Przepis art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./ nie zawiera zezwolenia na rezygnację z opinii biegłych przy ustalaniu wartości rynkowej przedmiotu czynności cywilnoprawnej ze względu na szczególne cechy sprawy. Na podstawie wykładni celowościowej organy podatkowe nie mogą uznać się za zwolnione z obowiązku powołania opinii biegłych, gdyż z punktu widzenia wykładni językowej przepis nie budzi żadnych wątpliwości.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Andrzeja S. na decyzję Izby Skarbowej w Ł. z dnia 22 czerwca 1998 r. (...) w przedmiocie opłaty skarbowej - uchyla zaskarżoną decyzję; (...).
Na podstawie aktu notarialnego z dnia 18 lipca 1997 r. Pan Andrzej S. nabył od S.A. "Ch." w Ł. działkę gruntu, położoną w Ł. przy ul. Z. 104. Strony umowy określiły wartość działki na kwotę 1.345.000 zł. Z treści umowy wynikało, że zakupiono działkę w celu budowy stacji paliwowej. Organ podatkowy działając na mocy art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej dokonał wstępnej oceny wartości gruntu i stwierdził, że nie odpowiada ona jej wartości rynkowej. Powyższe spowodowało ustalenie wartości przedmiotu umowy przez Pierwszy Urząd Skarbowy Ł.-B. po podwyższeniu wartości nieruchomości do kwoty zł 2.295.000. Urząd opierał się na danych dotyczących transakcji tego samego typu działek gruntu z uwzględnieniem jej przeznaczenia, lokalizacji i uzbrojenia.
Następnie aktem notarialnym z dnia 9 września 1997 r. Andrzej S. sprzedał, zakupioną uprzednio od "Ch." S.A., nieruchomość za kwotę 2.295.000 zł, również z przeznaczeniem na budowę stacji paliw.
W związku z powyższym Pierwszy Urząd Skarbowy Ł.-B. nie uznał uwag złożonych do projektu wymiaru przez strony umowy za zasadne i decyzją z dnia 10 lutego 1998 r. określił wysokość opłaty skarbowej od wartości zł 2.295.000 według stawki 5 procent tj. zł 114.750. Od decyzji Urzędu skarżący złożył odwołanie wnosząc o uchylenie decyzji w całości kwestionując zasadność ustalonej wartości nieruchomości.
Decyzją z dnia 22 czerwca 1998 r. Izba Skarbowa w Ł. utrzymała w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego skarżący zarzucił organom podatkowym naruszenie art. 10 ustawy o opłacie skarbowej. Zdaniem skarżącego organy podatkowe zaniedbały obowiązek ustalenia ceny rynkowej nieruchomości i nie odwołały się do opinii biegłych. Podniósł również, że w trakcie 6 miesięcy od zbycia praw do nieruchomości zaistniały okoliczności, które wpłynęły na atrakcyjność działki i zwiększyły jej cenę. Pojawili się na rynku inwestorzy zagraniczni, a badania geologiczne gruntu ujawniły możliwość lokalizacji na tym gruncie nowych inwestycji.
W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa w Ł. wniosła o jej oddalenie. W uzasadnieniu stwierdzono, że strony zawierając umowę kupna - sprzedaży nieruchomości położonej w Ł., przy ul. Z. 104 zapoznane zostały z treścią art. 10 ustawy o opłacie skarbowej zgodnie z zapisem par. 15 aktu notarialnego z dnia 18 lipca 1997 r. Zdaniem Izby, prawidłowym było więc postępowanie organu I instancji, którego celem było ustalenie wartości rynkowej przedmiotowej nieruchomości na dzień zawarcia transakcji. W czasie prowadzonego postępowania wyjaśniającego Urząd Skarbowy był w posiadaniu informacji dotyczących transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości dokonanej w dniu 9 września 1997 r. - akt notarialny Rep. (...) przez nabywcę - tj. Andrzeja S. Krótki upływ czasu pomiędzy kolejnymi transakcjami, jednakowe przeznaczenie działki, atrakcyjność lokalizacji działki w centrum dzielnicy Ł.-B., przy ulicy o bardzo dużym ruchu samochodowym - spowodowały, iż Urząd posiłkując się wartością określoną w umowie z dnia 9 września 1997 r. podwyższył wartość na kwotę zł 2.300.000, a po odjęciu wartości budynku zł 5.000, od którego odprowadzony został podatek VAT - na zł 2.295.000.