Ocena, czy w konkretnym przypadku pomiędzy poniesieniem kosztu związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz możliwością uzyskania przychodu zachodzi związek przewidziany w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j. Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./ winna doprowadzić do ustalenia, czy poniesiony wydatek przyczynił się lub mógł się przyczynić do osiągnięcia przez podatnika przychodu z danego źródła. Musi istnieć racjonalna podstawa do poniesienie takiego wydatku w interesie /w celu uzyskania przychodu/ podatnika, a nie w interesie innego podmiotu.
Inspektor Kontroli Skarbowej z Urzędu Kontroli Skarbowej w B. po przeprowadzonej kontroli w Pomorskiej Fundacji Integracyjnej w B. /zwana dalej Fundacją/ w zakresie prawidłowości rozliczeń z budżetem za 1997 r. stwierdził nieprawidłowości w określeniu zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za rok 1997. Strona zaniżyła podstawę opodatkowania o kwotę 172.434,46 zł na skutek zaniżenia przychodu o kwotę 62.466,36 zł z tytułu wykonanych usług dla Zakładów Odzieżowych "B." - czym naruszono art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 1993 nr 106 poz. 482 ze zm./, strona zawyżyła przychód o kwotę 5.316,23 zł w związku z zastosowaniem niewłaściwej stawki podatku VAT - co stanowiło naruszenie art. 12 ust. 4 pkt 9 ww. ustawy o podatku dochodowym. Ponadto strona zawyżyła koszty uzyskania przychodów o kwotę 115.284,33 zł w wyniku podwójnego ujęcia w kosztach wydatków za dostawę gazu w kwocie 35.000 zł - co stanowi naruszenie art. 15 ust. 1 ww. ustawy, zaliczyła do kosztów wydatków w kwocie 79.534,90 zł z tytułu tzw. świadczeń dodatkowych poniesionych w związku z utrzymaniem hotelu "T." w U. - czym naruszono art. 15 ust. 1 ww. ustawy oraz zaliczyła wydatki w kwocie 749,43 zł poniesione na zakup biletów PKP - czym naruszono art. 15 ust. 1 ww. ustawy.
Jednocześnie Inspektor Kontroli Skarbowej określając podstawę opodatkowania w kwocie 263.718,82 zł uwzględnił dochód zadeklarowany i wykazany przez Fundację w deklaracji CIT-8 jako wolny od podatku w wysokości 91.284,36 zł, czym naruszono art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy. Ponadto Inspektor odliczył od dochodu za 1997 r. 1/3 straty z 1996 r. w kwocie 6.321,33 zł ustaloną w wyniku przeprowadzonej kontroli w zakresie rozliczeń z budżetem za 1996 r., a w tym m.in. podatku dochodowego od osób prawnych. W sporządzonym wyniku kontroli z dnia 20 listopada 1997 r. ustalono, iż strata za 1996 r. wynosi kwotę 18.964 zł.
Powyższe stało się podstawą do wydania decyzji z dnia 17 listopada 2000 r., w której Inspektor określił Fundacji wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych za 1997 r. w kwocie 97.810 zł, wysokość zaległości podatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych za 1997 r. w kwocie 97.810 zł oraz wysokość odsetek za zwłokę od tej zaległości na dzień wydania decyzji w kwocie 107.716,90 zł.
Od decyzji tej Pomorska Fundacja Integracyjna w B. odwołała się wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości.
Przedmiotowej decyzji strona zarzuciła naruszenie przepisów norm prawa procesowego w szczególności art. 120-122, art. 180, art. 187, art. 191, art. 210 Ordynacji podatkowej, a także przepisów prawa materialnego art. 12, art. 15, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 17 ust. 1a pkt 2, art. 17 ust. 1b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
W uzasadnieniu odwołania Pomorska Fundacja Integracyjna w B. podniosła, iż przedmiotową decyzję wydano w oparciu o błędnie ustalony stan faktyczny sprawy. W ocenie strony w wyniku zawartego porozumienia w dniu 28 lutego 1996 r. do umowy najmu Fundacja zobowiązała się wobec wynajmującego tj. I. wpłacić kaucję gwarancyjną w wysokości 300.000 zł. Wobec tego, że kaucja mogła być wpłacona w naturze w postaci świadczenia usług, Fundacja goszcząc pracowników Zakładów Odzieżowych "B." wykonywała swoje zobowiązania z tytułu kaucji.