Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Teresa Liwacz Sędziowie: Sędzia WSA Halina Adamczewska-Wasilewicz Sędzia WSA Leszek Kleczkowski (spr.) Protokolant: Asystent sędziego Daniel Łuczon po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 22 lutego 2011 r. sprawy ze skargi S. [...] w W. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 29 października 2010 r. nr SO-7241-96/10 w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego 1. uchyla zaskarżone postanowienie 2. określa, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane w całości 3. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w B. na rzecz S. [...] w W. kwotę [...] zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. K. wszczął postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego z dnia [...] wystawionego przez Izbę Wytrzeźwień w [...] W., obejmującego należność z tytułu opłaty za pobyt w Izbie Wytrzeźwień w dniu [...] w kwocie należności głównej [...] zł.
Postanowieniem z dnia [...] organ egzekucyjny umorzył postępowanie egzekucyjne wskazując na brak możliwości egzekwowania obowiązku ze względu na upływ terminu przedawnienia określony w art. 70 § 1 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.).
W złożonym zażaleniu wierzyciel podniósł, że w przedmiotowej sprawie termin przedawnienia roszczeń z tytułu opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień na podstawie art. 118 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zm.) wynosi 10 lat. W ocenie skarżącego, stosowanie do tych należności przepisów Kodeksu cywilnego uzasadnione jest tym, że w okresie powstania zobowiązania brak było przepisów szczególnych regulujących kwestię ich przedawnienia w sposób odmienny. Zdaniem strony, w niniejszej sprawie, nie mają zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej, albowiem w rozumieniu art. 13 tej ustawy, ani Rada Miasta [...] W. określająca wysokość opłaty za pobyt w [...] Ośrodku dla Osób Nietrzeźwych, ani też Dyrektor [...] Ośrodka dla Osób Nietrzeźwych, wydający decyzję o umieszczeniu pacjenta w tym Ośrodku, nie są organami podatkowymi.
Po rozpatrzeniu wniesionego zażalenia, postanowieniem z dnia [...] Dyrektor Izby Skarbowej w B. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Organ nie zgodził się z twierdzeniem wierzyciela, że do opłat za pobyt w izbie wytrzeźwień zastosowanie mają przepisy dotyczące przedawnienia zobowiązań zawarte w art. 118 ustawy Kodeks cywilny. Zgodnie bowiem z art. 1 tej ustawy, przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się wyłącznie do stosunków cywilnoprawnych, a za takie nie można uznać relacji wiążących w przedmiotowej sprawie wierzyciela i zobowiązanego. Opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień wynika z decyzji o przymusowym umieszczeniu pacjenta w izbie. Przymusowość cechuje stosunki publicznoprawne i wynikające z nich zobowiązania publiczne. Stosunki publicznoprawne w odróżnieniu od stosunków cywilnoprawnych, charakteryzują się brakiem równorzędności pozycji uczestników tego stosunku. W ocenie organu, opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień nie ma charakteru świadczenia cywilnoprawnego z uwagi na to, że stosunek łączący izbę wytrzeźwień i zobowiązanego nie wynika z zawartego porozumienia. Następuje on z wyłączeniem woli zobowiązanego, a opłata pobierana za pobyt w izbie, której obowiązek uiszczenia wynika z przepisów ustawy, ustalana jest jednostronnie.
Organ podniósł, że ustawodawca wprawdzie nie wskazał expressis verbis w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r., Nr 70, poz. 473 ze zm.), że do opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień stosuje się przepisy działu III Ordynacji podatkowej, jednak brak takiej regulacji nie świadczy o tym, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego. W art. 42 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ustawodawca określił należność za doprowadzenie i pobyt w izbie wytrzeźwień mianem opłaty. Opłaty są daninami publicznymi, ustalanymi jednostronnie przez państwo, stanowiącymi dochody budżetowe lub dochody wyodrębnionych funduszy celowych, które pobierane są zawsze z związku z określonym działaniem organów państwa. Stosowanie do opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień działu III Ordynacji podatkowej znajduje swoją podstawę prawną w art. 2