Sprawa ze skargi na decyzję Generalnego Konserwatora Zabytków w przedmiocie wpisania do rejestru zabytków cmentarza żydowskiego położonego w K.
Tezy

Skoro Fundacja nie dysponowała żadnym prawem do nieruchomości, a nie posiada statutu organizacji społecznej nie mogła występować w niniejszej sprawie jako strona, żądająca kontroli instancyjnej decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Fundacji Rodziny Nissenbaumów na decyzję Generalnego Konserwatora Zabytków z dnia 14.03.2000 r. (...) w przedmiocie wpisania do rejestru zabytków cmentarza żydowskiego położonego w K. - oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/2

Wojewódzki Konserwator Zabytków działający z upoważnienia Wojewody B. decyzją (...) z dnia 28 września 1998 r. na podstawie art. 5 pkt 1, art. 8 ust. 1 pkt 3 i art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury /Dz.U. nr 10 poz. 48 ze zm./ po przeprowadzeniu postępowania na wniosek Fundacji Rodziny Nissenbaumów wpisał do rejestru zabytków woj. białostockiego pod nr rejestru 846 cmentarz żydowski usytuowany w K. na działce oznaczonej nr geodezyjnym 510/1 o pow. 0,8133 ha będącej własnością Skarbu Państwa, we władaniu Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich Rzeczypospolitej Polskiej. Cmentarz założony prawdopodobnie w XVIII w., obecnie nieczynny, rozplanowany na planie nieregularnego wieloboku, położony na wzgórzu, we wschodniej części miejscowości, ogrodzony metalowym ogrodzeniem z powtarzającym się motywem menory na przęsłach. Na cmentarzu znajdują się fragmenty dwóch nagrobków. Granice ochrony konserwatorskiej oznaczono kolorem czerwonym na załączonym wyrysie geodezyjnym, stanowiącym integralną część niniejszej decyzji.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła Fundacja Rodziny Nissenbaumów żądając jej zmiany w części dotyczącej wyrysu granic ochrony konserwatorskiej cmentarza i objęcia ochroną całości cmentarza wraz z terenem drogi. Zdaniem Fundacji część grzebalna cmentarza znajdowała się również w miejscu, w którym obecnie przeprowadzono drogę i powinna być wpisana niezależnie od faktu przeprowadzenia drogi. Pozwoli to na zachowanie całości cmentarza w przypadku likwidacji drogi. Fakt przeprowadzenia drogi nie stoi na przeszkodzie objęcia ochroną całości cmentarza i sprawowania nad nim opieki przez służby ochrony zabytków.

Generalny Konserwator Zabytków decyzją (...) z dnia 14 marca 2000 r. na podstawie art. 138 par. 1 pkt 3 Kpa umorzył postępowanie odwoławcze, gdyż odwołujący się nie posiada przymiotu strony. Przepis art. 28 Kpa stanowi, że stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 1993 r. II SA 1783/93 do uzyskania przymiotu strony nie wystarczy wykazanie jakiegokolwiek interesu, lecz musi to być interes prawny, a więc oparty na prawie przy czym to czy interes będący treścią żądania ma charakter prawny, czy tylko faktyczny decyduje treść obowiązujących przepisów prawa materialnego.

Przepis statutu, iż Fundacja sprawuje opiekę nad obiektami sakralnymi wyznania mojżeszowego oraz innych zabytków w Polsce nie uzasadnia posiadania interesu prawnego do występowania w niniejszej sprawie w charakterze strony, gdyż nie mieści się on w pojęciu prawa materialnego. Nie można także uznać Fundacji za organizację społeczną i dopuścić jej do udziału w postępowaniu w charakterze strony, stosownie do przepisu art. 31 par. 1 Kpa.

Skargę na powyższą decyzję wniosła Fundacja Rodziny Nissenbaumów stwierdzając, iż zgodnie z art. 28 kpa przysługuje jej przymiot strony w postępowaniu.

Strona 1/2