Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Mieczysław Markowski, sędzia WSA Jacek Pruszyński, sędzia WSA Urszula Barbara Rymarska (spr.), Protokolant Beata Rusiecka, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi T. D. na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w W. z dnia [...] grudnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
Decyzją z [...] października 2012 r. nr [...] Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (dalej także w skrócie jako: Prezes KRUS) umorzył T. D. (dalej również jako skarżący) odsetki od nieopłaconych składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie za okres od II kwartału 2009 r. do II kwartału 2011 r. w łącznej kwocie 227 zł z tytułu składek zmarłego brata J. D. (decyzja nr [...] o odpowiedzialności skarżącego, jako osoby trzeciej). Organ odmówił ponadto umorzenia ww. należności głównej w kwocie 2.355,70 zł.
Po rozpatrzeniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Prezes KRUS, decyzją z [...] grudnia 2012 r. nr [...], utrzymał w mocy własne rozstrzygnięcie. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że materialnoprawną podstawą umarzania całości lub części należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne jest art. 41a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291 ze zm.) - dalej w skrócie: "u.s.r."). Umorzenie tych należności może nastąpić tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy trudna sytuacja materialno - bytowa powstała w wyniku wystąpienia zdarzeń losowych lub takich sytuacji, które były niezależne od sposobu postępowania dłużnika i które całkowicie uniemożliwiają uregulowanie zadłużenia w formie dogodnego układu ratalnego bez zagrożenia egzystencji własnej, czy rodziny.
Prezes KRUS stwierdził, że w sprawie tej szczegółowo przeanalizowano wszystkie argumenty zawarte we wniosku i aktualną sytuację płatniczą skarżącego. Wskazał, że skarżący wniosek swój motywował tym, iż samotnie prowadzi gospodarstwo rolne, które przynosi minimalne zyski. Twierdził, że jego sytuacja materialna jest bardzo trudna, gdyż dotychczasowe dochody pochłonęła budowa domu mieszkalnego, który nie jest jeszcze ukończony (poprzedni uległ zniszczeniu w pożarze w 2001 r.). Gospodarstwo jest wyposażone w zaawansowany wiekowo, podstawowy sprzęt rolniczy, a budynki wymagają natychmiastowego remontu i modernizacji, aby mogły spełnić podstawowe wymogi uprawniające do dopłat bezpośrednich. Skarżący jest w trakcie budowy stada bydła mięsnego, a w tym roku nastąpił upadek trzech sztuk cieląt mięsnych.
Organ zauważył, że skarżący nie przedstawił dokumentów potwierdzających znaczne wydatki na budowę domu oraz remontu ciągnika. Poza tym, z protokołu wizytacji wynika, że do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa został złożony wniosek o dopłaty obszarowe na rok 2012. Dodatkowo na dzień wizytacji skarżący oświadczył, że nie posiada żadnych zobowiązań kredytowych oraz nie korzysta z pomocy MOPS w L. Skarżący posiada ponadto majątek w postaci gospodarstwa rolnego o powierzchni 30,48 ha, co pozwala na uzyskanie dochodów, a otrzymywane dopłaty bezpośrednie do gruntów rolnych, których celem jest wsparcie rozwoju gospodarstwa rolnego, są dodatkowym dochodem w budżecie.
Z powyższego organ wywnioskował, że skarżący posiada środki na regulowanie zobowiązań i rozpoczęcie planowanych prac remontowych i modernizacyjnych w gospodarstwie, a jego argumentacja nie może stanowić podstawy do orzeczenia nieściągalności zadłużenia i umorzenia wszystkich należności. Organ zaznaczył także, że skarżący korzysta z gospodarstwa o powierzchni 16,437 ha, przejętego w drodze spadku po zmarłym bracie. Z treści postanowienia Sądu Rejonowego w A. z [...] kwietnia 2012 r. wynika, że wartość działu spadku wynosiła 150.000 zł.