Sam fakt powiązań gospodarczych nie może rodzić ujemnych skutków podatkowych dla podmiotów powiązanych choćby jeden z nich korzystał ze szczególnych ulg w podatku dochodowym. Przeczyłoby to wolności gospodarczej, która m.in. polega na tworzeniu podmiotów specjalistycznych wzajemnie się uzupełniających. Ze spornych transakcji podatniczka osiągnęła dochodowość nie odbiegającą od rynkowej, nadmierne dochodu jednak osiągał sprzedawca. Jest to nie wystarczające do zastosowania pierwszej części art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./ do ustalenia dodatkowej podstawy opodatkowania.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi "D.-B." S.A. w W. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 30 marca 1999 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych za 1993 r. - uchyla zaskarżoną decyzję; (...).
Zaskarżoną do Sądu administracyjnego decyzją Izba Skarbowa utrzymała w mocy decyzję Drugiego Urzędu Skarbowego w B. z dnia 25 listopada 1998 r. (...), którą określono "D.-B." S.A. w W. zaległość podatkową od osób prawnych za 1993 r. na kwotę 2.328.681,60 zł, a odsetki od tej zaległości, na dzień orzekania na 6.042.810,70 zł.
Izba we wstępnej części motywów swej decyzji opisywała skrótowo przebieg dotychczasowego postępowania. Wskazywała m.in., że jej uprzednia decyzja z dnia 19 czerwca 1997 r. - utrzymująca w mocy dwie decyzje Drugiego Urzędu Skarbowego z dnia 17 października 1994 r. i z dnia 19 lutego 1997 r. /w przedmiocie wymiaru podatku i wymiaru uzupełniającego/ została uchylona wyrokiem Naczelnego sądu Administracyjnego z dnia 21 maja 1998 r. I SA/Gd 1151/97.
Z uwagi na podstawy wyroku Izba ponownie rozpoznając odwołania od ww. decyzji uchyliła je decyzją z dnia 26 sierpnia 1998 r. ze skutkami z art. 138 par. 2 Kpa w zw. z art. 335 Ordynacji podatkowej.
Wskazania Izby dla organu I instancji zawarte w decyzji kasatoryjnej miały być zbieżne ze wskazaniami z cytowanego wyroku Sądu administracyjnego. W obecnie zaskarżonej decyzji Izba uznała, że Urząd Skarbowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy wskazania te wykonał i wszelkie zarzuty z odwołania podatniczki są chybione, a w szczególności zarzut naruszenia art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm. - dalej podatku dochodowego od osób prawnych/.
Po analizie treści przepisu stwierdzono, że Urząd prawidłowo zastosował tę jego część, która stanowi o związkach z osobą, której przysługują szczególne ulgi w podatku dochodowym. Stąd nietrafne miały być wywody odwołującej się Spółki, co do zasady, iż zastosowanie art. 11 podatku dochodowego od osób prawnych uwarunkowane jest udowodnieniem podatnikowi, że wykonywał on świadczenia na rzecz innego podatnika na warunkach "rażąco korzystniejszych i odbiegających od ogólnie stosowanych norm w czasie i miejscu wykonywania świadczenia".
Zdaniem Izby zastosowanie art. 11 ust. 2 podatku dochodowego od osób prawnych z uwagi na alternatywną konstrukcję /"albo"/, może mieć miejsce w dwu przypadkach.
W pierwszym, kiedy podatnik pozostający w związku gospodarczym z osobą, której przysługuję szczególne ulgi w podatku dochodowym nie wykazuje dochodu, lub wykazuje dochód mniejszy od tego jakiego należałoby oczekiwać. I w drugim, kiedy podatnik wykonuje dla innego podatnika na warunkach rażąco korzystniejszych i odbiegających od stosowanych ogólnie norm w czasie i miejscu wykonywania świadczenia, w wyniku czego tak układa bieg swych interesów, iż należny dochód przerzuca w całości, lub w części na osobę, z którą pozostaje w związku gospodarczym.