Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 19 października 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej S.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 maja 2020 r. sygn. akt I SA/Wa 2512/19 w sprawie ze skargi S.K. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] września 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z dnia 26 maja 2020 r. sygn. akt I SA/Wa 2512/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę S.K. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] września 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.
Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Wojewoda [...] decyzją z [...] kwietnia 2011 r. [nr [...]] (dalej decyzja z [...] kwietnia 2011 r. ), na podstawie art. 17a ust. 3, art. 18 ust. 1 i art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym oraz ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. nr 32 poz. 191 ze zm., dalej upwur bądź ustawa z 1990 r.), stwierdził nabycie przez Miasto [...] z mocy prawa, nieodpłatnie, mienia Skarbu Państwa, stanowiącego własność nieruchomości [obciążonej hipoteką, oznaczonej w ewidencji gruntów: jednostka ewidencyjna Miasto [...], obręb [...], arkusz mapy [...], działki nr [...], dla której Sąd Rejonowy [...] prowadzi księgę wieczystą nr [...]; k. 1-2 akt administracyjnych].
S.K. (dalej skarżący bądź wnioskodawca) wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji z [...] kwietnia 2011 r.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej Minister) postanowieniem z [...] kwietnia 2019 r. [nr [...]] (dalej postanowienie z [...] kwietnia 2019 r.) odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z [...] kwietnia 2011 r.
S.K. wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji postanowieniem z [...] września 2019 r. nr [...] utrzymał w mocy postanowienie z [...] kwietnia 2019 r.
Minister rozpoznając ponownie sprawę stwierdził, że w postanowieniu [z [...] kwietnia 2019 r.] prawidłowo wyjaśniono, że skarżący nie wykazał interesu prawnego w przedmiotowym postępowaniu, a tym samym nie ma legitymacji do zainicjowania postępowania w trybie art. 156 kpa. Wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej może nastąpić - zgodnie z art. 157 § 2 kpa - na żądanie strony, bądź z urzędu. Przymiot strony postępowania ustala się w oparciu o art. 28 kpa, zgodnie z którym stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Stroną postępowania jest wyłącznie ten podmiot, który legitymuje się własnym, rzeczywistym i poddającym się konkretyzacji interesem prawnym (lub obowiązkiem prawnym), opartym na określonym przepisie prawa.
Organ wyjaśnił pojęcie interesu prawnego w postępowaniu administracyjnym i zaznaczył, że stronami postępowania komunalizacyjnego prowadzonego na podstawie przepisów ustawy z 1990 r., są Skarb Państwa jako właściciel mienia i właściwa gmina, która mienie to przejmuje. Stroną tego postępowania może być również podmiot, który wykaże, że ma tytuł prawny do objętej postępowaniem komunalizacyjnym nieruchomości, wykluczający jej komunalizację. Tylko taki podmiot będzie obok Skarbu Państwa i gminy stroną postępowania administracyjnego, które służy ewentualnej zmianie decyzji komunalizacyjnej.