Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Izabella Kulig - Maciszewska Sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) Sędzia WSA del. Arkadiusz Despot - Mładanowicz Protokolant Aleksandra Żurawicka po rozpoznaniu w dniu 9 października 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi H. U. i B. K. - U. o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt OSK 1319/04 ze skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 26 maja 2004 r. sygn. akt II SA/Łd 1509/02 w sprawie ze skargi H. U. i B. K. - U. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej 1) uchyla zaskarżony wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w całości i oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. na rzecz H. U. i B. K. - U. solidarnie kwotę 14.808 (czternaście tysięcy osiemset osiem) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego i wznowieniowego
H. U. i B. K.-U. wnieśli skargę o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego zakończonego wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt OSK 1319/04. Skargę o wznowienie postępowania oparli na podstawie art. 272 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) ze względu na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niezgodność z Konstytucją przepisu, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie w sprawie.
Na tej podstawie wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego i oddalenie skargi kasacyjnej wniesionej przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów postępowania wznowieniowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wywodzono, że wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt OSK 1319/04 został uchylony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 26 maja 2004 r. sygn. akt II SA/Łd 1509/02 w sprawie ze skargi H. U. i B. K.-U. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej. Skarżący po wyczerpaniu drogi odwoławczej wnieśli skargę konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności art. 98 ust. 4 oraz art. 145 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami z przepisami Konstytucji. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 2 kwietnia 2007 r. sygn. akt SK 19/06 (Dz. U. z 18 kwietnia 2007 r. Nr 69, poz. 468), uznał art. 98 ust. 4 w związku z art. 145 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1998 r. o gospodarce nieruchomościami w brzmieniu obowiązującym od dnia 15 lutego 2000 r. do dnia 21 września 2004 r., za niezgodny z art. 2 w związku z art. 84 Konstytucji RP i naruszający przez ten fakt zasadę ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 272 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) można żądać wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, normą międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. Przesłanką wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego jest oparcie orzeczenia sądu administracyjnego na akcie normatywnym niekonstytucyjnym.
W zaskarżonym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt OSK 1319/04 został zastosowany art. 98 ust. 4 w związku z art. 145 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.) do rozpoznania sprawy ze skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 26 maja 2004 r. sygn. akt II SA/Łd 1509/02 w sprawie ze skargi H. U. i B. K.-U. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty adiacenckiej. Naczelny Sąd Administracyjny wywodził, że stosownie do przepisu art. 98 ust. 4 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.), jeżeli w wyniku podziału nieruchomości wzrośnie jej wartość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może w drodze decyzji ustalić opłatę adiacencką z tego tytułu. Stawkę procentową opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały w wysokości nie wyższej niż 50% różnicy wartości nieruchomości. Do tej opłaty stosuje się odpowiednio przepisy art. 145, art. 146 ust. 2 i 3, art. 147 oraz art. 148 ust. 1-3. W myśl art. 145 ust. 3 ustalenie opłaty adiacenckiej może nastąpić w terminie 3 lat od dnia urządzenia lub modernizacji drogi albo stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej. Skoro przepis ten ma być odpowiednio stosowany do wzrostu wartości nieruchomości następującej w wyniku podziału nieruchomości, to oznacza to, że można ustalić taką opłatę w terminie 3 lat od dnia podziału nieruchomości. Skoro tak, to ustalając taką opłatę właściwy organ winien zastosować przepisy obowiązujące w dacie jej wydawania, niezależnie od tego, czy obowiązywały one w dacie podziału nieruchomości. Przyjęcie innego poglądu - takiego jak zaprezentowano w zaskarżonym wyroku WSA w Łodzi - prowadzić musiałoby do sytuacji, w której w wielu przypadkach, bez żadnego umocowania w przepisach obowiązującego prawa, organy administracji ustalając opłatę adiacencką stosowałyby stawkę procentową opłaty określoną w uchwale nieobowiązującej już - bo zmienionej - w chwili podejmowania decyzji. Nie miałoby to żadnego oparcia w przepisach prawa,