Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia del. WSA Przemysław Szustakiewicz po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ostrołęce od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 473/18 w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ostrołęce z dnia [...] lutego 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Wyrokiem z dnia 19 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 473/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi M. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ostrołęce z dnia [...] lutego 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego, uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy Łyse z dnia [...] stycznia 2018 r. nr [...].
Wyrok zapadł na tle następujących okoliczności sprawy:
Wnioskiem z dnia 29 grudnia 2017 r. skarżąca wystąpiła o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w związku z opieką nad niepełnosprawnym S. K., który legitymuje się orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Po rozpatrzeniu wniosku Wójt Gminy Łyse decyzją z dnia [...] stycznia 2018 r. odmówił skarżącej przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego w związku z opieką nad wujkiem S. K., wskazując, że skarżąca nie spełnia warunku określonego w art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1952 ze zm., dalej jako "uśr"), tj. nie ciąży na niej obowiązek alimentacyjny względem wuja S. K.
Nie zgadzając się z powyższą decyzją skarżąca wniosła odwołanie.
Po rozpatrzeniu odwołania SKO utrzymało w mocy decyzję organu I instancji wskazując, że materialnoprawną podstawą wydanej decyzji są przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych, która określa warunki nabywania prawa do świadczeń rodzinnych oraz zasady ustalania, przyznawania i wypłacania tych świadczeń. Organ przytoczył treść art. 16a ust. 1 i 2 uśr.
Kolegium wskazało, że w sprawie bezspornym jest, iż S. K. jest osobą w znacznym stopniu niepełnosprawną, legitymującą się orzeczeniem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...].
W ocenie SKO, negatywną przesłankę uniemożliwiającą ustalenie skarżącej prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, stanowi to, że jest ona bratanicą S. K., a więc nie ciąży na niej obowiązek alimentacyjny zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Kolegium wskazało, że ustawodawca powiązał możliwość uzyskania specjalnego zasiłku opiekuńczego z istnieniem obowiązku alimentacyjnego pomiędzy osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności i osobą .sprawującą opiekę nad niepełnosprawnym. Osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny zostały wymienione w art. 128-133 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Są to krewni w linii prostej, rodzeństwo, małżonek, rodzice względem dziecka. Wuj nie jest osobą spokrewnioną w stopniu pierwszym. Skarżąca, będąca bratanicą S. K., którym się na co dzień opiekuje, nie należy do kręgu podmiotów wymienionych w tym przepisie. Na skarżącej nie ciąży wobec wuja obowiązek alimentacyjny, w związku z czym, w ocenie Kolegium, nie zostały spełnione przesłanki warunkujące otrzymanie specjalnego zasiłku opiekuńczego. Brak obowiązku alimentacyjnego po stronie osoby ubiegającej się o specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie art. 16a ust. 1 uśr, stanowi negatywną przesłankę do przyznania takiego świadczenia.