Sprawa ze skargi na decyzję Izby Skarbowej w L. Ośrodek Zamiejscowy w Z. w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności za zaległe zobowiązania małżonków w podatku od towarów i usług za miesiące: lipiec, sierpień i wrzesień 1993 r.
Tezy

Dla oceny stosunków majątkowych między małżonkami wiążący jest moment doręczenia małżonkowi decyzji o odpowiedzialności wydanej w trybie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /t.j. Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Ewy K. na decyzję Izby Skarbowej w L. Ośrodek Zamiejscowy w Z. z dnia 16 lutego 1999 r. (...) w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności za zaległe zobowiązania małżonków w podatku od towarów i usług za miesiące: lipiec, sierpień i wrzesień 1993 r. - uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Urzędu Skarbowego w B. z dnia 23 października 1998 r. (...), (...).

Uzasadnienie strona 1/3

Zaskarżoną decyzją, wydaną na podstawie art. 233 par. 1 pkt 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ art. 40 ust. 1, 2 i 3, art. 41 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /t.j. Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ Izba Skarbowa w L. Ośrodek Zamiejscowy w Z. - po rozpatrzeniu odwołania Ewy K. z dnia 25 listopada 1998 r. od decyzji Urzędu Skarbowego w B. z dnia 23 października 1998 r. (...) orzekającej o odpowiedzialności za zaległe zobowiązania w podatku VAT małżonka Krzysztofa K. za lipiec, sierpień i wrzesień 1993 r. w łącznej kwocie 9.599,60 zł - utrzymała w mocy decyzję I instancji.

W motywach swej decyzji organ odwoławczy wskazał, iż stosownie do art. 41 ustawy o zobowiązaniach podatkowych, małżonek podatnika odpowiada solidarnie z podatnikiem za jego zaległości podatkowe powstałe w czasie trwania małżeństwa. Zaległości podatkowe podlegają zaspokojeniu z majątku wspólnego małżonków.

Z akt sprawy wynika, że w dniu 12 marca 1996 r. strona zawarła z mężem Krzysztofem K. umowę /sporządzoną w formie aktu notarialnego/ na mocy której została wyłączona ustawowa współwłasność małżeńska. Ponadto Sąd Rejonowy w B. wyrokiem z dnia 25 marca 1998 r. zniósł wspólność ustawową małżeńską lokalu mieszkalnego typu własnościowego położonego w B.

W ocenie Izby Skarbowej z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje ustawowa majątkowa wspólność małżeńska /art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. nr 9 poz. 59 ze. zm./. Wspólność tą małżonkowie mogą wyłączyć poprzez umowne /w formie aktu notarialnego/ jej zniesienie bądź z ważnych powodów takiego wyłączenia może dokonać sąd. Wprowadzenie umownej rozdzielności majątkowej zależy jedynie od woli stron. Umowa ta nie może wywierać skutków wstecznych, zaś umowne wyłączenie wspólności ustawowej - jak wskazał to Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 30 kwietnia 1980 r. III CZP 13/80 /OSNCP 1980 z. 7-8 poz. 140/, nie jest skuteczne do wierzytelności powstałych przed jej zawarciem. Tym samym w rozpatrywanej sprawie należy przyjmować taki stano stosunków majątkowych jaki obowiązuje w ramach ustawowego ustroju majątkowego.

Organ II instancji podniósł, że jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie dotyczącej wymiaru podatku od towarów i usług dla męża Ewy K. za lipiec, sierpień i wrzesień 1993 r. wyłączenie /umowne/ ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej nastąpiło w efekcie wszczęcia kontroli podatkowej przez Inspektora Kontroli Skarbowej w Urzędzie Kontroli Skarbowej w Z., a zakończonej wynikiem kontroli ustalającym istnienie zaległości podatkowych, dotyczących poszczególnych okresów rozliczeniowych 1993 r. Natomiast sądowe zniesienie ustawowej wspólności małżeńskiej lokalu mieszkalnego nastąpiło w trakcie toczącego się postępowania podatkowego dotyczącego przeniesienia na Ewę K. odpowiedzialności za zaległości podatkowej jej męża.

W ocenie Izby, przesłanki art. 41 ustawy o zobowiązaniach podatkowych -istnienie związku małżeńskiego i majątku wspólnego w okresie powstania zaległości podatkowych jak i wydania skarżonej decyzji uprawniały organ podatkowy I instancji do wydania decyzji w trybie powołanego przepisu.

Strona 1/3