Postępowanie egzekucyjne, prowadzone na podstawie przepisów K.p.c., mieści się w zakresie pojęcia "postępowanie sądowe", o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635).
Systematyka Kodeksu postępowania cywilnego wskazuje na to, że "wymiar sprawiedliwości" i "postępowanie sądowe" nie są pojęciami tożsamymi.
Użyte w ustawie o opłacie skarbowej określenia "złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa [...] w sprawie z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sadowym" wskazują, że dla powstania obowiązku podatkowego znaczenie ma to, w jakiej sprawie pełnomocnictwo jest udzielone i sam fakt jego złożenia w związku z określonym postępowaniem, a nie podmiot, któremu się je składa.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Ryszard Mikosz, Sędzia NSA Przemysław Dumana, Sędzia WSA Krzysztof Winiarski (spr.), Protokolant Izabela Maj, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 września 2008 r. sprawy ze skargi A w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie opłaty skarbowej oddala skargę.
A w K. (dalej A) wystąpił do Prezydenta Miasta Z. z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w opłacie skarbowej w kwocie [...] zł., uiszczonej z tytułu pełnomocnictw udzielonych przez ten podmiot radcom prawnym, do występowania w imieniu A w sprawach wszczęcia postępowania egzekucyjnego przed komornikami sądowymi przy Sądzie Rejonowym w Z. W ocenie wnioskodawcy opłata skarbowa zapłacona od wymienionych pełnomocnictw była nienależna, ponieważ zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej, opłacie tej podlega złożenie dokumentu stwierdzającego pełnomocnictwo lub prokurę albo jego odpisu, wypisu lub kopii jedynie w sprawach z zakresu administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym. Zdaniem A postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika sądowego nie jest postępowaniem sądowym ani też nie jest sprawą administracyjną rozstrzyganą w postępowaniu administracyjnym.
Prezydent Miasta Z. decyzją nr [...] z dnia [...] umorzył wszczęte na wniosek A postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty. Organ podatkowy pierwszej instancji wskazał, że nie wystąpiła żadna z okoliczności wymienionych w art. 9 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o opłacie skarbowej, stanowiąca podstawę zwrotu opłaty skarbowej.
A odwołało się od powyższej decyzji, zarzucając że została ona wydana z naruszeniem przepisów prawa i zastosowano błędne rozstrzygnięcie. Podatnik stwierdził, że organ podatkowy pierwszej instancji powinien był orzec w przedmiocie stwierdzenia nadpłaty, jak czynił to wcześniej w podobnych sprawach.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] nr [...] uchyliło w całości decyzję organu podatkowego pierwszej instancji i odmówiło stwierdzenia nadpłaty.
W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia organ odwoławczy stwierdził, że w niniejszej sprawie A zwróciło się o stwierdzenie nadpłaty i zwrot nienależnie uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictw złożonych w związku z postępowaniami egzekucyjnymi prowadzonymi przez komorników sądowych przy Sądzie Rejonowym w Z. Wniosek A winien był zatem zostać rozpoznany jako wniosek o stwierdzenie nadpłaty (stosownie do art. 77 § 12 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa), a nie jako wniosek o zwrot opłaty skarbowej przewidziany w art. 9 ustawy o opłacie skarbowej (przywołano treść tego przepisu). Tym samym organ odwoławczy uznał za zasadny podniesiony przez stronę zarzut przyjęcia przez organ pierwszej instancji błędnego rozstrzygnięcia. Podkreślono, że postępowanie nie powinno było być toczone w kierunku rozpoznania podstaw do zastosowania art. 9 ustawy o opłacie skarbowej,
Odnosząc się natomiast do istoty sporu wyjaśniono, że dotyczy on tego, czy obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej odnosi się również do pełnomocnictw składanych w sprawach egzekucji sądowej. Podkreślono przy tym, że zdaniem strony pełnomocnictwo składane w tych sprawach nie podlega opłacie skarbowej, ponieważ nie stanowi ani postępowania sądowego, ani też nie dotyczy sprawy z zakresu administracji publicznej. Skład orzekający SKO podzielił przy tym pogląd wyrażony w piśmie Zastępcy Dyrektora Departamentu Podatków i Opłat Lokalnych Ministerstwa Finansów nr PL-835/59/JB/07/153 z dnia 29 marca 2007 r. (Biuletyn Skarbowy nr 7/2007), że art. 1 K.p.c. normuje postępowanie sądowe w sprawach z zakresu postępowania cywilnego, Postępowanie egzekucyjne jest unormowane w części III K.p.c., a zatem jest tym samym postępowaniem sądowym. Konsekwencją powyższego jest przyjęcie, że pełnomocnictwa składane w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego objęte są też opłatą skarbową.