Art. 217 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. podniósł do rangi konstytucyjnej zasadę państwowego władztwa podatkowego, sformułowaną wcześniej w doktrynie prawa podatkowego i wywiedzioną w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego z zasady demokratycznego państwa prawnego. Zasada ta oznacza, iż państwo ma prawo obciążania podmiotów znajdujących się w polu jego władzy w celu sfinansowania zadań państwa. Oznacza także, iż w drodze ustawy musi być unormowane nie tylko wprowadzenie podatku lub innej daniny publicznej, ale także wszystkie elementy stosunku daninowego objęte daną regulacją ustawową. Wyklucza to praktycznie możliwość odsyłania w ustawach podatkowych oraz ustawach dotyczących opłat publicznych i innych danin do uregulowania rozporządzeniami wykonawczymi materii związanych z istotnymi elementami stosunku daninowego i decydującymi o treści tego obowiązku, takimi jak wymienione enumeratywnie: podmioty i przedmiot opodatkowania, stawki podatkowe, zasady przyznawania ulg i umorzeń oraz kategoria podmiotów zwolnionych od podatków.
Skład sądzący wyjaśnia także organom podatkowym obu instancji, iż z unormowań art. 87 ust. 1 i art. 92 oraz art. 2 Konstytucji RP z 1997 r. wynika, że w systemie prawa powszechnie obowiązującego obecnie w Polsce, nie może pojawić się regulacja podustawowa, która nie znajduje bezpośredniego oparcia w ustawie i która nie służy do jej wykonania. Bezwzględna wyłączność ustawy, nakazująca w drodze ustawy uregulowanie zasadniczych elementów stosunku prawnopodatkowego, dotyczy przede wszystkim - zgodnie z treścią art. 217 Konstytucji RP - nakładania podatków, innych danin publicznych, określania podmiotów, przedmiotów i stawek podatkowych. W przypadku natomiast "zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków", pozostawiono ustawie uregulowanie "zasad" i "kategorii", natomiast materie bardziej szczegółowe mogą być powierzane do uregulowania aktom wykonawczym.
Akty wykonawcze Rady Ministrów lub Ministra Finansów muszą jednak w powyższych kwestiach podatkowych odpowiadać ogólnym wymaganiom z art. 92 Konstytucji RP, co m.in. oznacza, że upoważnienia do ich wydawania nie mogą mieć charakteru blankietowego, ale w owym upoważnieniu ustawowym uregulowane być muszą precyzyjne wskazówki co do sposobu regulacji danej kwestii w akcie wykonawczym. W szeregu swych orzeczeń wydanych już na gruncie obowiązywania postanowień art. 217 Konstytucji RP /np. z dnia 16 czerwca 1998 U 3/97, z dnia 1 września 1998 r., U 1/98 czy z dnia 9 listopada 1999 r., K 28/98/ Trybunał Konstytucyjny podtrzymał swe poprzednie stanowisko o konieczności zachowywania zasady wyłączności ustawy w sferze prawa daninowego, które ma na celu stworzenie odpowiednich gwarancji praw podatnika wobec organów podatkowych. Nastąpiło w tych orzeczeniach dalsze utrwalenie wcześniejszej interpretacji, że wszystkie istotne elementy stosunku daninowego muszą być uregulowane w ustawie, a do uregulowania w drodze rozporządzenia mogą zostać przekazane wyłącznie sprawy nie mające istotnego znaczenia dla konstrukcji danego podatku.