Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Tyszkiewicz-Ziętek, Sędziowie WSA Dorota Kozłowska, Beata Machcińska (spr.), Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Lewicka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2019 r. sprawy ze skargi M. G. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ulg w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz strony skarżącej kwotę 497 zł (słownie: czterysta dziewięćdziesiąt siedem) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem skargi wniesionej przez M. G. (dalej: "skarżąca") jest decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. (następnie również jako "ZUS", "organ") wydana w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek.
Stan sprawy przedstawia się następująco.
1. W dniu 11 czerwca 2018 r. do ZUS wpłynął wniosek skarżącej o umorzenie w całości posiadanego zadłużenia. W uzasadnieniu tego żądania skarżąca zwróciła uwagę na przedawnienie dochodzonych należności. Wskazała również na swą trudną sytuację materialną i życiową, zaznaczając, że emeryturę otrzymuje niezmiennie w pomniejszonej wysokości wskutek dokonanego zajęcia tego świadczenia.
2. Wydaną w dniu [...] r. decyzją o numerze [...], znak [...], numer sprawy [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych [...] Oddział w L., działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 28, art. 31 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. j. - Dz. U. z 2017 r., poz. 1778), dalej oznaczanej jako: u.s.u.s., oraz § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1365), następnie powoływanego również jako rozporządzenie z dnia 31 lipca 2003 r., odmówił skarżącej umorzenia należności z tytułu składek w łącznej kwocie 27.800,96 zł, w tym na:
1) ubezpieczenia społeczne za marzec 2001 r. oraz za okres od września 2001 r. do stycznia 2003 r. w łącznej wysokości 19.520,89 zł obejmującej: składki (7.259,89 zł) i odsetki (12.261 zł);
2) ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2000 r. do stycznia 2003 r. w łącznej wysokości 6.186 zł obejmującej: składki (2.343 zł) i odsetki (3.843 zł);
3) Fundusz Pracy za okres od grudnia 2000 r. do stycznia 2003 r. w łącznej kwocie 2.094,07 zł obejmującej składki (795,07 zł) i odsetki (1.299 zł).
3. W piśmie z dnia 22 sierpnia 2018 r. skarżąca sformułowała wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy w granicach prawa i przez pryzmat przesłanki ważnego jej interesu. Za szczególnie istotne uznała uwzględnienie zmian obowiązujących przepisów prawa cywilnego i upływu czasu w kontekście podniesionego zarzutu przedawnienia. Poprosiła też o wskazanie hipoteki mającej stanowić zabezpieczenie dochodzonych roszczeń oraz wyjaśnienie, dlaczego należności egzekucyjne pobierane są przez komornika sądowego i nie trafiają bezpośrednio do ZUS.
4. Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r., nr [...], znak sprawy [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. - Dz. U. z 2018 r., poz. 2096), następnie powoływanej w skrócie: k.p.a., w związku z art. 83 ust. 4 u.s.u.s., utrzymał w mocy powyższą decyzję pierwszoinstancyjną.
Uzasadnienie rozstrzygnięcia ZUS rozpoczął od zreferowania dotychczasowego przebiegu postępowania i zestawienia materiału źródłowego, który w jego toku został zgromadzony. W tych ramach szczególną uwagę poświęcił złożonemu przez skarżącą oświadczeniu o stanie rodzinnym i majątkowym oraz sytuacji materialnej osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Odnotował, że w dokumencie tym skarżąca wskazała, że: gospodarstwo domowe tworzy z mężem, źródłem ich utrzymania jest emerytura, która w przypadku skarżącej wynosi 750 zł netto, a jej małżonka - 3.000 zł netto, poza tym świadczeniem skarżąca nie uzyskuje innych wpływów, w tym nie pobiera zasiłków z pomocy społecznej i nie korzysta z innych form wsparcia, ponosi natomiast miesięczne wydatki związane z utrzymaniem z tytułu czynszu (200 zł), opłat eksploatacyjnych (200 zł) i leczenia (200 zł), posiada też zobowiązania pieniężne w wysokości 300.000 zł, które po 200 zł miesięcznie są egzekwowane w ramach postępowania prowadzonego przez komornika sądowego, a ponadto nie posiada żadnych ruchomości, wierzytelności czy praw majątkowych poza udziałem we własności domu, w którym mieszka.