Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Paweł Tarno, Sędziowie NSA Janina Antosiewicz, Anna Łuczaj (spr.), Protokolant Joanna Szcześniak, po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 24 listopada 2004 r. sygn. akt SA/Sz 490/03 w sprawie ze skargi J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie restrukturyzacji zaległości w opłacie adiacenckiej oddala skargę kasacyjną.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 listopada 2004 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] Nr [...].
W uzasadnieniu orzeczenia Sąd wskazał, iż J. K. w dniu 5 listopada 2002 roku złożył wniosek o restrukturyzację zaległości z tytułu opłaty adiacenckiej. Prezydent Miasta [...], decyzją z dnia [...], wydaną na podstawie art. 207 i art. 208 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji należności publicznoprawnych od przedsiębiorców (Dz.U. Nr 155, poz. 1287) umorzył postępowanie w sprawie z wniosku J. K. o restrukturyzację zaległości w opłacie adiacenckiej w kwocie 136.895 złotych. Organ pierwszej instancji podniósł, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, ustawę tą stosuje się wyłącznie do zobowiązań podatkowych, zaś opłata adiacencka nie jest podatkiem. Stosownie bowiem do art. 6 ustawy - Ordynacja podatkowa, podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Opłata adiacencka nie ma charakteru publicznoprawnego, nieodpłatnego świadczenia pieniężnego, jest świadczeniem odpłatnym (stanowiącym ekwiwalent za budowę infrastruktury technicznej), wynikającym ze stosunków cywilnoprawnych. W tych okolicznościach organ I instancji uznał, że postępowanie z wniosku J. K. jest bezprzedmiotowe i podlega umorzeniu.
W odwołaniu od tej decyzji J. K. zarzucił, że procedura ustalenia wysokości opłaty na podstawie operatu była nierzetelna i tendencyjna, zatem opłatę wyliczono w sposób niesprawiedliwy. Postępowanie restrukturyzacyjne mogłoby natomiast rozwiązać kwestię opłaty adiacenckiej.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...], decyzją z dnia [...], na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 i art. 208 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa oraz art. 7 ust. 1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Zdaniem organu odwoławczego postępowanie w sprawie restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych nie może prowadzić do uchylenia ostatecznej decyzji ustalającej wysokość opłaty adiacenckiej. W ocenie Kolegium skarżący jest podmiotem mogącym być objętym restrukturyzacją, lecz zgłoszone należności nie podlegają restrukturyzacji. Powołując treść art. 7 ust. 1 ustawy o restrukturyzacji wskazano, iż restrukturyzacji podlegają jedynie należności z tytułu zobowiązań podatkowych a stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego. Opłata adiacencka nie jest podatkiem, ponieważ nie została określona w przepisach prawa podatkowego, lecz w ustawie o gospodarce nieruchomościami.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego J. K. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, zarzucając, iż decyzja została wydana z obrazą art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, przez niewłaściwą jego wykładnię, polegającą na uznaniu, że opłata adiacencka nie jest zobowiązaniem podatkowym. Zdaniem skarżącego fakt uregulowania opłaty adiacenckiej w ustawie o gospodarce nieruchomościami nie stanowi kryterium przesądzającego, czy jest to zobowiązanie podatkowe podlegające restrukturyzacji należności publicznoprawnych od przedsiębiorców. Przepisy podatkowe mogą być umieszczone w różnych ustawach regulujących nie tylko i wyłącznie kwestie podatkowe. Skarżący przedstawił definicję podatku zawartą w art. 6 ustawy - Ordynacja podatkowa i wskazał, że ustawa o gospodarce nieruchomościami przewiduje kilka rożnych rodzajów opłat adiacenckich. Najczęściej spotykana dotyczy kosztów budowy urządzeń infrastruktury technicznej (art. 144 wskazanej ustawy). Ta opłata nie jest podatkiem, gdyż brak jest elementu nieodpłatności. Inna opłata dotycząca scalania, podziału nieruchomości, też nie może być uznana za podatek. Natomiast opłata adiacencka nałożona na skarżącego jest opłatą inną niż wyżej opisane. Jest to opłata oparta o przepis art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zdaniem skarżącego, w tym przypadku brak jest ekwiwalentności tego świadczenia, a tym samym jest to świadczenie nieodpłatne. Opłata adiacencka z art. 98 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, spełnia również pozostałe przesłanki definicji podatku, gdyż jest to świadczenie publicznoprawne, przymusowe, bezzwrotne, pieniężne, na rzecz gminy, wynikające z ustawy podatkowej. Skarżący podniósł, że spełnia również pozostałe przesłanki określone w art. 7 ust. 1 ustawy o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców, jest bowiem przedsiębiorcą, nieruchomość objęta opłatą adiacencką związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a tym samym winna podlegać restrukturyzacji.