Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Grabowska, Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Chraniuk-Stępniak, Sędzia WSA Danuta Kuchta (spr.), Protokolant Starszy inspektor sądowy Michał Gajda, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2020 r. sprawy ze skargi Z. O. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. z dnia (...) nr (...) w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego 1. oddala skargę; 2. przyznaje od Skarbu Państwa (Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach) na rzecz radcy prawnego P. U. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Kielcach postanowieniem z (...) nr (...) utrzymał w mocy postanowienie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z (...) nr (...) w sprawie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec Z. O. na podstawie tytułów wykonawczych o nr (...).
Dyrektor ustalił, że Z. O. prowadząc działalność gospodarczą nie dopełniła ustawowego obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zatem, wierzyciel - Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystawił (...) tytuły wykonawcze o nr od (...) do (...) (doręczone 26 marca 2013 r.) i (...) o nr (...) i (...) (doręczone 29 maja 2013 r.). W celu realizacji należności objętych ww. tytułami wykonawczymi ZUS dokonał zajęcia świadczenia z tytułu renty Z. O. wypłacanego przez ZUS. Obecnie ZUS prowadzi postępowanie wobec strony na podstawie tytułów wykonawczych o numerach (...). Podstawę prawną ww. tytułów stanowią prawomocne orzeczenia ZUS: - decyzja nr wg RWA: (...) z (...) oraz decyzja nr wg (...) z (...). W piśmie z 8 kwietnia 2019 r. skierowanym do ZUS o wznowienie postępowania w spawie decyzji nr (...) przez Wydział Kontroli Płatników Składek w Kiecach w Narodowym Funduszu Zdrowia w Warszawie oraz Wojewódzkim Świętokrzyskim Oddziale NFZ w Kielcach Z. O. zawarła ponownie wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez ZUS na podstawie tytułów wykonawczych obejmujących należności z tytułu zaległych składek zdrowotnych. We wniosku nie podniosła żadnych argumentów dotyczących postępowania egzekucyjnego, czy też przesłanek, uzasadniających jej zdaniem umorzenie tego postępowania.
Dyrektor wskazał, że przyczyny uzasadniające umorzenie postępowania egzekucyjnego zostały enumeratywnie wymienione w art. 59 § 1 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (j.t. Dz.U.2019.1438) dalej "u.p.e.a." W ocenie Dyrektora w sprawie nie zachodzą przesłanki umorzenia określone w art. 59 § 1 tej ustawy. Odnosząc się do podstaw umorzenia postępowania egzekucyjnego, na które powołała się strona, w zażaleniu jak również wniosku z 8 kwietnia 2019 r. Dyrektor wskazał, że nie zasługują one na uwzględnienie. W świetle art. 59 § 1 pkt 2, 3, 4 u.p.e.a. postępowanie egzekucyjne umarza się jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu albo jeżeli obowiązek nie istniał, jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo bezpośrednio z przepisu prawa; gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być prowadzona ze względu na osobę zobowiązanego. Przesłanka nieistnienia obowiązku, wymieniona w tym przepisie obejmuje sytuację, gdy nieistnienie obowiązku spowodowane zostało okolicznościami zaistniałymi już po wystawieniu tytułu wykonawczego. Okoliczność "istnienia obowiązku" lub jego wcześniejszego wykonania jest elementem obowiązku wskazanego w tytule wykonawczym. Dyrektor podkreślił, że zgodnie z art. 29 § 1 u.p.e.a. organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji administracyjnej; organ ten nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Decyzjami z (...) nr (...) oraz z (...) nr (...) określono stan prawny należności objętych tytułami wykonawczymi, który nie może być badany ponownie w postępowaniu egzekucyjnym, bowiem są to odrębne postępowania. Ponadto decyzje te stworzyły stan powagi rzeczy osądzonej, który nie może zostać skutecznie podważony w postępowaniu egzekucyjnym. W konsekwencji Dyrektor stwierdził, że brak jest podstaw do podważenia istnienia obowiązku podlegającego egzekucji administracyjnej. Brak jest również podstawy prawnej do oceny przeprowadzonej przez ZUS kontroli, bowiem kwestia ta mogła być rozpatrywana jedynie w postępowaniu dotyczącym wymiaru składek na ubezpieczenie. Dyrektor wyjaśnił również, że z porównania danych osobowych wskazanych zarówno w decyzji jak i tytułach wykonawczych wynika, że zobowiązanie ciąży na tej samej osobie, tj. Z. O., ul. S. (...), (...) C., PESEL (...). Wskazanie w obu dokumentach powyższych danych pozwala na jednoznaczne uznanie, że w sprawie nie zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego.