Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie: Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska (spr.) Protokolant: starszy sekretarz sądowy Julia Chudzyńska po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2017 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I.T., M.S., J.S. i G.D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 listopada 2015 r. sygn. akt I SA/Wa 1596/15 w sprawie ze skargi I.T., M.S., J.S. i G.D na decyzję Ministra Gospodarki z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie przymusowego zarządu państwowego 1) oddala skargę kasacyjną; 2) zasądza solidarnie od I.T., M.S., J.S. i G.D na rzecz Ministra Rozwoju i Finansów kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Wa 1596/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę I.T., M.S., J.S. i G.D na uzasadnienie decyzji Ministra Gospodarki z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie przymusowego zarządu państwowego.
W uzasadnieniu Wojewódzki Sąd Administracyjny przytoczył następujące ustalenia faktyczne i prawne sprawy.
Minister Gospodarki decyzją z dnia [...]lipca 2015 r., nr [...], po rozpoznaniu wniosku I.T., G.D., M.S. vel M.S. oraz J.S., utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...]października 2014 r., nr [...]stwierdzającą, że zarządzenie Prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości z dnia [...]grudnia 1950 r., [...]w sprawie ustanowienia przymusowego zarządu państwowego nad przedsiębiorstwem: Zakłady Wyrobów Mechanicznych i Konstrukcji Żelaznych [...] sp. z o.o. w W., ul. R. [...] dzierżawcy M. i O. D. oraz orzeczenie Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości z dnia [...]września 1961 r., nr [...]w sprawie stwierdzenia przejścia na własność Państwa przedsiębiorstwa: Zakłady Wyrobów Mechanicznych i Konstrukcji Żelaznych [...] sp. z o.o. w W., ul. R. [...], dzierżawcy M. i O. . - w zakresie udziałów S.J.K. w spółce Zakłady Wyrobów Mechanicznych i Konstrukcji Żelaznych [...] sp. z o.o. w W., wykreślonej z [...] w dniu [...] października 1964 r., zostały wydane z naruszeniem prawa.
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że zgodnie z art. 28 Kpa, stroną postępowania administracyjnego jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo, kto żąda czynności organu, ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Interes prawny w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji nacjonalizacyjnej posiada właściciel przedsiębiorstwa, które zostało znacjonalizowane lub jego następcy prawni, po udokumentowaniu prawa własności do tego mienia, w dacie przejścia na własność Państwa przedmiotowego przedsiębiorstwa. W przypadku spółek kapitałowych taki interes prawny posiada spółka, a z chwilą rozwiązania spółki (które następuje po przeprowadzeniu likwidacji i wykreśleniu spółki z rejestru) - udziałowcy/akcjonariusze lub ich spadkobiercy. Zatem podstawę legitymacji procesowej strony stanowi przepis prawa materialnego, wskazujący na własne prawo (interes prawny) lub obowiązek podmiotu, które podlegają skonkretyzowaniu w danym postępowaniu administracyjnym.
Z całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynika, że w dacie nacjonalizacji przedsiębiorstwo pn. "Zakłady Wyrobów Mechanicznych i Konstrukcji Żelaznych [...] sp. z o.o." było własnością osoby prawnej - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dowód: odpis rejestru handlowego dział [...] funkcjonującej na nieruchomości położonej w W. przy ul. R. [...] nr hip. [...], tj. na terenie objętym działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. W. Przedmiotowa spółka została zarejestrowana w dniu [...] października 1922 r. jako przedsiębiorstwo ślusarsko-budowlane. Zgodnie z [...] kapitał zakładowy ww. przedsiębiorstwa wynoszący 5.000.000 zł podzielony był na 50 udziałów. Jako wspólnicy spółki w rejestrze handlowym zostali wskazani: S.J.K. (20 udziałów), K.S. (12 udziałów), M.K., S.D., F.K., J.S. (każdy po 3 udziały), K.S., R. K. i J.G. (każdy po 2 udziały). Kolejno kapitał zakładowy spółki został podwyższony do wysokości 21.600 zł, podzielonych na 108 udziałów, a następnie do wysokości 75.600 zł. W ww. rejestrze handlowym nie ujawniono przez kogo zostały objęte udziały po dokonaniu podwyższenia kapitału zakładowego. Z oświadczeń F.E.K., B.K., I.T. i O. J.D., zawartych w pozyskanych z archiwum aktach rejestrowych spółki, wynika, że w 1948 r. kapitał zakładowy spółki wynoszący 75.600 zł został podzielony na 100 udziałów. Jako wspólnicy spółki wskazani zostali O.J.D. (8 udziałów o wartości 6.048 zł) oraz F.E.K., B.K., I.T. i O.J.D., jako spadkobiercy S.J.K. (92 udziały o wartości 69.552 zł). W aktach rejestrowych spółki brak jest jednak umowy spółki, umów zmiany umowy spółki oraz innych dokumentów, które potwierdzałyby podział udziałów w spółce równoważny wysokości kapitału zakładowego.