1. Artykuł 107 Kpa zalicza do części składowych decyzji administracyjnej m.in. uzasadnienie faktyczne i prawne. Uzasadnienie stanowi zatem integralną część decyzji i jego zadaniem jest wyjaśnienie rozstrzygnięcia, stanowiącego dyspozytywną część decyzji.
2. Decyzja stwierdzająca nieważność innej decyzji z powodu braku podstawy prawnej do jej wydania nie może w uzasadnieniu zawierać treści wskazującej, jakie powinno być przyszłe załatwienie sprawy przez organ niższego stopnia.
3. Uzasadnienie decyzji organu nadzoru, przesądzające o treści przyszłego załatwienia sprawy przez organ niższego stopnia, może być przedmiotem skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Marii M. na decyzję Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 15 października 1982 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy i Naczelnika Miasta i Gminy w G. M. i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska kwotę złotych sześćset tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącej.
Decyzją Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 15 października 1982 r. uchylono decyzję Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 25 czerwca 1982 r., w której organ ten orzekł o uchyleniu w trybie art. 145 i art. 151 par. 1 Kpa własnej decyzji z dnia 3 lipca 1981 r., dotyczącej utrzymania w mocy decyzji Naczelnika Miasta i Gminy G. M. z dnia 14 maja 1981 r. w sprawie odmowy wyłączenia spod przepisów o szczególnym trybie najmu budynku nr 1 przy ul. O. w G. M., stanowiącego własność Marii R. Ponadto na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa Minister stwierdził nieważność decyzji Prezydenta z dnia 3 lipca 1981 r. oraz decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w G. M. z dnia 14 maja 1981 r.
W uzasadnieniu powyższej decyzji Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska stwierdzono, że stosowanie lub niestosowanie do pewnej kategorii domów i lokali przepisów prawa lokalowego lub przepisów dotyczących szczególnego trybu najmu wynika z samego prawa zależnie od stanu faktycznego i brak jest podstaw do rozstrzygania tych kwestii w formie decyzji. Jednocześnie wskazano, że budynek stanowiący własność Marii R. jest zajmowany przez najemców i nie odpowiada warunkom domu jednorodzinnego, określonym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 1974 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów prawa lokalowego /Dz.U. nr 26 poz. 152 ze zm./, w związku z czym nie podlega on wyłączeniu spod przepisów o szczególnym trybie najmu. Do budynku tego nie ma również zastosowania art. 2 pkt 2 prawa lokalowego, zgodnie z którym przepisom tej ustawy nie podlegają lokale położone w budynkach gospodarstw rolnych, nie podlegających podatkowi od nieruchomości lub zwolnionych od tego podatku, gdyż z akt sprawy wynika, że Maria R. opłaca podatek od nieruchomości, nie może więc korzystać z tego przepisu.
Skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł pełnomocnik Marii R., zarzucając naruszenie przepisów prawa lokalowego, a w szczególności art. 22 ust. 1 pkt 2 w związku z par. 10 pkt 1 uchwały nr 179 Rady Ministrów z dnia 8 grudnia 1978 r. w sprawie wykorzystania zabytków nieruchomych na cele użytkowe /M.P. nr 37 poz. 142/, przez przyjęcie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, że budynek nr 1 przy ul. O. w G. M. nie jest domem z mocy ustawy wyłączonym spod przepisów o szczególnym trybie najmu, jak również spod przepisów prawa lokalowego i tym samym podlega on dyspozycji terenowego organu administracji państwowej. Skarga zawiera wniosek o uchylenie zaskarżonej decyzji.
W odpowiedzi na skargę zawarto wniosek o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zaskarżona decyzja stwierdza nieważność określonych w niej decyzji jako wydanych bez podstawy prawnej /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/, uznając, że - w zależności od stanu faktycznego - konkretny lokal /budynek/ z mocy samego prawa jest obejmowany przepisami o szczególnym trybie najmu lub wyłączany spod ich działania, a także wyłączany w ogóle spod przepisów ustawy na zasadzie art. 22 ust. 1 lub art. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. - Prawo lokalowe /Dz.U. nr 14 poz. 84/. Przepisy te w istocie nie upoważniają organów administracji państwowej do orzekania w tych wypadkach w drodze decyzji, co wykazuje, że stwierdzenie nieważności decyzji, objętych decyzją Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, znajduje uzasadnienie w powołanych przepisach prawa lokalowego. Stosownie bowiem do obowiązujących zasad postępowania administracyjnego, organy administracji państwowej realizują swoje funkcje zewnętrzne tylko w takich formach prawnych, które są przewidziane prawem dla załatwiania danej sprawy.