Zdolność administracyjnoprawną spółki cywilnej w zakresie podatków określają ustawy regulujące zasady opodatkowania. Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące we własnym imieniu i na własny rachunek czynności, o których mowa w art. 2 tej ustawy.
Z chwilą ustania spółki cywilnej /na skutek upływu okresu, na jaki została zawarta, rozwiązanie spółki lub wystąpienie z dwuosobowej spółki jednego ze wspólników/ traci ona zdolność do tego, by być podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa podatkowego, bowiem przestaje istnieć jako jednostka organizacyjna. Okoliczność ta nie przesądza jednak o wygaśnięciu zobowiązania podatkowego jako publicznoprawnego długu spółki.
Zaskarżoną decyzją z dnia 16 lipca 1997 r. Izba Skarbowa po rozpatrzeniu odwołania pełnomocnika Andrzeja C. i Tomasza Z. od decyzji Urzędu Skarbowego w L. z dnia 27.03.1997 r. określającej zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za I-V; VI-VIII; X i XII 1995 r. w łącznej kwocie 1.221 zł i ustalającej kwotę dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości 1.632 zł - utrzymała w mocy decyzję organu I instancji.
W ocenie organów podatkowych, na podstawie zebranych materiałów dowodowych zebranych w toku postępowania administracyjnego Spółka cywilna "L." nieprawidłowo obliczała podatek należny, odliczała podatek naliczony oraz nieprawidłowo prowadziła ewidencję zakupu.
Z akt wynika, iż spółka odliczała podatek naliczony przy zakupie części składowych do samochodu osobowego w miesiącach: luty, kwiecień, maj, lipiec, sierpień i grudzień 1995 r., co narusza przepis art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Odsprzedaż części do samochodów osobowych nie stanowi przedmiotu działalności spółki.
Kontrola ewidencji wykazała jej wadliwość polegającą na ujęciu dokumentów, na które nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku stosownie do art. 25 ust. 1 pkt 2, pkt 3 i pkt 4 oraz odliczenie podatku VAT z faktur w nieprawidłowej kwocie. Wadliwość ta spowodowała nieuzasadnione obniżenie podatku należnego poprzez zawyżenie podatku naliczonego, co w konsekwencji skutkuje sankcję przewidzianą w art. 27 ust. 5 ustawy VAT, a w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (...) /Dz.U. nr 137 poz. 640/ daje podstawę do zastosowania art. 27 ust. 5 i 6 w brzmieniu nadanym tą ustawą.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego pełnomocnika Andrzeja C. i Tomasza Z. na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 22 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o NSA wnosił o uchylenie w części zaskarżonej decyzji, zarzucając jej naruszenie art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług.
W ocenie skarżących nie ulega wątpliwości, że ograniczenie zawarte w cyt. przepisie prawa nie dotyczy nabywanych części i usług w związku z eksploatacją samochodu i koniecznością dokonywania w tym samochodzie napraw, w związku z czym interpretacja art. 25 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy dokonana przez organy podatkowe jest błędna.
W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa w L. wnosiła o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Nie będąc, zgodnie z art. 51 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o NSA /Dz.U. nr 74 poz. 368/ związany granicami skargi Sąd stwierdza, iż zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja organu I instancji wydane zostały z rażącym naruszeniem art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ w związku z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, przy czym naruszenie to wyczerpuje przesłankę wymienioną w art. 156 par. 1 pkt 4 Kpa, której wypełnienie obliguje do stwierdzenia nieważności decyzji skierowanej do osoby nie będącej stroną w sprawie.