Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./ od podatku od nieruchomości zwalnia się te nieruchomości lub ich części, które są zajęte na potrzeby organów i administracji samorządu terytorialnego.
O zwolnieniu od podatku decyduje zatem okoliczność, iż nieruchomość jest wykorzystywana przez organy lub administrację samorządu terytorialnego.
Zwolnienie nie przysługuje zatem, gdy nieruchomość jest wykorzystywana przez inne podmioty, choćby nawet spełniały one określone zadania na rzecz samorządu terytorialnego.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wodno-Kanalizacyjnego Związku Gmin w O.-W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 30 października 1995 r. (...) w przedmiocie podatku od nieruchomości - oddala skargę.
Zaskarżoną decyzją z dnia 30 października 1995 r. (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało w mocy decyzje Prezydenta Miasta O.-W. z dnia 23 maja 1995 r., którą wymierzono Wodno-Kanalizacyjnemu Związkowi Gmin w O.-W. podatek od nieruchomości za lata 1994-1995 oraz z dnia 2 września 1995 r. sprawie dodatkowego wymiaru uzupełniającego ten podatek.
W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./, Wodno-Kanalizacyjny Związek Gmin jako posiadacz nieruchomości jest zobowiązany do płacenia podatku od nieruchomości.
Nieruchomości po byłym Wojewódzkim Zakładzie Usług Wodnych zostały przekazane Związkowi przez Wojewodę K. Ponieważ Związek jest osobą prawną i prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą na własną odpowiedzialność w oparciu o przepisy zawarte w art. 64 - 73 ustawy o samorządzie terytorialnym, nie może być uznany za. organ samorządu terytorialnego. Nieruchomości wykorzystywane przez Związek nie mogą zatem być zwolnione od podatku od nieruchomości na podstawie art. 7 ust 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Ponieważ w terminie przewidzianym w art. 6 ust. 8 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych Związek nie złożył deklaracji na podatek od nieruchomości w latach 1994-1995, na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy o zobowiązaniach podatkowych organy podatkowe w drodze decyzji miały obowiązek ustalić podatek od nieruchomości za te lata.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Wodno-Kanalizacyjny Związek Gmin wniósł o uchylenie decyzji organu odwoławczego. W uzasadnieniu podniesiono, że zaskarżona decyzja negując uprawnienia Związku do zwolnienia od podatku od nieruchomości zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych opiera się wyłącznie na statucie Związku, który określa, że Związek posiadając osobowość prawną prowadzi działalność gospodarczą i z tego wywodzi ciążenie na Związku obowiązku płacenia podatku od nieruchomości.
Skarżący Związek z taką interpretacją się nie zgodził, podnosząc, że zadania własne gmin określone w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie terytorialnym polegają między innymi na budowie, modernizacji, eksploatacji wodociągów i zaopatrzenia w wodę wspólnot obywatelskich i podmiotów gospodarczych. Dla realizacji tych zadań Związek musi posiadać zaopatrzenie materiałowe i prowadzić działalność usługową w zakresie usuwania wszelkich usterek oraz podłączenia i odłączenia od sieci odbiorców wody. W ramach tej działalności Związek również zleca określone roboty różnym podmiotom gospodarczym.