Sprawa ze skargi na postanowienie Izby Skarbowej w Ł. w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania i stwierdzenia uchylenia terminu do wniesienia odwołania
Tezy

W sytuacji, gdy skarżący powoływał się na swoją chorobę i związane z nią zwolnienie lekarskie, a Izba Skarbowa miała co do tego wątpliwości, to powinna zwrócić się do niego o nadesłanie odpowiedniego zaświadczenia lekarskiego /lub jego odpisu/.

Należy przy tym zgodzić się ze skargą, że w przepisie art. 162 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ /tak samo jak i w art. 58 par. 1 Kodeksu postępowania administracyjnego/ mowa jest o uprawdopodobnieniu - a nie o udowodnieniu - braku winy w uchybieniu terminu.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Jerzego M. na postanowienie Izby Skarbowej w Ł. z dnia 23 marca 1998 r. (...) w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania i stwierdzenia uchylenia terminu do wniesienia odwołania - uchyla zaskarżone postanowienie; (...).

Uzasadnienie

W dniu 31 grudnia 1997 r. została doręczona decyzja Urzędu Skarbowego Ł.-P. określająca Jerzemu M. zobowiązanie w podatku dochodowym za 1992 r. Na decyzji znajduje się adnotacja o odebraniu decyzji przez Macieja M. Z notatki służbowej z dnia 31 grudnia 1997 r. wynika, że decyzja została doręczona przez pracownika Urzędu Skarbowego pełnoletniemu synowi strony - Maciejowi M., który zobowiązał się ją doręczyć ojcu. Stwierdził także, iż jest upoważniony do odbioru korespondencji.

Od decyzji tej Jerzy M. wniósł odwołanie /nadane na poczcie w dniu 16 stycznia 1998 r./, w którym jednocześnie wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. Podniósł, że decyzja została doręczona w dniu 2 stycznia 1998 r. jako tekst otwarty /bez koperty/ i wręczona pod jego nieobecność - przebywał na 4-dniowym urlopie, zaś w ciągu 8 dni nie jest w stanie przygotować odwołania o wyczerpujących podstawach merytorycznych. Jednocześnie poinformował, że od listopada 1997 r. choruje, a od dnia 9 stycznia 1998 r. przebywa na zwolnieniu lekarskim /porażenie nerwu twarzowego/.

Postanowieniem z dnia 23 marca 1998 r. Izba Skarbowa w Ł. odmówiła przywrócenia terminu do wniesienia odwołania i stwierdziła uchybienie terminu do wniesienia odwołania. W uzasadnieniu podano, że w aktach sprawy brak jest dokumentu świadczącego, iż uchybienie terminu nastąpiło bez winy strony. Natomiast stwierdzenie, że niedotrzymanie terminu wyniknęło z faktu doręczenia decyzji pod nieobecność strony, a w ciągu 8 dni nie jest możliwe przygotowanie odwołanie nie jest dostatecznym usprawiedliwieniem tego zaniedbania.

W skardze na to postanowienie pełnomocnik Jerzego M. podniósł zarzut naruszenia art. 162 par. 1 Ordynacji podatkowej poprzez odmowę przywrócenia terminu mimo uprawdopodobnienia przez skarżącego, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy. Zwrócił uwagę, że wymieniony przepis wymaga jedynie uprawdopodobnienie braku winy, co nie jest równoznaczne z koniecznością dołączenia dokumentów potwierdzających, iż uchybienie terminu nastąpiło bez winny zainteresowanego, a więc z koniecznością jego udowodnienia. Jednocześnie Izba Skarbowa nie kwestionuje przesłanek wskazanych przez skarżącego /urlop i choroba/.

W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie z przyczyn podanych w zaskarżonym postanowieniu. Zwrócono także uwagę na sprzeczności między notatką służbową z dnia 31 grudnia 1997 r. /z której wynika, że Maciej M. oświadczył, że ojciec wyszedł i powinien niedługo wrócić/ a prośbą o przywrócenie terminu, w której skarżący podniósł, iż w czasie doręczenia decyzji przebywał 4 dni na urlopie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Przede wszystkim należy zauważyć, iż we wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania skarżący powoływał się nie tylko na przebywanie na 4-dniowym urlopie w czasie doręczenia decyzji, ale i na swoją chorobę, w wyniku której przebywał na zwolnieniu lekarskim od dnia 9 stycznia 1998 r., to ostatnie stwierdzenie znajduje się w części końcowej pisma zawierającego odwołanie wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu. Do stwierdzenia o chorobie Izba Skarbowa w ogóle się nie odniosła, poprzestając na kwestii urlopu. Zaś w sytuacji, gdy skarżący we wniosku o przywrócenie terminu wskazywał, że na zwolnieniu lekarskim przebywa od dnia 9 stycznia 1998 r., to przede wszystkim wyjaśnieniem tej kwestii powinna zająć się Izba Skarbowa. Wszak wynikało z tego, że termin do wniesienia odwołania /14 stycznia 1998 r./ upłynął w czasie przebywania skarżącego na zwolnieniu lekarskim i dlatego w chorobie skarżącego a nie w jego urlopie /który się skończył zaraz po doręczeniu decyzji/ należało upatrywać przeszkody uchybienia terminu. Należy podkreślić, że zdarzenie niezawinione przez stronę, uniemożliwiające dokonanie określonej czynności, choćby zaistniało dopiero w ostatnim dniu terminu, musi być uznane za okoliczność usprawiedliwiającą przywrócenie terminu.

W sytuacji, gdy skarżący powoływał się na swoją chorobę i związane z nią zwolnienie lekarskie, a Izba Skarbowa miała co do tego wątpliwości, to powinna zwrócić się do niego o nadesłanie odpowiedniego zaświadczenia lekarskiego /lub jego odpisu/; odpisy zaświadczeń lekarskich zostały dołączone do skargi. Należy przy tym zgodzić się ze skargą, że w przepisie art. 162 par. 1 Ordynacji podatkowej /tak samo jak i w art. 58 par. 1 Kodeksu postępowania administracyjnego/ mowa jest o uprawdopodobnieniu - a nie o udowodnieniu - braku winy w uchybieniu terminu.

W tym stanie sprawy Izba Skarbowa nie tylko dopuściła się naruszenia art. 162 par. 1 Ordynacji podatkowej, ale także art. 122 i art. 187 par. 1 Ordynacji.

Z powyższych względów na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 oraz art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ orzeczono jak w sentencji.

Strona 1/1