Skarga Związku Stowarzyszeń (...) w W. na decyzję Ministra Kultury i Sztuki w przedmiocie zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami pokrewnymi w zakresie artystycznych wykonań utworów i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Kultury i Sztuki
Tezy

1. W sprawie o udzielenie zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami pokrewnymi w zakresie wykonań artystycznych organizacji zbiorowego zarządzania utworzonej przez stowarzyszenia /art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych - Dz.U. nr 24 poz. 83/ stroną postępowania administracyjnego jest utworzona w tym celu organizacja, nie zaś stowarzyszenie, choćby było jej założycielem.

2. Jeśli postępowanie jest prowadzone z inicjatywy stowarzyszenia członkowskiego przed rejestracją organizacji zbiorowego zarządzania, organizacja ta, po uzyskaniu osobowości prawnej, wstępuje do procesu jako strona i powinna złożyć oprócz dokumentów prawnoustrojowych odpowiedni wniosek, określający zakres wnioskowanego zezwolenia, ze wskazaniem kategorii praw oraz określeniem pól eksploatacji.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Związku Stowarzyszeń (...) w W. na decyzję Ministra Kultury i Sztuki z dnia 19 marca 1995 r. w przedmiocie zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami pokrewnymi w zakresie artystycznych wykonań utworów i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Kultury i Sztuki z dnia 14 lutego 1995 r.

Uzasadnienie strona 1/7

Minister Kultury i Sztuki decyzją nr (...) z dnia 14 lutego 1995 r., wydaną na podstawie art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. nr 24 poz. 83 ze zm./, udzielił Związkowi Stowarzyszeń (...) w W. zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami pokrewnymi w zakresie artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno-muzycznych na następujących polach eksploatacji: a/ utrwalanie, b/ zwielokrotnienie określoną techniką, c/ wprowadzenie do obrotu, d/ publiczne odtwarzanie, chyba że jest ono dokonywane za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza, e/ najem, f/ dzierżawa, g/ nadawanie, chyba że jest ono dokonywane za pomocą wprowadzonego do obrotu egzemplarza.

Na podstawie art. 107 par. 4 Kpa organ odstąpił od uzasadnienia decyzji.

Pismem z dnia 28 lutego 1995 r. Związek Stowarzyszeń (...) zwrócił się o ponowne rozpatrzenie sprawy, podnosząc, iż wydane zezwolenie nie wyczerpuje zakresu praw powierzonych Związkowi przez członków indywidualnych stowarzyszeń członkowskich zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Z żadnego sformułowania rozdziału 12 ustawy nie wynika, że zezwolenie, o którym mowa w art. 104 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, miałoby być związane z rodzajem utworów wyszczególnionych w art. 1 ust. 2. Pomijając fakt, że wyszczególnienie to ma charakter przykładowy /syntetyczna definicja utworu zawarta jest w art. 1 ust. 1/, zezwolenie udzielone Związkowi dotyczy praw pokrewnych, a nie autorskich. Ustawa nie różnicuje artystycznych wykonań; przeciwnie - w art. 85 określa "każde wykonanie utworu mające charakter artystyczny" jako przedmiot prawa do artystycznego wykonania, którym Związek ma zbiorowo zarządzać i dochodzić jego ochrony. Wynika z tego - zdaniem wnioskodawcy - że niezależnie od rodzaju utworu, który jest wykonywany przez indywidualnego członka chronionego przez Związek, takie wykonanie - jeżeli zostało utrwalone - powinno być przez tę organizację chronione. Członkowie stowarzyszeń tworzących Związek wykonują często utwory należące do różnych gatunków twórczości - nie tylko muzyczne i słowno-muzyczne, lecz także sceniczno-muzyczne /np. artyści opery, kabaretu/ i choreograficzne /np. akompaniament orkiestralny/, oraz współrealizują utwory audialne i audiowizualne w ich warstwie dźwiękowej za pomocą głosu, gry na instrumencie lub odpowiedniej aparatury /reżyserzy dźwięku/. Związek powołuje się na informację na temat zasad udzielania zezwoleń przez Ministra Kultury i Sztuki, przesłaną 5 października 1994 r. Podano w niej, że zakres wnioskowanego zezwolenia powinien wskazywać kategorie praw oraz pole eksploatacji, a nie rodzaje utworów. Ustawa zaś wymienia cztery kategorie praw, to jest prawo autorskie, prawo do artystycznych wykonań, prawo do fonogramów lub wideogramów i prawo do nadań. W konkluzji Związek domaga się wykreślenia z tekstu decyzji wyrazów "utworów muzycznych i słowno-muzycznych" lub dopisania "sceniczno-muzycznych, choreograficznych, audialnych i audiowizualnych".

Strona 1/7