Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Wojciech Czajkowski (spr.), Sędziowie sędzia WSA Wiesława Pierechod,, sędzia WSA Hanna Raszkowska, Protokolant specjalista Paweł Guziur, po rozpoznaniu w Olsztynie na rozprawie w dniu 16 lutego 2012r. sprawy ze skargi J. S. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek oddala skargę
Wnioskiem z dnia 27 grudnia 2006r. J.S. zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W związku z sytuacją materialną i zdrowotną zaistniały zdaniem wnioskodawcy przesłanki do umorzenia zaległości. J. S. wskazał w szczególności, iż w dniu 16 marca 2002r. miał miejsce pożar stanowiącego jedyne źródło dochodów Jego rodziny, zakładu gastronomiczno - handlowego. W dniu 8 lutego 2003r. zobowiązany uległ natomiast wypadkowi przy pracy w gospodarstwie rolnym.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia "[...]" odmówił J. S. umorzenia należności z tytułu ww. składek wraz z odsetkami i kosztami upomnienia. Na skutek wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, wymieniona decyzja utrzymana została w mocy decyzją ZUS z "[...]". Wobec złożenia skargi, wyrokiem z 18 marca 2008r. o sygn. V SA/Wa 2818/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie. W uzasadnieniu Sąd zwrócił zaś uwagę, że Prezes ZUS utrzymał w mocy decyzję, którą orzeczono ponad wniosek skarżącego. Ponadto w decyzji z "[...]" nie dokonano rozróżnienia składek na część dotyczącą wyłącznie płatnika jako osoby ubezpieczonej i płatnika zobowiązanego do uiszczenia składek za pracowników.
Decyzją z dnia "[...]" Zakład Ubezpieczeń Społecznych umorzył postępowanie w zakresie wniosku o umorzenie należności w części dotyczącej składek finansowanych przez osoby ubezpieczone nie będące płatnikami składek, a decyzją z "[...]" uchylił decyzję z dnia "[...]" w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Następnie w dniu "[...]" organ wydał decyzję, którą odmówił umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek na:
- ubezpieczenie społeczne za okres: kwiecień 1999r., maj 1999r., od lipca do grudnia 1999r., od kwietnia 2002r. do grudnia 2002r. w kwocie 6.924,59 zł,
- ubezpieczenie zdrowotne za okres: listopad i grudzień 1999r., maj i sierpień 2000r., sierpień 2001r., styczeń 2002r., od kwietnia do grudnia 2002r. w kwocie 732,43 zł,
- Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres: od lipca do grudnia 1999r., maj i sierpień 2000r., od września do listopada 2001r., luty, czerwiec i lipiec 2002r., od września do grudnia 2002r. w kwocie 278,66 zł.
W motywach rozstrzygnięcia powołując treść art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2007r. nr 11, poz. 74 ze zm., dalej jako u.s.u.s.) Zakład stwierdził, że w sprawie nie zachodzą przesłanki określone w art. 28 ust.1-3 u.s.u.s., gdyż skarżący posiada mienie podlegające egzekucji. Odnosząc się do przesłanek umorzenia określonych w § 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz.U. Nr 141, poz. 1365, dalej jako rozporządzenie), organ wskazał natomiast, że pomimo spalenia w dniu 16 marca 2002r. zakładu gastronomiczno - handlowego, wnioskodawca dalej prowadził działalność gospodarczą, którą zakończył z dniem 31 grudnia 2002r.. Strona jest ponadto właścicielem gospodarstwa rolnego i uzyskuje z tego tytułu dochód. Organ zauważył, że wnioskodawca otrzymał część odszkodowania w związku z pożarem zakładu lecz nie posiada dokumentów potwierdzających powyższe, jak i nie pamięta kwoty odszkodowania. Nie wykazał też, że musi sprawować opiekę nad przewlekle chorym członkiem rodziny oraz że stan zdrowia pozbawia go możliwości uzyskania dochodu umożliwiającego opłacenie należności. Nie został ponadto uznany za osobę niezdolną do pracy, pomimo stwierdzenia przez biegłego lekarza, że wystąpił u niego długotrwały, 20 - procentowy uszczerbek na zdrowiu, w związku z wypadkiem przy pracy w gospodarstwie rolnym w dniu 8 lutego 2003r. W ocenie ZUS, wnioskodawca wykazał zaistnienie przesłanki świadczącej o tym, że opłacenie należności z tytułu składek pozbawiłoby go wraz z rodziną możliwości zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych. Organ odmówił jednak umorzenia przedmiotowych należności, wskazując na uznaniowość tego typu decyzji oraz stwierdzając, że umorzenie oznaczałoby przeniesienie ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej na budżet państwa, a ZUS nie może ponosić negatywnych konsekwencji prowadzonej działalności strony.