Ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1989 nr 14 poz. 74 ze zm./ w brzmieniu znowelizowanym od dnia 5 grudnia 1990 r. /ustawa z dnia 29 września 1990 r. - Dz.U. nr 79 poz. 464/ wyłącza możliwość sprzedaży lokali czy domów zajętych przez najemców w przypadku gdy najemcy ci nie wyrazili chęci nabycia przedmiotu najmu.
Wojewoda W. orzeczeniem nadzorczym z dnia 19 lutego 1993 r. orzekł o nieważności uchwały Rady Miejskiej w S. z dnia 16 grudnia 1992 r. dotyczącej uchylenia uchwały z dnia 24 kwietnia 1992 r. oraz uchwały z dnia 16 grudnia 1992 r. w sprawie sprzedaży części budynków wraz z częścią gruntu niezbędnego dla ich prawidłowego wykorzystania położonych, na działkach wsi Ł.
W uzasadnieniu orzeczenia Wojewoda podniósł, że Rada Gminy postanowiła sprzedać w drodze publicznego przetargu nieograniczonego poszczególne części budynku mieszkalnego i gospodarczego wraz z częścią gruntu niezbędnego do ich prawidłowego użytkowania z uwagi na to, że najemcy nie wyrazili chęci kupna. Według art. 4 ust. 8 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w drodze przetargu może nastąpić sprzedaż tylko wolnych budynków i innych urządzeń oraz wolnych lokali stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy. Oznacza to, że budynki i lokale prawnie zajęte wyłączone są z tej formy sprzedaży, a ich sprzedaż następuje w drodze bezprzetargowej. Stanowisko takie wyraził NSA w wyroku z dnia 19 października 1992 r., I SA 1100/92.
W tej sytuacji budynek, o którym mowa w ww. uchwale, nie może być przeznaczony do sprzedaży w drodze przetargu, nawet jeżeli najemcy nieruchomości nie wyrazili chęci kupna na warunkach proponowanych przez gminę. Z tego względu obie powołane wyżej uchwały Rady Miejskiej z dnia 16 grudnia 1992 r. należało uznać za nieważne.
Na orzeczenie nadzorcze Wojewody skargę do NSA wniosła Rada Miejska w S. Rada Miejska podnosiła w skardze, że - jej zdaniem - sprzedaż budynku następuje wraz z działką gruntu jako jedna całość. Znajdujący się na gruncie budynek stanowi w myśl art. 48 Kc część składową gruntu. Sam budynek może być przeznaczony do sprzedaży, jeżeli stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności - art. 468 par. 1 Kc. W tym przypadku nie występuje odrębna własność budynku, którą określają przepisy Kc. Art. 4 ust. 8 ustawy z dnia 24 kwietnia 1985 r. określa zasady sprzedaży wolnych nieruchomości w drodze przetargu, jednak przepisy wykonawcze do ustawy nie przewidują formy bezprzetargowej, w przypadku dzierżawców i najemców gruntów. Rada uważa, że przepis art. 21 ust. 7 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. gwarantuje najemcy lokalu mieszkalnego jedynie pierwszeństwo nabycia omawianego lokalu. Znaczy to, że lokal zajęty nie może zostać sprzedany innej niż najemca osobie pod warunkiem, że najemca lokalu pragnie go nabyć. Rozumienie tego przepisu w ten sposób, że właściciel nie może sprzedać lokalu /budynku/, pomimo odmowy nabycia go przez najemcę byłoby niedopuszczalnym ograniczeniem prawa własności.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonym orzeczeniu i wnosił o oddalenie skargi.