Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mirosław Surma, Sędziowie Sędzia WSA Maria Grabowska (spr.), Sędzia WSA Danuta Kuchta, Protokolant Starszy inspektor sądowy Michał Gajda, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi B. M. na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...]2018 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia należności składkowych uchyla zaskarżoną decyzję.
Decyzją z [...]2018 r. znak [...] Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) odmówił B. M. umorzenia zaległości składkowych w wysokości [...] zł za okres od 2014.2/06 do 2018,2/06.
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że B. M. w złożonym w dniu 28 września 2018 r. wniosku o umorzenie całości zadłużenia powołała się na trudną sytuację finansową związaną z chorobą matki, własną chorobą oraz zdarzenia losowe: klęskę żywiołową - susza, zawalenie dachu podczas wichury na budynku mieszkalnym. W dacie złożenia wniosku umorzeniowego na koncie zobowiązanej figurowała zaległość składkowa w kwocie [...] zł w tym należność główna (składki) [...]zł, odsetki [...]oraz koszty upomnienia [...]zł. Organ wyjaśnił, że zobowiązana z tytułu prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie rolnym podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy prawa, na podstawie art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990r.o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2017r., poz. 2336 ze zm. dalej u.s.s.r.). Z uwagi na nieterminowe zgłoszenie do ubezpieczenia na dzień wydania decyzji składki za okres podlegania ubezpieczeniu (III kw. 1999 do III kw. 2012 w kwocie [...] zł) uległy przedawnieniu. Z uwagi na fakt, że zobowiązana nie wywiązywała się z płatności rat wynikającej z przyznanego decyzją układu ratalnego, została wydana decyzja o wygaśnięciu decyzji w sprawie przyznania ulgi w spłacie należności.
Podstawą rozpatrzenia wniosku stanowi przepis art. 41 a ust. 1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, który stanowi, że "Prezes Kasy lub upoważniony przez niego pracownik Kasy w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zainteresowanego, na jego wniosek, uwzględniając możliwości płatnicze wnioskodawcy oraz stan finansów funduszów emerytalno - rentowego i składkowego, może odroczyć termin płatności należności z tytułu składek na ubezpieczenie, rozłożyć ich spłatę na raty lub umorzyć w całości lub w części, wydając decyzję w tej sprawie". Przepisy te nie odwołują się do konkretnego zdarzenia losowego, ale do ważnego interesu zainteresowanego, jego możliwości płatniczych oraz stanu finansów Kasy. Możliwości płatnicze zobowiązanego ocenia się w kontekście jego dochodów i wydatków oraz wielkości zaległości składkowych do spłaty.
Przeprowadzona w dniu 4 października 2018 r. wizytacja w gospodarstwie zobowiązanej potwierdziła okoliczności wskazane we wniosku. W ocenie organu analiza argumentów i dowodów w sprawie, pozwala stwierdzić, że w przypadku zobowiązanej nie zachodzą okoliczności uzasadniające tzw. "ważny interes zainteresowanego".
Skutkiem nieterminowego zgłoszenia do ubezpieczenia składki w kwocie [...]zł. uległy przedawnieniu. Zawalenie się dachu podczas wichury na domu mieszkalnym miało miejsce w 2010 r., kiedy zobowiązana nie figurowała w ewidencji KRUS, za który to okres składki uległy przedawnieniu. Klęska żywiołowa w postaci suszy dotyczy składek odpisanych z powodu wyłączenia zobowiązanej z ubezpieczenia społecznego rolników z uwagi na zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego i wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym oraz przyznanie B. M. prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego od 1 lipca 2018 r.