Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jarosław Szulc Sędziowie Sędzia WSA Leszek Kleczkowski Sędzia WSA Tomasz Wójcik (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 09 lutego 2021r. sprawy ze skargi C. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] lutego 2020r. nr [...] w przedmiocie określenia kwoty dotacji pobranej w nadmiernej wysokości w latach 2012 - 2015 1. oddala skargę; 2. odmawia wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.
Prezydent M. B. decyzją z dnia [...] października 2019 r. określił C.E. "O." Sp. z o.o. w B. (dalej także: Skarżąca, Spółka) wysokość dotacji pobranej w nadmiernej wysokości w latach 2012-2015 w kwocie [...]zł oraz obowiązek jej zwrotu do budżetu M. B. w ciągu 15 dni od daty nabycia przymiotu ostateczności, a także umorzył postępowanie w sprawie określenia kwoty dotacji pobranej w nadmiernej wysokości w 2011 r.
W uzasadnieniu organ wskazał, że w dniu [...] października 2015 r. Urząd Kontroli Skarbowej w B. wszczął w C.E. "O." Sp. z o.o. postępowanie kontrolne w zakresie celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi otrzymanymi w 2011 r., 2012 r., 2013 r. i 2014 r. Pismem z dnia [...] maja 2017 r. organ wystąpił do Prokuratury Okręgowej w B. o udostępnienie dokumentacji przebiegu nauczania celem zweryfikowania jej pod kątem prawidłowości rejestrowania obecności uczniów przez ww. szkoły. Organ pierwszej instancji dokonał weryfikacji dostarczonej dokumentacji, tj. dzienników lekcyjnych, arkuszy ocen, ksiąg uczniów, protokołów Rady Pedagogicznej z danymi z systemu Obsługi Dotacji dla Placówek Niepublicznych (ODPN) oraz innej dokumentacji będącej w posiadaniu organu. Ich analiza wykazała, iż miesięczne wykazy liczby słuchaczy do naliczenia dotacji nie były zgodne ze stanem faktycznym. Szkoły prowadzone przez Spółkę wykazywały wyższą liczbę słuchaczy, niż wynikało to z ustalonego stanu faktycznego. Ponadto, na podstawie protokołów przesłuchań świadków będących słuchaczami szkół prowadzonych przez C. E. "O." Sp. z o.o., udostępnionych organowi pierwszej instancji przez Prokuraturę Okręgową w B., organ stwierdził, że występuje rozbieżność między dokumentacją szkolną a zeznaniami uczniów dotyczącymi uczęszczania do szkoły. Świadkowie twierdzą, że np. zapisali się do szkoły, lecz nie rozpoczęli nauki lub zrezygnowali z nauki po kilku zjazdach lub nie zapisali się do szkoły i do niej nie uczęszczali. Organ pierwszej instancji wyjaśnił, iż w przypadku rozbieżności pomiędzy zeznaniami świadków a dokumentacją opierał się na protokołach przesłuchań (wszyscy świadkowie zostali uprzedzeni o odpowiedzialności karnej za zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy). Dotacja na przesłuchanych przez Policję słuchaczy za okresy, w których występują rozbieżności stanowi dotację pobranej w nadmiernej wysokości, a uzasadnienie tego faktu jest tożsame z wyjaśnieniami opisanymi w pkt Ad. 2 i Ad. 5 decyzji, gdzie mowa jest o bezpodstawnym pobraniu dotacji ze względu na niekontynuowanie nauki oraz na fakt nieobecności na zajęciach i zaprzestanie uczęszczania do szkoły.
