaty podatku - oddala skargę.
Urząd Skarbowy w K., decyzją (...) z dnia 22 października na podstawie art. 52 par. 1 pkt 2 i art. 53 par. 5 oraz art. 207 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926/ - określił dla Nasycalni Podkładów Spółki Akcyjnej w K., zaległość podatkową w kwocie 168.494 zł. z tytułu nienależnie otrzymanej nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych za 1997 r. a dotyczącej Przedsiębiorstwa Państwowego Nasycalnia Podkładów w K. oraz odsetki od tej zaległości w kwocie 42.949,60 zł.
W uzasadnieniu tej decyzji podano, że w dniu 31 marca 1998 r. Przedsiębiorstwo Państwowe Nasycalnia Podkładów złożyło zeznanie wstępne CIT-8 o wysokości osiągniętego dochodu za rok podatkowy 1997, w którym określono nadpłatę w podatku dochodowym od osób prawnych w wysokości 168.494 zł.
Po analizie przedmiotowego zeznania podatkowego w dniu 16 kwietnia 1998 r. Urząd Skarbowy dokonał zwrotu podatku tj. kwoty 168.494 zł. w formie przelewu bankowego na konto P.P. Nasycalnia Podkładów w K. w WBK S.A. w K.
Kwotę zwrotu nadpłaty podatki bank niesłusznie zarachował na konto Spółki Akcyjnej skoro przelew był skierowany do Przedsiębiorstwa Państwowego. Czynności tej dokonano na podstawie dyspozycji likwidatora do przekazywania kwot wpływających dla Przedsiębiorstwa Państwowego na konto Spółki Akcyjnej.
Pismem z dnia 30 czerwca 1998 r., Urząd Skarbowy w K. zwrócił się do Nasycalni Podkładów S.A. o zwrot kwoty 168.494 zł., która nie dotyczyła spółki. W odpowiedzi Spółka Akcyjna wniosła o prolongowanie zwrotu tej kwoty.
Urząd Skarbowy w K. uznał, że Spółka Akcyjna nie jest sukcesorem praw i obowiązków po zlikwidowanym Przedsiębiorstwie Państwowym Nasycalnia podkładów w związku z czym wszczął z urzędu postępowanie dotyczącego zwrotu nienależnie pobranej kwoty nadpłaty podatku przez Spółkę Akcyjną.
Analizując proces prywatyzacyjny P.P. Nasycalni Podkładów stwierdzono, że w 1995 r. aktem notarialnym rep. A. 1915/1995 r. z dnia 5 grudnia 1995 r. na podstawie ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych utworzono spółkę pracowniczą pod nazwą Nasycalnia Podkładów Spółka Akcyjna, którą utworzono w celu oddania jej w odpłatne użytkowanie Przedsiębiorstwa Państwowego Nasycalnia Podkładów.
Proces prywatyzacyjny rozpoczął się zatem z momentem założenia Spółki Akcyjnej tj. w 1995 r.
Następnie zgodnie z zarządzeniem Wojewody K. (...) z dnia 17 grudnia 1997 r. Przedsiębiorstwo Państwowe zostało postawione w stan likwidacji w celu prywatyzacji w trybie art. 37 ust. 1 pkt 3 ustawy o prywatyzacji.
Likwidacja ww. przedsiębiorstwa została otwarta z dniem 1 kwietnia 1998 r. Postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział V Gospodarczy w K. z dniem 1 kwietnia 1998 r. Przedsiębiorstwo Państwowe zostało wykreślone z rejestru przedsiębiorstw państwowych, a mienie Skarbu państwa zostało oddane do odpłatnego korzystania Spółce Akcyjnej utworzonej przez pracowników. Oddanie przedsiębiorstwa w odpłatne użytkowanie nastąpiło na podstawie umowy zawartej w akcie notarialnym rep. A. nr 2930/98 z dnia 7.07.1998 r. pomiędzy Wojewodą K. występującym w imieniu Skarbu państwa a Spółką Akcyjną Umowa ta została zawarta na podstawie art. 37 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych w zw. z art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych /Dz.U. nr 118 poz. 561 ze zm./. Prywatyzacja Przedsiębiorstwa Państwowego Nasycalnia Podkładów nie mogła być dokonana na podstawie ustawy o komercjalizacji (...), gdyż powołana spółka pracownicza w 1995 r. nie spełniła wszystkich warunków określonych w art. 51 ust. 1 tej ustawy m.in., brak jest kapitału obcego.