Sformułowanie "nieruchomości przejęte na rzecz Skarbu Państwa", użyte w art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./, nie rozciąga się na nieruchomość, której własności byli właściciele wyzbyli się na rzecz Skarbu Państwa aktem notarialnym zrzeczenia się własności, sporządzonym z ich inicjatywy.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Zarządu Miasta P. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 17 lipca 1996 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Miejskiej w P. w sprawie sprzedaży nieruchomości i na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze.
Skargą z dnia 19 sierpnia 1996 r. Burmistrz Miasta P., wykonując uchwałę Rady Miejskiej z dnia 14 sierpnia 1996 r. nr XXIV/207/96, zaskarżył w trybie art. 98 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74/ rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) nr Or.III-0903-1-63/96 z dnia 17 lipca 1996 r. Rozstrzygnięciem tym Wojewoda stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w P. z dnia 26 czerwca 1996 r. nr XXIII/199/96 w sprawie sprzedaży w drodze licytacji nieruchomości położonych w P. przy ul. P., oznaczonych jako działki ewidencyjne nr 1089 i 1088/2.
Swe rozstrzygnięcie Wojewoda uzasadnił tym, że byli właściciele lub ich spadkobiercy mają pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości przejętych na rzecz Skarbu Państwa /art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości - Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm./, a zatem wymienione nieruchomości powinny być sprzedane bez przetargu Annie i Janowi małżonkom W. jako spadkobiercom byłych właścicieli. Ponadto wyrokiem Sądu Rejonowego w P. (...) Zarząd Miasta P. został zobowiązany do złożenia oświadczenia woli co do przeniesienia własności powyższych nieruchomości na ich byłych właścicieli. Wprawdzie od tego wyroku złożona została przez Zarząd Miasta rewizja, jednakże wykonanie uchwały z dnia 26 czerwca 1996 r. uniemożliwiałoby zaspokojenie roszczeń w razie pozytywnego dla stron wyroku sądu rewizyjnego. Wojewoda podał również, iż inna uchwała o takiej samej treści /z dnia 29 grudnia 1995 r./ była także przedmiotem orzeczenia nadzorczego z dnia 2 stycznia 1996 r., stwierdzającego jej nieważność z takich samych powodów.
W skardze powołano się na wykładnię Trybunału Konstytucyjnego, wedle której pojęcie przejęcia na rzecz Skarbu Państwa nie jest jednoznaczne, ale zawsze łączy się z działaniem przymusowym. W rozpoznawanej sprawie chodziło o dobrowolne zrzeczenie się własności przez byłych właścicieli - Cz., z ich inicjatywy. Ponadto ustalenie Wojewody, że małżonkowie W. są spadkobiercami, jest nieprecyzyjne, albowiem była właścicielka żyje, przy czym nie wiadomo, czy są oni "jedynymi spadkobiercami". Jest więc wątpliwe, czy w sprawie ma zastosowanie art. 23 ust. 4 ustawy o gospodarce gruntami, ale jednocześnie przewidziane tam uprawnienie może być zrealizowane tylko wówczas, gdy nieruchomość zostanie przeznaczona do sprzedaży.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda (...) wniósł o jej oddalenie. Oprócz wcześniejszych argumentów podał, że pierwotnie, uchwałą z dnia 25 stycznia 1995 r., Rada Miejska wyraziła zgodę na sprzedaż działki nr 1088 małżonkom W. Po tej uchwale małżonkowie W. wystąpili o sprzedanie im działek w trybie art. 23 ust. 4 ustawy o gospodarce gruntami. Wtedy Rada Miejska uchyliła swą uchwałę z dnia 25 stycznia 1995 r. i uchwaliła zbycie działek nr 1089 i 1088/2 w drodze przetargu nieograniczonego /uchwała z dnia 29 grudnia 1995 r./. W wyniku tego małżonkowie W. wnieśli pozew o unieważnienie umowy zrzeczenia się własności tych nieruchomości przez właścicieli i o przeniesienie własności. Sprawa więc jest po raz trzeci rozstrzygana przez Radę Miejską wbrew uprawnieniu przewidzianemu w art. 23 ust. 4 ustawy o gospodarce gruntami.