Skarga kasacyjna na decyzję SKO w S. w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej
Tezy

Sąd orzekający w niniejszym składzie odstępuje od stanowiska wyrażonego przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 listopada 2004 r., OSK 897/04, w myśl którego ustalenie opłaty adiacenckiej z tytułu wzrostu wartości nieruchomości na skutek podziału może mieć miejsce tylko w wypadku gdy uchwała rady gminy w przedmiocie ustalenia stawki procentowej opłaty adiacenckiej poprzedza decyzję o podziale nieruchomości.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Stebnicka (spr.), Sędziowie NSA Barbara Adamiak, Jan Paweł Tarno, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 25 października 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 17 września 2004 r. sygn. akt II SA/Łd 1639/02 dotyczącego sprawy ze skargi Marianny M. i Franciszka M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia 19 września 2002 r. (...) w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. zasądza od Marianny i Franciszka M. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. kwotę 730 zł /siedemset trzydzieści/ z tytułu zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie strona 1/5

Wyrokiem z dnia 17 września 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi po rozpoznaniu sprawy ze skargi Marianny i Franciszka M. uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia 19 września 2002 r. oraz poprzedzającą ją decyzję Zarządu Miasta Ł. z dnia 30 lipca 2002 r. w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej. Jednocześnie Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do daty uprawomocnienia się przedmiotowego wyroku oraz zasądził od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżących kwotę 550 złotych tytułem zwrotu wpisu sądowego od skargi.

W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja oraz decyzja ją poprzedzająca wydane zostały z naruszeniem prawa materialnego oraz z naruszeniem przepisów postępowania, mających istotny wpływ na wynik sprawy. Na wstępie zostało podniesione, że z dniem 15 lutego 2000 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 stycznia 2000 r. - o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw /Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543 ze zm./ stanowiąca nowelizację ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z ustawą nowelizująca art. 98 ust. 4 ustawy - o gospodarce nieruchomościami uzyskał następujące brzmienie: "Jeśli w wyniku podziału nieruchomości wzrośnie jej wartość zarząd gminy może ustalić w drodze decyzji opłatę adiacencką z tego tytułu. Stawkę procentową opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały w wysokości nie większej niż 50 % różnicy wartości nieruchomości. Przepisy art. 145, art. 146 ust. 2 i ust. 3, art. 147 oraz art. 148 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio". Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że organ właściwy do ustalenia opłaty adiacenckiej może skorzystać ze wskazanych wyżej kompetencji określonych w art. 98 ust. 4 ustawy już w dniu uprawomocnienia się decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału nieruchomości /por. J. Szachułowicz, M. Krassowska i A. Łukaszewska: Gospodarka nieruchomościami. Komentarz; Warszawa 2003 s. 280/. W sytuacji gdy dopiero w okresie między wydaniem decyzji o zatwierdzeniu podziału nieruchomości, a wydaniem decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej została podjęta uchwała rada gminy ustalająca stawkę procentową opłaty adiacenckiej, należało szczególnie starannie rozważyć czy i w jaki sposób uchwała ta odnosi się do stanów faktycznych ustalonych przed wejściem w życie wskazanych już powyżej uchwał rad gminy. Okoliczność ta stanowić mogła dla strony występującej o dokonanie podziału nieruchomości, podstawę do podjęcia stosownej decyzji w tej kwestii bądź też do zaniechania takich działań.

Sąd podnosi, że jeśli w chwili dokonywania podziału nieruchomości strona właścicielska mogła dokonać analizy ekonomicznych skutków tej czynności wiedząc, że nie obowiązuje stosowna uchwała rady gminy określająca procentowy wymiar opłaty adiacenckiej w stosunku do wzrostu wartości nieruchomości to ustalenie przedmiotowej opłaty po wejściu w życie wspomnianej uchwały rady gminy stanowi retroaktywne stosowanie prawa mniej korzystnego dla strony postępowania administracyjnego. W tym miejscu powołany jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 września 1998 r., K 10/98 - OTK 1998 nr 5 poz. 64./, zgodnie z którym zasada zaufania obywateli do Państwa i stanowionego przezeń prawa wyraża się w takim stanowieniu i stosowaniu prawa, aby nie stawało się ono swoistą pułapką dla obywatela i aby obywatel mógł układać swoje sprawy w zaufaniu, iż nie naraża się na prawne skutki, których nie mógł przewidzieć w momencie podejmowania działań oraz w przekonaniu, iż jego działania podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem będą także w przyszłości uznawane przez porządek prawny." Zdaniem sądu administracyjnego I instancji zastosowanie w stosunku do skarżących wspomnianej uchwały rady gminy w przedmiocie wysokości stawki procentowej, w sytuacji gdy podział nieruchomości został zatwierdzony wcześniej stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady państwa prawnego, o której mowa w art. 2 Konstytucji RP, co uniemożliwiająca pozostawienie wydanych w niniejszej sprawie decyzji w obrocie prawnym.

Strona 1/5