1. Podstawową zasadą podatku od towarów i usług pozostaje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług /art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym - Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./, który oznacza podatek uiszczony przez zbywcę.
2. Nabywca ma prawo potrącenia ze swego podatku jedynie kwoty zapłaconej przez poprzednika.
3. Choć w przepisach wykonawczych położono wprawdzie akcent na braki w dokumentacji sprzedawcy, to w istocie chodzi o fakt nieuiszczenia przez sprzedawcę podatku wynikającego z wystawionej przez niego faktury VAT.
W toku postępowania kontrolnego przeprowadzonego w dniach 25 maja - 3 listopada 2000 r. w Firmie P.H. (...) ustalono, że podatnik odliczył podatek naliczony w łącznej wysokości 37.165,59 zł od zakupionego napoju winopodobnego na podstawie 4 faktur VAT wystawionych przez Przedsiębiorstwo Wielobranżowe (...). Kontrola skarbowa przeprowadzona u wystawcy przedmiotowych faktur wykazała, iż Przedsiębiorstwo Wielobranżowe (...) nie zadeklarowało i nie odprowadziło do urzędu skarbowego podatku należnego z tytułu sprzedaży napoju winopodobnego udokumentowanej opisanej czterema fakturami VAT. Inspektor Kontroli Skarbowej odmówił Firmie prawa do dokonania przedmiotowego odliczenia.
Od decyzji tej określającej zobowiązanie podatkowe i zaległość podatkową za maj 1999 r. podatnik odwołał się do Izby Skarbowej w Ł. (...)
Izba Skarbowa w Ł. decyzją z dnia 27 września 2001 r. (...) utrzymała w mocy decyzję organu I instancji.
Na decyzję Izby Skarbowej pełnomocnik podatnika wniósł skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego zarzucając naruszenie przepisów postępowania podatkowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 187 par. 1, art. 191 i art. 200 par. 1, w konsekwencji także art. 121-123 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ poprzez oparcie rozstrzygnięcia o niepełny i nie w pełni rozpatrzony materiał dowodowy, naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy - podstawowych przepisów ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ - dotyczących relacji zobowiązań podatkowych uczestników obrotu towarami i usługami - poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, w tym art. 19 ust. 1 powołanej ustawy w związku z par. 54 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 158 poz. 1024 ze zm./. (...)
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skargę należało oddalić.
Poniższe przypomnienia stanowią - w ocenie składu orzekającego - konieczny element całości rozumowania prowadzącego do zaprezentowania poglądu wyrażonego w sentencji. Podatek od towarów i usług ma charakter potokowy i jego mechanizm powoduje, że podmioty gospodarcze będące podatnikami wzajemnie kontrolują prawidłowość jego obliczenia i ewidencjonowania oraz dokumentowania operacji gospodarczych. Zaakcentować też należy, iż wielokrotnie podnoszono w orzecznictwie NSA kwestię konstrukcji podatku VAT oraz formułowano tezę, wedle której prawidłowe fakturowanie jest jednym z zasadniczych elementów tego podatku. Rola faktury w systemie podatkowym wprowadzonym ustawą z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym jest szczególna. Faktura stanowi w tym podatku podstawę do wyliczenia podatku przez podatnika, a to przez pomniejszenie podatku należnego wykazanego na fakturach wystawionych z tytułu sprzedaży, o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur otrzymanych wraz z otrzymanymi towarami lub wykonanymi na jego rzecz usługami.