skargę syndyka masy upadłości Wojewódzkiego Zrzeszenia Spółdzielni Mleczarskich w P. na decyzję Izby Skarbowej w (...) w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty skarbowej.
Tezy

Zwolnienie od opłaty skarbowej jest wyjątkiem od zasady powszechności jej stosowania i z tej racji nie może być interpretowane rozszerzająco przez objęcie zwolnieniem czynności cywilnoprawnych nie wymienionych w art. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ skargę syndyka masy upadłości Wojewódzkiego Zrzeszenia Spółdzielni Mleczarskich w P. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 21 grudnia 1995 r. w przedmiocie odmowy zwrotu opłaty skarbowej.

Uzasadnienie strona 1/2

Syndyk masy upadłości obejmującej majątek Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Mleczarskich w P. aktem notarialnym z dnia 8 sierpnia 1995 r. sprzedał spółce z o.o. "C.P." w P. nieruchomość w J. za 3 100 000 zł, a notariusz sporządzający umowę pobrał od obu kontrahentów po połowie opłatę skarbową w wysokości 155 000 zł.

Czynności notariusza jako płatnika zakwestionował syndyk, który zwrócił się do Urzędu Skarbowego w P. o zwrot 77 500 zł niesłusznie pobranych, ponieważ w myśl art. 120 prawa upadłościowego sprzedaż w postępowaniu upadłościowym wywiera takie same skutki jak sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym i brak było podstawy prawnej do pobierania opłaty skarbowej.

Decyzją z dnia 7 września 1995 r. Urząd Skarbowy odmówił zwrotu opłaty skarbowej, a wniesionego przez syndyka odwołania Izba Skarbowa w (...) nie uwzględniła i decyzją z dnia 21 grudnia 1995 r. utrzymała w mocy orzeczenie organu I instancji; wyraziła przy tym pogląd, że w myśl art. 13 ust. 1 pkt 3 lit. "a" i "b"/ ustawy o opłacie skarbowej zwrot opłaty może nastąpić wtedy, gdy czynność cywilnoprawna została wyrokiem sądowym unieważniona albo gdy uchylono skutki prawne oświadczenia woli bądź nie spełnił się warunek zawieszający, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej. W niniejszym wypadku nie wystąpiła żadna z wymienionych podstaw żądania zwrotu opłaty skarbowej. Podstawą prawną pobrania opłaty skarbowej jest art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "a" ustawy o opłacie skarbowej. Powołany w skardze art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. "k" ustawy stanowi, że nie podlega opłacie skarbowej sprzedaż rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym, ale w przepisie tym brak jest sformułowań, które pozwoliłyby na objęcie nim także sprzedaży w toku postępowania likwidacyjnego.

Powyższą decyzję zaskarżył pełnomocnik syndyka do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargą, w której zarzucił naruszenie art. 120 prawa upadłościowego; na tej podstawie domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji i zasądzenia na rzecz skarżącego kosztów postępowania. Zarzuty skarżącego sprowadzają się do twierdzenia, że skoro według art. 120 prawa upadłościowego sprzedaż w postępowaniu upadłościowym wywołuje takie same skutki jak sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym i oba postępowania zmierzają do zaspokojenia interesów wierzycieli, to konieczne jest zrównanie skutków prawnych obu tych postępowań. Zdaniem skarżącego, skutki te nie ograniczają się do sfery cywilnoprawnej, lecz dotyczą także wszystkich innych działów prawa, w szczególności prawa podatkowego, skoro sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym nie wywołuje innych skutków prawnych niż sprzedaż poza tym postępowaniem. Skutkiem prawnym tego typu sprzedaży jest także skutek prawny w dziedzinie podatkowej z mocy art. 120 prawa upadłościowego. W prawie finansowym sprzedaż powoduje obowiązek zapłaty opłaty skarbowej i ten dodatkowy skutek znosi art. 120 prawa upadłościowego w związku z art. 3 ust. 1 pkt 1 lit. k/ ustawy o opłacie skarbowej. Skoro ten skutek prawny w obu postępowaniach został zrównany, to zaskarżona decyzja o pobraniu opłaty skarbowej jest sprzeczna z prawem. Urząd Skarbowy w innej sprawie wydał decyzję stwierdzającą, że opłata skarbowa została pobrana nienależnie. Skarżący zarzucił, że organy podatkowe kierują się przy orzekaniu pismami okólnymi, w których nie Minister Finansów, lecz Ministerstwo Finansów, reprezentowane przez urzędnika, dokonuje dowolnej wykładni przepisów, którą organy podatkowe czują się związane. Jako dowód skarżący powołał pismo Ministerstwa Finansów z dnia 13 marca 1995 r., w którym dokonano niedopuszczalnego zabiegu, tworzącego nowy stan prawny bez udziału ustawodawcy. W okresie od 14 lipca 1994 r. do 13 marca 1995 r. wydano trzy różne wyjaśnienia omawianych przepisów, mimo że treść przepisów nie uległa zmianie. To uzasadnia wniosek, że treść powołanych przepisów powinna być wykładana na korzyść podatnika.

Strona 1/2