Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Tamara Dziełakowska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek Sędzia NSA Iwona Bogucka po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej C. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 lipca 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 942/18 w sprawie ze skargi C. W. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] stycznia 2018 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości 1) uchyla zaskarżony wyrok i zaskarżoną decyzję, 2) zasądza od Wojewody Mazowieckiego na rzecz C. W. kwotę 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.
Zaskarżonym wyrokiem z 3 lipca 2018 r. (sygn. akt IV SA/Wa 942/18) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę C. W. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z [...] stycznia 2018 r. uchylającą decyzję organu pierwszej instancji i umarzającą postępowanie administracyjne w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.
Wyrok wydany został w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
Decyzją z [...] listopada 1974 r. wywłaszczono na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość położoną w W. przy ulicy [...] o pow. 2,9817 ha, stanowiącą własność Z. W. z przeznaczeniem pod budowę osiedla mieszkaniowego z usługami "[...]" i ulic miejskich, zgodnie z decyzjami lokalizacyjnymi nr [...] z [...] czerwca 1973 r.
Skarżący C. W., będący jednym ze spadkobierców byłej właścicielki, wystąpił o zwrot części wywłaszczonej nieruchomości. Organy w toku postępowania ustaliły, że żądanie zwrotu obejmuje część nieruchomości stanowiącą obecnie własność Miasta [...] (we władaniu Spółdzielni Mieszkaniowej "[...]") położoną przy ul. [...], będącej częścią dawnych działek nr [...], pochodzących z osady włościańskiej zapisanych w tabeli likwidacyjnej wsi [...], aktualnie wg ewidencji gruntów i budynków stanowiącej część działki ewidencyjnej nr [...] o łącznej powierzchni 540 m², uregulowanej w księdze wieczystej nr [...].
Starosta Piaseczyński (wyznaczony do załatwienia sprawy postanowieniem Wojewody Mazowieckiego z [...] lutego 2004 r.) dwukrotnie (decyzjami z 26 września 2008 r. i 5 listopada 2010 r.) uwzględniał wniosek, orzekając zwrot wyżej opisanej nieruchomości, jednak organ odwoławczy w odniesieniu do tych rozstrzygnięć każdorazowo korzystał z możliwości wydania decyzji kasacyjnej z przekazaniem sprawy organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia (decyzje Wojewody Mazowieckiego z [...] maja 2009 r. i [...] marca 2011 r.). W ostatniej z tych decyzji organ odwoławczy zwrócił uwagę na konieczność zapewnienia udziału w postępowaniu drugiemu ze spadkobierców byłej właścicielki tj. D. S. Wyjaśnił, że do skutecznego orzeczenia o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości konieczne jest złożenie wniosku przez wszystkich spadkobierców byłego właściciela. Prawidłowość skorzystania przez organ odwoławczy z możliwości przewidzianej w art. 138 § 2 K.p.a. potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę C. W. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z [...] marca 2011 r. (wyrok z 2 lutego 2012 r. sygn. akt I SA/Wa 925/11). W ponownie prowadzonym postępowaniu D. S. w piśmie z 4 grudnia 2015 r. oświadczyła o rezygnacji z uprawnienia do zwrotu nieruchomości. W kolejnym piśmie z 7 marca 2016 r. zrzekła się praw do roszczeń obejmujących jej udziały w działce położonej przy ul. [...], stanowiącej aktualnie część działki ewidencyjnej nr [...]).
Decyzją z [...] maja 2016 r. Starosta Piaseczyński w punkcie 1 odmówił skarżącemu zwrotu opisanej na wstępie części wywłaszczonej nieruchomości, a w punkcie 2 umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie z wniosku D. S. Z uzasadnienia tej decyzji wynika, że powodem odmowy było przyjęcie, że cel wywłaszczenia został zrealizowany, zaś powodem umorzenia było oświadczenie drugiego ze spadkobierców o rezygnacji z przysługującego uprawnienia do zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.