Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ewa Madej, Sędzia NSA Eugeniusz Christ (spr.), Asesor WSA Anna Tyszkiewicz-Ziętek, Protokolant Izabela Maj, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 października 2008 r. sprawy ze skargi J. M. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie egzekucji świadczeń pieniężnych oddala skargę
Postanowieniem z dnia [...] nr [...] Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone na podstawie tytułu wykonawczego Nr [...] przeciwko panu J. M. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone na podstawie art. 59 § 1 pkt 9 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, tj. na wniosek wierzyciela z dnia 27 października 2000 roku.
W zażaleniu z dnia 20 marca 2008 roku pan J. M. zarzucił zaskarżonemu postanowieniu rażące naruszenie art. 139 i art. 140 Ordynacji podatkowej poprzez wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego dopiero 10 marca 2008 roku, pomimo, że wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego jest datowany na dzień 27 października 2000 roku oraz rażące naruszenie art. 59 § 1 pkt 9 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji poprzez nie umorzenie postępowania egzekucyjnego bezzwłocznie po złożeniu przez wierzyciela wniosku o jego umorzenie. Zobowiązany wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w zakresie daty umorzenia postępowania na datę odpowiadającą wnioskowi wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego i stwierdzenie wygaśnięcia zobowiązania podatkowego.
W uzasadnieniu pan J. M. podniósł, iż wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego po przeszło 7 latach od daty wniosku wierzyciela w tym zakresie w sposób rażący narusza prawo, a w szczególności konstytucyjną zasadę państwa prawnego i wynikającą z niej zasadę zaufania obywatela do państwa i stanowionego przezeń prawa. Dodatkowo wskazał na naruszenie zasady udziału strony w postępowaniu poprzez nie doręczenie dłużnikowi odpisu wniosku wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego oraz na brak podstawy faktycznej i prawnej w wydanym postanowieniu.
Postanowieniem z dnia [...] Nr [...] działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm.) oraz art. 17 § 1, art. 18, art. 23 § 1 oraz § 4 pkt 1, a także art. 59 § 5 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 roku o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1924 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w K., po rozpoznaniu zażalenia, utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
W uzasadnieniu organ drugiej instancji wskazał, iż zaskarżone postanowienie dotyczące umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie tytułu wykonawczego Nr [...] wydane zostało w związku z żądaniem wierzyciela wyrażonym w części [...] tytułu wykonawczego, gdzie zawarto adnotacje o wycofaniu tego dokumentu, w dniu 27 października 2000 roku, z obrotu prawnego. Przeprowadzone przez organ nadzoru postępowanie wyjaśniające wykazało, że wierzyciel nie kierował do organu egzekucyjnego pisemnego wniosku, a jedynie w taki właśnie sposób wyraził swoje żądanie. Organ odwoławczy podniósł, iż przepisy nie nakładają na wierzyciela czy organ egzekucyjny obowiązku doręczenia zobowiązanemu wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Organ wskazał również, że postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego stanowi formalnoprawne dopełnienie obowiązku, jaki ciążył na organie egzekucyjnym w związku z wycofaniem tytułu wykonawczego przez wierzyciela w dniu 27 października 2000 roku, co w sytuacji, gdy postępowanie egzekucyjne zostało już wszczęte należało traktować jako żądanie umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 1 pkt 9 ustawy egzekucyjnej. Zgodnie z art. 59 § 3 tej ustawy organ egzekucyjny wydaje w tym przypadku postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z art. 59 § 4 ustawy egzekucyjnej postanowienie w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego wydaje się na żądanie zobowiązanego lub wierzyciela albo z urzędu. Organ odwoławczy podniósł, iż w przedmiotowej sprawie Naczelnik Urzędu Skarbowego w R. występował w podwójnej roli, tj. wierzyciela i organu egzekucyjnego, wobec czego wierzyciel nie występował z żądaniem wydania postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, lecz w tytule wykonawczym umieścił adnotację o jego wycofaniu z obrotu prawnego z dniem 27 października 2000 roku, a ze względu na fakt, że przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie przewidują wycofania tytułu wykonawczego po wszczęciu postępowania egzekucyjnego, adnotacje takie należało taktować jako żądanie umorzenia postępowania. Organ odwoławczy wskazał, że ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie precyzuje w jakim czasie powinno być wydane postanowienie o umorzeniu postępowania, gdy takie żądanie zgłasza wierzyciel będący równocześnie organem egzekucyjnym. Stwierdził, że od momentu żądania umorzenia postępowania egzekucyjnego, tj. od dnia 27 października 2000 roku nie były podejmowane żadne czynności egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego nr [...]. W związku z tym brak było podstaw prawnych do uchylenia bądź zmiany zaskarżonego postanowienia w zakresie daty umorzenia postępowania, a zatem żądanie zobowiązanego w tym zakresie, było bezpodstawne. Organ odwoławczy wskazał również na niezasadny zarzut skarżącego co do naruszenia art. 139 i 140 Ordynacji podatkowej, gdyż ustawa ta nie ma zastosowania do administracyjnego postępowania egzekucyjnego. Odnosząc się do braku wyjaśnienia podstawy prawnej i faktycznej w zaskarżonym postanowieniu, organ wskazał, że organ egzekucyjny powołał właściwe podstawy prawne i zawarł w rozstrzygnięciu uzasadnienie wydanego orzeczenia, a lakoniczność uzasadnienia nie jest podstawą do twierdzenia, że rozstrzygnięcie dotknięte jest wadą. Co do wniosku skarżącego o stwierdzenie wygaśnięcia zobowiązania podatkowego, organ odwoławczy wskazał, że przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, a także Kodeks postępowania administracyjnego nie zawierają regulacji, na podstawie której organ egzekucyjny czy organ nadzoru mógłby wydać rozstrzygnięcie tej treści.