Podstawą zawieszenia postępowania w sprawie udzielania ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych może być tylko art. 204 par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./, nie zaś art. 201 par. 1 pkt 2 tej ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi "S.-S." Spółka z o.o. w G. na postanowienie Izby Skarbowej w G. z dnia 19 lipca 2001 r. (...) w przedmiocie zawieszenia postępowania w sprawie pomocy w zapłacie zobowiązań podatkowych - uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. z dnia 23 kwietnia 2001 r. (...);
Po rozpatrzeniu zażalenia "S.-S." Spółki z o.o. w G., Izba Skarbowa w G. postanowieniem z dnia 19 lipca 2001 r. (...) utrzymała w mocy postanowienie Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. z dnia 23 kwietnia 2001 r., mocą którego zawieszono postępowanie w przedmiocie rozłożenia na raty zaległości podatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych za 1999 r. W podstawie prawnej powołano m.in. art. 48 par. 1 pkt 2, art. 67 par. 1 i art. 201 par. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ /dalej "Ordynacja podatkowa"/.
W uzasadnieniu postanowienia drugoinstancyjnego podano, że w lipcu 2000 r. wpłynęły do organu podatkowego I instancji wnioski Spółki w przedmiocie rozłożenia na 4 raty zaległości w podatku dochodowym od osób prawnych za rok 1999 oraz umorzenia odsetek od przedmiotowej zaległości określonych decyzją Inspektora Kontroli Skarbowej.
Z uwagi na wniesienie odwołania od przedmiotowej decyzji, organ podatkowy I instancji na mocy art. 201 par. 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej zawiesił postępowanie do czasu wydania decyzji przez organ odwoławczy.
Podjęcie postępowania nastąpiło postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2001 r., kiedy to Inspektor Kontroli Skarbowej wydał decyzję zmieniającą poprzednio wydaną decyzję, określającą zobowiązanie podatkowe, zaległość podatkową i odsetki za zwłokę.
Po ponownym odwołaniu od decyzji wymiarowej organ podatkowy I instancji postanowieniem z dnia 23 kwietnia 2001 r. zawiesił postępowanie wszczęte z wniosku Spółki o rozłożenie na raty zaległości podatkowej i umorzenie odsetek za zwłokę. Uzasadnieniem tego rozstrzygnięcia było stwierdzenie, że zawieszenie postępowania następuje do czasu rozstrzygnięcia przez Izbę Skarbową w G. odwołania do zaskarżonej decyzji.
Rozstrzygając o zażaleniu organ drugiej instancji nie miał wątpliwości, iż zarzuty przeciwko decyzji wymiarowej stanowią zagadnienie wstępne w rozumieniu art. 201 par. 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej w stosunku do odrębnego postępowania w sprawie rozłożenia na raty zaległości podatkowej. Za bezsporne bowiem uznał ten organ, iż rozmiar zaległości podatkowej pozostaje w ścisłym związku z podjęciem rozstrzygnięcia w trybie art. 48 par. 1 pkt 2 i art. 67 par. 1 Ordynacji podatkowej, skoro jedną z przesłanek rozpatrzenia wniosku były możliwości finansowe Spółki w świetle faktycznej wielkości nieuiszczonych w terminie zobowiązań podatkowych. Wniesienie odwołania od decyzji wymiarowej uniemożliwiło rozpatrzenie wniosku o rozłożenie na raty oraz umorzenie odsetek za zwłokę z uwagi na nieostateczny charakter decyzji wymiarowej podlegającej weryfikacji przez organ odwoławczy.
Z brzmienia art. 201 i art. 204 Ordynacji podatkowej wynika, że prawodawca przewidział zawieszenie obligatoryjne oraz zawieszenie fakultatywne postępowania. To ostatnie może mieć miejsce wyłącznie w sprawach o udzielenie ulg w zapłacie zaległości podatkowych, gdy z inicjatywą w tym zakresie występuje strona /art. 204 par. 1/. W konkluzji organ II instancji stwierdził, że poza obowiązkowym, z urzędu, zawieszeniem postępowania w przypadku wystąpienia okoliczności przewidzianych w art. 201 par. 1, organ podatkowy może tę instytucję procesową zastosować na wniosek strony, ale wyłącznie w sprawach pomocy w zapłacie zobowiązań podatkowych.