Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Przemysław Dumana, Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Mendecka, Sędzia WSA Teresa Randak (spr.), Protokolant Milena Olczyk, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 czerwca 2008 r. sprawy ze skargi M. F. i M. F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie łącznego zobowiązania pieniężnego. oddala skargę
Decyzją z dnia [...] nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. - w dalszej części uzasadnienia określanym Kolegium - po pierwsze uchyliło własną decyzję z dnia [...] nr [...] w sprawie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji Wójta Gminy P. z dnia [...] nr [...] w sprawie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego na rok 2001 M. i M. małżonkom F., po drugie, odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji Wójta Gminy P. z dnia [...] nr [...] w sprawie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego na rok 2001 M. i M. małżonkom F.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że M.F. wystąpił wnioskiem z dnia 22 grudnia 2005 r. o stwierdzenie nieważności w/w decyzji organu pierwszej instancji z uwagi na rażące naruszenie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie łącznego zobowiązania pieniężnego (Dz. U. Nr 105, poz. 1200 ) oraz ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( Dz. U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm. ) w związku z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8, poz. 60 z 2005r. z późn. zm.).
Rozpatrując wniosek pod względem formalnym Kolegium przyjęło uchybienie terminowi do wniesienia tego wniosku określonego w art. 249 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2002 r. i decyzją z dnia [...] nr [...] i z tej też przyczyny odmówiło wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji Wójta Gminy P. Od w/w decyzji wnioskodawca wniósł odwołanie, jednakże decyzją z dnia [...] nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. - w dalszej części uzasadnienia określanym Kolegium - utrzymało w mocy własną decyzję z dnia [...] nr [...] w sprawie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności nakazu płatniczego Wójta Gminy P. Decyzja ta została zaskarżona przez stronę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, który wyrokiem z dnia 27 grudnia 2006 r. sygn. akt I SA/Gl 1283/06 uchylił zaskarżoną decyzję wskazując w uzasadnieniu, że stronami w postępowaniu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji są wszystkie osoby, które brały udział w postępowaniu podatkowym obejmującym określenie wysokości zobowiązania podatkowego, gdyż przymiot strony w tym postępowaniu, podobnie jak w postępowaniu "zwykłym" określony został w treści art. 133 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym "stroną w postępowaniu podatkowym jest każdy, kto żąda czynności od organu podatkowego, do kogo czynność organu podatkowego się odnosi lub czyjego interesu działanie organu podatkowego chociażby pośrednio dotyczy", a ponadto zgodnie z art. 134 § 1 tej Ordynacji stroną "w postępowaniu podatkowym jest podatnik (...)". Kolegium za stronę postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji uznało tylko i wyłącznie M.F., a więc osobę żądającą od organu stwierdzenia nieważności decyzji określającej wysokość łącznego zobowiązania podatkowego. Zdaniem składu orzekającego w niniejszej sprawie działaniem tym organ podatkowy wyczerpał przesłankę określoną w przepisie art. 240 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym "W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli (...) strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu". M.F. nie brała udziału w postępowaniu, gdyż organ nie zawiadomił jej o toczącym się postępowaniu w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, nie doręczył też jej decyzji wydanych w tej sprawie. Kontynuując, Kolegium podniosło, iż rozpatrując ponownie sprawę związane było treścią art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm. ) - w dalszej części uzasadnienia określana zamiennie skrótem "uppsa" - zgodnie z którym ocena prawna i wskazania zawarte w orzeczeniu sądu są wiążące dla organu i z tej też przyczyny pismem z dnia [...] nr [...] zawiadomiło M.F. o toczącym się postępowaniu i wyznaczyło siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego. Pismem z dnia 19 września 2007 r. podatniczka poparła argumentację M. F. zawartą zarówno we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji, jak i w odwołaniu od decyzji odmawiającej z dnia [...] od decyzji Kolegium z dnia [...] nr [...]. Wyjaśniła ponadto, że skoro od 1994 r. wraz z mężem była współwłaścicielem opodatkowanej nieruchomości to zgodnie z przepisami prawa materialnego, a konkretnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych na niej również ciążył obowiązek podatkowy. Z tej przyczyny na organie podatkowym ciążył obowiązek uwzględnienia jej w charakterze strony w postępowaniu podatkowym, w tym także doręczenia jej w trybie art. 210 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej decyzji podatkowej na adres jej miejsca zamieszkania. W tym przedmiocie podatniczka odwołała się do orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, wskazując na tezy wyroków z dnia 6 lipca 1997 r. sygn. akt I SA/Kr 1070/96 , z dnia 13 października 2000 r. sygn. akt I SA/Gd 399/2000 oraz z dnia 25 lutego 2003 r. sygn. akt I SA/Łd 1086/2001. Dodatkowo podatniczka podniosła, że skoro z ewidencji gruntów i budynków wynikało w sposób bezsporny, iż nieruchomość nie obejmuje ani gruntów leśnych, ani też gruntów rolnych to bezpodstawne było zastosowanie w sprawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie łącznego zobowiązania podatkowego. Polemizując ze stanowiskiem wyrażonym przez Kolegium, podniosła, że skoro decyzja/nakaz nie zostały jej doręczona, to nie może korzystać z przymiotu ostateczności, a zatem przyjęcie przez organ ostateczności spornego nakazu stanowił wyraz manipulacji i nadużycia prawa. Wyraziła przy tym pogląd, że decyzja nie może się stać ostateczna w odniesieniu tylko do jednej strony postępowania tj. M.F., a nie ostateczna w stosunku do niej, a zatem wniesienie wniosku o stwierdzenie nieważności nakazu płatniczego było w pełni zasadne, gdyż w stosunku do M.F. upłynął termin wniesienia odwołania. Dodała także, że zachowała prawo do złożenia odwołania, pod warunkiem, że decyzja organu pierwszej instancji zostanie jej doręczona.