Sprawa ze skargi na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych
Uzasadnienie strona 14/14

Oczywiście pierwszeństwo językowych reguł wykładni jest podstawowym warunkiem funkcjonowania prawa w państwie prawnym. W procesie wykładni prawa nie wolno jednak całkowicie ignorować wykładni celowościowej, systemowej lub funkcjonalnej poprzez ograniczenie się wyłącznie do wykładni językowej pojedynczego przepisu. Należy bowiem pamiętać, że żaden przepis prawa nie jest oderwaną jednostką, lecz występuje w pewnym kontekście systemowym - jest częścią określonego aktu normatywnego, który z kolei jest częścią określonej gałęzi prawa przynależącej do systemu prawa. Wykładając więc dany przepis prawa, należy brać pod uwagę jego relacje do innych przepisów danego aktu normatywnego (wykładnia systemowa wewnętrzna) oraz do przepisów zawartych w innych ustawach (wykładnia systemowa zewnętrzna), co gwarantuje zupełne i niesprzeczne odczytanie danej instytucji prawa z przepisów prawa.

Z przepisu art. 2 ust. 4 u.p.c.c. wynika zarówno zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego podatku od towarów i usług, jak i zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Zakresy obu ustaw są bowiem rozłączne. Oznacza to, że jeżeli dana czynność obrotu prawnego podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, to nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; przy czym zasada ta ma zastosowanie niezależnie od tego, która ze stron czynności cywilnoprawnej wymienionej w ww. ustawie z tytułu jej dokonania jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub od tego podatku zwolniona. W realiach tej sprawy Skarżąca pozostaje taką stroną niezależnie od miejsca wykonania umowy.

Pełnomocnik Skarżącej uzasadniając stanowisko Spółki odwoływał się do tzw. "eksportu usług". Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług "eksport usług" nie został uznany za odrębną czynność opodatkowaną, lecz podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług poza Polską, a podatek ten mógłby zostać odliczony, gdyby te czynności były świadczone w kraju a podatnik dysponuje dokumentami, z których wynika związek podatku naliczonego z tymi czynnościami. Na tej podstawie usługi świadczone poza terytorium kraju mają charakter sprzedaży opodatkowanej, jakkolwiek w innym kraju. Przyjęte rozwiązanie stanowi implementację postanowień zawartych w art. 169 Dyrektywy 112. Czynność stanowiąca eksport usługi stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże ze względu na określone miejsce dostawy nie podlega ona opodatkowaniu tym podatkiem na terytorium kraju, lecz w kraju odbiorcy tej usługi. Jednocześnie jako usługa, która daje prawo do odliczenia podatku naliczonego, przy ustalaniu proporcji powinna zostać uwzględniona zarówno w liczniku, jak i w mianowniku proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 u.p.t.u. Natomiast świadczenie usługi, która nie dają takiego prawa - tylko w mianowniku tej proporcji (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 czerwca 2016 r., II FSK 1015/14). Konstrukcja tzw. "odwrotnego obciążenia" ma bowiem skutek taki, że podatek od towarów i usług musi rozliczyć usługobiorca (mający siedzibę w państwie trzecim), lecz nie zmienia to sytuacji usługodawcy (podmiotu krajowego), który nadal pozostanie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W kontekście przedstawionych wyżej rozważań, stanowisko Skarżącej należało uznać za uzasadnione. Sąd podzielił zarzut naruszenia art. 2 ust. 4 lit. a i b w związku z art. 1a pkt 7 u.p.c.c. W ponownie prowadzonym postępowaniu organ udzielając interpretacji indywidualnej zobowiązany będzie uwzględnić zaprezentowaną ocenę.

Sąd na podstawie art. 146 § 1 w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a P.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku uchylając zaskarżoną interpretację indywidualną. O kosztach postępowania sądowego orzeczono zgodnie z art. 200 w związku z art. 205 § 2 P.p.s.a. Na zasądzoną kwotę składają się kwota wpisu sądowego oraz kwota wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika zasądzona na podstawie § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności doradcy podatkowego w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1687 ze zm.), a także opłata za złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa.

Strona 14/14