Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA: Janina Antosiewicz Sędziowie NSA Małgorzata Borowiec (spr.) Małgorzata Pocztarek Protokolant Justyna Nawrocka po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 listopada 2005 r. sygn. akt VI SA/Wa 919/05 w sprawie ze skargi J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego 1. uchyla zaskarżony wyrok i decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] nr [...] oraz decyzję Prezydenta [...] z dnia [...] nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] na rzecz J. K. kwotę 900 (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 10 listopada 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 919/05 oddalił skargę J. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego.
Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy.
J. K., właściciel pawilonu handlowego przy ul. [...] w Warszawie położonego w pasie drogowym, wobec zbliżającego się terminu wygaśnięcia umowy dzierżawy gruntu, na którym pawilon jest posadowiony i otrzymanej odmowy zawarcia kolejnej umowy dzierżawy, wystąpił do Prezydenta m.st. Warszawy z wnioskiem o zezwolenie na zajęcie pasa drogowego na okres od 1 stycznia 2005 r. do 31 marca 2005 r.
Prezydent m.st. Warszawy decyzją z dnia [...], na podstawie art. 19 ust. 5, art. 39 ust. 3, art. 40 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 r. w sprawie określania warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i uchwały Nr XXXI/666/2004 Rady m.st. Warszawy z dnia 27 maja 2004 r. w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych na obszarze m.st. Warszawy z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, zezwolił skarżącemu na zajęcie pasa drogowego ulicy [...] w Warszawie o powierzchni 45,35 m2 na okres wskazany we wniosku o wydanie zezwolenia. Jednocześnie zobowiązano skarżącego do dokonania opłaty za zajęcie pasa drogowego w wysokości 1.632,60 zł według wskazanego wyliczenia.
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżący podniósł, że narusza ona prawo, gdyż procedura przewidziana w ustawie o drogach publicznych nie ma zastosowania w stanie faktycznym występującym w sprawie, a w konsekwencji brak jest przeszkód prawnych do zawarcia umowy dzierżawy nieruchomości przy ul. [...]. Umowę taką, zawartą po zakupieniu od osoby fizycznej pawilonu, posiadał lecz wygasła ona dnia 31 grudnia 2004 r. Skarżący argumentował, że ustawa o drogach publicznych, w szczególności art. 38-40 tej ustawy nie mają zastosowania w sytuacji, gdy budynki znalazły się w pasie drogowym w efekcie zmian planu zagospodarowania przestrzennego, a zostały wzniesione, zgodnie z przepisami obowiązującymi w czasie ich wzniesienia. Budynek, którego dotyczył wniosek, został wzniesiony w 1975 r., zaś teren na którym się znajduje został włączony do tzw. pasa drogowego przy kolejnej zmianie planu zagospodarowania przestrzennego. Skarżący zakwestionował również legalność i celowość ustalenia pasa drogowego o szerokości od 8 do 10 m. i stwierdził, że jest ono wątpliwe, gdy idzie o cel określony w art. 4 pkt 1 ustawy o drogach publicznych, dla którego pas drogowy się ustala. Przepis art. 38 ww. ustawy nie może stanowić podstawy ograniczenia praw właścicieli do władania budynkami poprzez zobowiązanie ich do wnoszenia opłaty za zajęcie pasa drogowego za teren, na którym te budynki się znajdują. Dodał, że przepisy art. 38 ust. 3 i art. 40 ustawy o drogach publicznych normują sytuację, gdy zabudowa następuje po ustaleniu pasa drogowego na co wskazuje termin, którym posłużył się ustawodawca, traktując o "lokalizowaniu" obiektów. Przez zajęcie pasa drogowego nie może być rozumiana sytuacja, gdy wcześniej posadowiony budynek znalazł się w pasie drogowym w następstwie zmian planu zagospodarowania przestrzennego. Ponadto skarżący stwierdził, że zajęcie pasa drogowego ma charakter czasowy, a jego zadaniem było uregulowanie sytuacji incydentalnych o przemijającym charakterze. W związku z tym opłata za zajęcie pasa drogowego nie może odnosić się do budynków, które przeznaczone są do wieloletniego użytkowania.