Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Barbara Adamiak (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Bujko Sędzia NSA Tadeusz Geremek Protokolant Agnieszka Kuberska po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2007r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. P. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 19 maja 2006r. sygn. akt III SA/Gd 234/06 w sprawie ze skargi J. P. o wznowienie postępowania w sprawie ze skargi J. P. w miejsce zmarłego H. P. na decyzję Dyrektora Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Oddział Rejonowy w [...] z dni [...] nr [...] w przedmiocie zwolnienia kwatery stałej zakończonej wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 17 czerwca 2004r. sygn. akt 3 II SA/Gd 2477/01 postanawia: 1. oddalić skargę kasacyjną, 2. przyznać od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku - na rzecz radcy prawnego R. R. kwotę 146,40 (słownie: sto czterdzieści sześć złotych czterdzieści groszy) w tym 22% podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, postanowieniem z dnia 19 maja 2006 r. odrzucił skargę J. P. o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem tego Sądu z dnia 17 czerwca 2004 r., oddalającym skargę H. P. na decyzję Dyrektora Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Oddział Rejonowy w [...] z dnia [...], w przedmiocie zwolnienia kwatery stałej. W uzasadnieniu podał, że J. P. skargę o wznowienie postępowania uzasadnia faktem pozbawienia praw do obrony gdyż jej mąż, będący skarżącym, zmarł przed wydaniem wyroku. Skarżąca wskazała również, że po wydaniu wyroku w sprawie wystąpiła istotna okoliczność, tj. fakt zwrócenia zaliczki dla Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Sąd podkreślił, że w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się zgodnie, że samo sformułowanie podstawy wznowienia postępowania w sposób odpowiadający przepisom ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej ustawa P.p.s.a.) nie oznacza, że skarga opiera się na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego uzasadnienia skargi wynika, że podnoszona podstawa nie zachodzi.
W rozpoznawanej sprawie z akt sprawy, a w szczególności protokółu rozprawy z dnia 15 kwietnia 2004 r. wynika, że Sąd powziął wiadomość o zgonie skarżącego, rozprawę odroczył i zwrócił się do J. P. z zapytaniem, czy popiera skargę złożoną przez zmarłego, pod rygorem zawieszenia postępowania. W piśmie z dnia 4 maja 2004 r. J. P. oświadczyła, że w całości popiera skargę. Została ona prawidłowo zawiadomiona o terminie kolejnej rozprawy. W ten sposób wstąpiła w prawa skarżącego, a zatem nie ma podstaw do przyjęcia, że w sprawie miało miejsce pozbawienie możliwości działania. Sąd wskazał, że w sprawie nie zachodzi również przesłanka polegająca na późniejszym wykryciu takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia złożyła J. P., reprezentowana przez radcę prawnego, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gdańsku, jak również o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego udzielonego z urzędu.
Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:
1) naruszenie art. 271 pkt 2 ustawy P.p.s.a., polegające na przyjęciu, że w niniejszej sprawie nie zachodzą ustawowe przesłanki wznowienia,
2) naruszenie art. 124 § 1 pkt 1 ustawy P.p.s.a., polegające na przyjęciu, że w przypadku śmierci strony w toku postępowania sądowoadministracyjnego, zawieszenie postępowania przez Sąd nie jest obligatoryjne.
Skarżąca podkreśliła, że konsekwencje złożenia oświadczenia o podtrzymaniu skargi H. P., nie były jej wiadome. Oświadczenie to złożyła w stanie wyłączającym możliwość świadomego powzięcia decyzji, znajdowała się bowiem w stanie załamania nerwowego po śmierci męża. Należy przy tym podkreślić, że od chwili śmierci męża zaszły w sprawie nowe okoliczności, których z powyższych powodów J. P. nie przedstawiła przed sądem ze szkodą dla siebie. Z tego względu należy uznać, że niezawieszenie przez Sąd postępowania, mimo obowiązku nałożonego przez art. 124 § 1 pkt 1 ustawy P.p.s.a., pozbawiło skarżącą możliwości obrony swoich interesów. Można bowiem przypuszczać, że po okresie zawieszenia postępowania, skarżąca znajdowałaby się w lepszym stanie psychicznym i byłaby w stanie występować w sprawie osobiście lub udzielić pełnomocnictwa innej osobie.