Po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...] lutego 2020 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej także: Kolegium, SKO) utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Kolegium uznało, że organ pierwszej instancji prawidłowo zastosował przepis art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty - dalej: "u.s.o." - w brzmieniu obowiązującym w okresach pobierania dotacji. Dodatkowo wziął pod uwagę wytyczne Kolegium, które wskazywało już wcześniej, że w ramach nowelizacji ww. przepisu art. 90 ust. 3 wprowadzono wprawdzie od dnia [...] marca 2015 r. obowiązek potwierdzania uczestnictwa uczniów w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych ich własnoręcznymi podpisami na listach obecności, jednocześnie jednak w treści tego przepisu nie zawarto jakiejkolwiek sankcji za niezachowanie tego obowiązku. Zatem przy braku tej listy należało przeprowadzić inne jeszcze dowody na okoliczność, że słuchacze - uczniowie kończyli odpowiednie zajęcia edukacyjne, co do których została przyznana dotacja. Ponadto organ wziął pod uwagę okoliczność, że przed ww. nowelizacją nie było ustawowego obowiązku, aby uczestnictwo uczniów w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych potwierdzać ich własnoręcznymi podpisami na listach obecności na tych zajęciach. W związku z tym, również na podstawie innych dowodów organ ustalił, czy słuchacze - uczniowie kończyli odpowiednie zajęcia edukacyjne, co do których została przyznana dotacja w latach 2012-2015. Dodatkowo wobec stanowiska organu pierwszej instancji, że w przypadkach rozbieżności pomiędzy zeznaniami świadków, a dokumentacją opierał się na protokołach przesłuchań słuchaczy przez P., organ wskazał, że przeciwko zgodności z prawdą dokumentu urzędowego można przeprowadzić skuteczny przeciwdowód. Dodatkowo Kolegium podkreśliło, że okoliczność, że słuchacze figurują w Księdze słuchaczy czy w dzienniku lekcyjnym zaznaczona jest frekwencja nie przesądza o tym, że słuchacze ci uczestniczyli w zajęciach, skoro sami stwierdzili, że do szkoły w ogóle w konkretnym roku szkolnym już nie uczęszczali. Skoro zatem słuchacze nie uczęszczali na zajęcia to dotacja pobrana na nich stanowiła dotację nienależną. Zdaniem Kolegium nie ma racji Skarżąca, że nie mogą być dowodami w sprawie dokumenty wskazane na s. 2 i 3 uzasadnienia zaskarżonej decyzji tylko z tego powodu, że informacje w nich zawarte nie zostały nigdzie zweryfikowane i ocenione przez organy odwoławcze. Za gołosłowne Kolegium uznało twierdzenie, że dokumenty te są często fikcyjne sporządzone na potrzeby niniejszej sprawy i wcześniej nieznane. Kolegium zauważa, że dokumenty, o których mowa to dokumenty urzędowe pochodzące od innych organów administracji publicznej oraz nośniki DVD zawierające kopie dokumentacji przebiegu nauczania w szkołach prowadzonych przez C.E. "O." Sp. z o.o. w latach 2011-2015. Odnosząc się do zarzutu, że z obowiązujących przepisów wynika wprost, że dotacja przysługuje za rok szkolny, który kończy się 31 sierpnia, więc zgodnie z prawem pobierano dotację za miesiące lipiec i sierpień, tut. Kolegium wyjaśniło, że zgodnie z art. 90 ust. 3h u.s.o. (w brzmieniu od [...] stycznia 2013 r.) dotacje dla szkół, o których mowa w ust. 3, przysługują za lipiec i sierpień na każdego ucznia, który w czerwcu spełnił warunek uczestniczenia w zajęciach, o którym mowa w ust. 3, tzn. uczestniczył w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu. Zatem skoro z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że dany uczeń był wielokrotnie nieklasyfikowany i nie promowany na semestr wyższy, albo z zeznań słuchacza wynikało, że w ogóle w danym roku szkolnym na zajęcia nie uczęszczał, bądź w miesiącu czerwcu nie spełnił warunku uczestniczenia w zajęciach, o którym mowa w art. 90 ust. 3, przyznana za miesiące lipiec i sierpień dotacja oświatowa została pobrana w nadmiernej wysokości.