Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Eugeniusz Christ, Sędziowie WSA Paweł Kornacki, Dorota Kozłowska (spr.), , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 10 marca 2016 r. sprawy ze skargi A S.A. w upadłości układowej w K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym oddala skargę.
Postanowieniem z dnia [...] r., nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej w K. (dalej: organ nadzoru, organ odwoławczy), działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 267 z późn. zm., dalej: k.p.a.) oraz art. 17 § 1, art. 18, art. 23 § 1 i § 4 pkt 1 oraz art. 34 § 5 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 1619 z późn. zm., dalej: ustawa egzekucyjna, u.p.e.a.) po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego przez A S.A. w upadłości układowej w K. (dalej: spółka, skarżąca) na postanowienie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w S. (dalej: organ pierwszej instancji) z dnia [...] r., nr [...] o uznaniu zarzutów złożonych na prowadzone postępowanie egzekucyjne za niezasadne - utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Uzasadniając przyjęte rozstrzygnięcie organ nadzoru wskazał na następujący stan faktyczny i prawny.
W dniu 25 maja 2015 r. Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w S. wystawił przeciwko spółce tytuły wykonawcze:
- nr [...] obejmujący zaległość w podatku od towarów i usług, wynikającą z deklaracji VAT-7D za czwarty kwartał 2014 r. w kwocie [...] zł plus odsetki za zwłokę;
- nr [...] obejmujący zaległość w podatku dochodowym od osób fizycznych za miesiąc listopad 2014 r. wynikającą z deklaracji PIT-4R w kwocie [...] zł plus odsetki za zwłokę. Organ ten w dniu 27 maja 2015 r. nadał wystawionym tytułom wykonawczym klauzulę o skierowaniu ich do egzekucji.
Egzekucję na podstawie powyższych tytułów wykonawczych wszczęto poprzez doręczenie spółce w dniu 2 czerwca 2015 r. zawiadomienia z dnia 29 maja 2015 r. o zajęciu rachunku bankowego w B S.A. wraz z odpisami tytułów wykonawczych.
Pismem z dnia 8 czerwca 2015 r. (tj. w ustawowym terminie) spółka złożyła zarzuty na prowadzone postępowanie egzekucyjne, powołując art. 33 pkt 6 u.p.e.a. i zarzucając niedopuszczalność egzekucji, polegającą na jej wszczęciu co do wierzytelności objętej układem. Zaznaczyła, że tytuł wykonawczy obejmujący zaległość w zapłacie podatku od towarów i usług dotyczy okresu od 1 października 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. Powyższy obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe powstało wskutek dokonanych przez spółkę sprzedaży nieruchomości, potwierdzonych fakturami VAT wystawionymi w dniach: 31 października 2014 r., 20 listopada 2014 r., oraz w dniu 27 listopada 2014 r. a także aktami notarialnymi. Natomiast w dniu [...] r. a więc po dokonanych sprzedażach, Sąd Rejonowy K. ogłosił upadłość spółki z możliwością zawarcia układu. Obowiązek podatkowy oraz zobowiązanie podatkowe powstały w wyniku czynności sprzedaży, tj. przed dniem ogłoszenia upadłości układowej spółki. Następnie spółka wyjaśniła pojęcia obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego, wskazując na treść art. 19 ustawy o podatku od towarów i usług, który dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego w tym podatku. W ocenie spółki istotny jest moment powstania zobowiązania podatkowego, a zgodnie z treścią art. 99 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, zobowiązanie podatkowe, ( ...) przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości. Jednocześnie zgodnie z art. 103 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Oznacza to, że zobowiązanie podatkowe musi istnieć niezależnie od złożenia deklaracji, a deklaracja służy jedynie do jego ujawnienia. A zatem, zdaniem spółki, trudno się zgodzić z koncepcją, która przyjmuje moment powstania zobowiązania podatkowego na dzień 25 następnego miesiąca tj. dzień obowiązku złożenia deklaracji. Spółka wskazała też, iż moment powstania zobowiązania w podatku od towarów i usług jest tożsamy z momentem powstania obowiązku podatkowego. Z uwagi na to, zobowiązanie podatkowe powstaje z chwilą dokonania przez podatnika określonej czynności opodatkowanej. Bez znaczenia, zdaniem spółki pozostaje termin płatności (wymagalności) zobowiązania, albowiem układem objęte są zarówno wierzytelności wymagalne jak i niewymagalne. W przedmiotowej sprawie zobowiązanie nie może zostać zaspokojone poza układem i podlega zgłoszeniu do masy upadłościowej, zgodnie z art. 87 oraz art. 236 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze. Zgodnie natomiast z art. 140 oraz 141 tej ustawy prowadzenie egzekucji do wierzytelności objętej układem, istniejącej przed dniem ogłoszenia upadłości jest niedopuszczalne. Postanowienie Sądu Rejonowego w K. z dnia [...] r. w przedmiocie ogłoszenia upadłości z możliwością zawarcia układu wywołało skutek w postaci zakazu wszczynania egzekucji, a skutek ten nie jest zależny od wiedzy i świadomości organu egzekucyjnego. Wobec powyższego spółka wniosła o umorzenie prowadzonego postępowania egzekucyjnego oraz o uchylenie zajęcia rachunku bankowego w B S.A.