Każdemu Stowarzyszeniu zrzeszającemu autorów, artystów wykonawców, producentów lub stacje radiowe i telewizyjne, którego statutowym zadaniem jest zbiorcze zarządzanie i ochrona powierzonych mu praw autorskich i praw pokrewnych, może zostać udzielone stosowne zezwolenie, jeżeli spełnia ustawowe przesłanki.
To uprawnienie wynikające z prawa materialnego, a więc interes prawny danego stowarzyszenia nie koliduje, nie nakłada się ani w żaden inny sposób nie odnosi się do uprawnienia, a więc interesu prawnego - innego stowarzyszenia.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Stowarzyszenia Autorów "ZAiKS" w W. na decyzję Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 października 1998 r. (...) w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji - oddala skargę.
Minister Kultury i Sztuki po ponownym rozpoznaniu sprawy, decyzją z 23.10.1998 r. (...) utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia 25.11.1996 r. odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 21.03.1996 r. udzielającej Stowarzyszeniu Legalnych Nadawców Radiowych i Telewizyjnych /dawne Stowarzyszenie Niezależnych Autorów Radiowych i Telewizyjnych/ zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi.
W uzasadnieniu tej decyzji wskazano przesłanki merytoryczne, jakimi kierował się Minister odmawiając wszczęcia postępowania wyjaśniając m.in. kwestie dotyczące udzielenia przez Stowarzyszenie Legalnych Nadawców Radiowych i Telewizyjnych należytej rękojmi w zarządzaniu powierzonymi prawami.
Za niezasadny uznano również zarzut Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, iż nie zostało ono dopuszczone do udziału w postępowaniu w sprawie udzielenia zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi udzielającej Stowarzyszeniu Legalnych Nadawców Radiowych i Telewizyjnych.
Powyższe postępowanie nie dotyczyło interesu prawnego Stowarzyszenia Autorów ZAiKS. Nie można bowiem mówić o wpływie bezpośrednim, a jedynie pośrednim, gdyż w konstrukcji zbiorowego zarządzania istotne są przede wszystkim interesy podmiotów reprezentowanych, czyli podmiotów praw autorskich lub praw pokrewnych, podczas gdy reprezentujące ich stowarzyszenia mają za zadanie jedynie pośredniczyć w dysponowaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi przez odpowiednie nimi administrowanie.
Nie można za stronę postępowania uznać wszystkie uprawnione potencjalne podmioty z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych w ramach poszczególnych pól eksploatacji, gdyż jest to zbiór otwarty, nie poddający się konkretyzacji.
Zgodnie z orzecznictwem NSA interes prawny, którego istnienie warunkuje przyznanie osobie przymiotu strony w określonej sprawie, musi bezpośrednio dotyczyć sfery prawnej tego podmiotu. Brak bezpośredniości wpływu sprawy na sferę prawną danej osoby nie pozwala na uznanie jej za stronę.
Poza tym stroną może być w myśl art. 28 Kpa ten podmiot, którego własny interes prawny podlega konkretyzacji w postępowaniu administracyjnym. W przypadku wydania zezwolenia na zbiorowe zarządzanie Stowarzyszeniu Legalnych Nadawców Radiowych i Telewizyjnych nie może być zaś mowy o konkretyzacji interesu prawnego Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, ponieważ w zakresie zbiorowego zarządzania konkretyzacja taka przeprowadzona została przez Ministra Kultury i Sztuki już wcześniej, przez wydanie odrębnej decyzji, na podstawie której Stowarzyszenie Autorów ZAiKS uprawnione zostało do zarządzania prawami autorskimi na określonych polach eksploatacji. Upoważnienie wynikające z zezwolenia Ministra Kultury i Sztuki ma zresztą charakter generalny i udzielanie go kilku różnym organizacjom w poszczególnych zakresach jest zgodne z brzmieniem ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych /Dz.U. nr 24 poz. 83 ze zm./.