Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Krystyna Skowrońska-Pastuszko (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Sędzia WSA Barbara Rennert Protokolant referent Anna Szymczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 maja 2009 r. sprawy ze skargi M.R. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2002r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów oddala skargę.
M.R., reprezentowana przez pełnomocnika doradcę podatkowego T.Z. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] grudnia 2008 r. nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...] września 2008 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia skarżącej podatku dochodowego od przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach za 2002 rok w kwocie 148.200,00 zł.
Jak wynika z akt, stan sprawy był następujący:
Naczelnik Urzędu Skarbowego w związku ze stwierdzeniem, że M.R. w 2002r. poniosła wydatki znacznie przewyższające dochody osiągnięte przez nią w tym okresie, na podstawie postanowienia z dnia [...] stycznia 2007r. wszczął w trybie art. 20 ust.1 i 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) - zwanej u.p.d.o.f. postępowanie podatkowe w przedmiocie ustalenia podatku dochodowego od przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach za 2002 rok. W ramach tego postępowania jako wydatki badanego roku przyjęto pożyczkę w kwocie 270.000,00 zł, udzieloną przez M.R. jej wnuczkom I.R., E.R. oraz J.R. na podstawie umowy z dnia [...] stycznia 2002r. Pożyczkobiorczynie przesłuchane w charakterze świadków potwierdziły otrzymanie środków pieniężnych z tytułu pożyczki, ustalono też, że w dniu [...] stycznia 2002 r. zostały złożone (w Urzędzie Skarbowym oraz w Urzędzie Skarbowym) deklaracje w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczące "umowy pożyczki gotówkowej". Przychodem M.R. w 2002 r. były natomiast wyłącznie świadczenia emerytalne z ZUS w kwocie ogółem 10.987,08 zł , które według organu w całości zostały przeznaczone przez skarżącą na zaspokojenie bieżących wydatków związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego. Jako oszczędności występujące na dzień 1 stycznia 2002 r. przyjęto kwotę w wysokości 70.000,00 zł, pochodzącą ze sprzedaży w dniu [...] października 2001 r. należącego do skarżącej lokalu mieszkalnego w [...], a także kwotę 2.400,00 zł zdeponowaną od [...] maja 2000 r. w Banku.
Skarżąca, mimo wezwania jej do złożenia wyjaśnień co do źródeł pokrycia wydatków roku 2002 znacznie przekraczających jej dochody z tytułu emerytury oraz rozpoznane oszczędności, nie współdziałała z organem prowadzącym postępowanie, a jej syn J.R. złożył oświadczenie, że zły stan zdrowia podatniczki uniemożliwia jej czynny udział w postępowaniu. W związku z informacją organu o możliwości działania przez pełnomocnika, w końcowym etapie postępowania pierwszoinstancyjnego, to jest po wyznaczeniu przez Naczelnika Urzędu Skarbowego terminu do wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego, jako pełnomocnik M.R. w sprawie zaczął działać doradca podatkowy T.Z.. W wyjaśnieniach udzielonych w pismach z dnia [...] grudnia 2007 r. oraz z dnia [...] lutego 2008 r. skarżąca jako źródło pokrycia poniesionych wydatków wskazała generalnie oszczędności gromadzone przez całe życie. Podała, że w 1958 r. przyjechała do Polski z ZSRR jako repatriantka, przywożąc wówczas bardzo dużo wyrobów ze złota w postaci pierścionków, złotych monet, obrączek, itp. Przed przyjazdem do Polski sprzedała cały majątek, w tym dom, inwentarz, samochód. Według oświadczenia skarżącej całe posiadane złoto i biżuteria przywiezione z ZSRR zostały przez nią sprzedane w latach 1999-2001, za znaczną kwotę. Kupującymi byli znajomi skarżącej oraz osoby przez nich polecone. Jako źródło oszczędności M.R. wskazała także wynagrodzenie otrzymywane w okresie długoletniej pracy zawodowej (do 1981 r. była zatrudniona w ZWCh CS, a jej wynagrodzenie wynosiło do 147,71% przeciętnego wynagrodzenia), jak też świadczenie emerytalne pobierane od 1982 r. Możliwość zgromadzenia oszczędności wynikała m.in. z tego, że jak podała skarżąca, przez 16 lat mieszkała u córki i zięcia, nie ponosząc kosztów związanych z utrzymaniem. W tym czasie też wszelkie koszty związane z lokalem mieszkalnym ponosił syn, korzystający z tego lokum. Pochodzące z tego tytułu oszczędności skarżąca gromadziła w postaci złota i dolarów, nie lokując pieniędzy w bankach z uwagi na brak zaufania do Państwa oraz z obawy przed oszustwem.