Postępowanie kasacyjne oparte jest na zasadzie związania Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej i podstawami zaskarżenia wskazanymi w tej skardze. Zakres sądowej kontroli instancyjnej jest zatem określony i ograniczony wskazanymi w skardze kasacyjnej przyczynami wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego. Jedynie w przypadku, gdyby zachodziły przesłanki, powodujące nieważność postępowania sądowoadministracyjnego, określone w art. 183 § 2 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny mógłby podjąć działania z urzędu, niezależnie od zarzutów wskazanych w skardze kasacyjnej. W niniejszej sprawie nie stwierdzono jednak takich przesłanek.
Skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw. Przedmiotem decyzji poddanej kontroli Sądu I instancji była odmowa przyznania wnioskodawcy zasiłku celowego na uregulowanie opłat za hotel. Podstawą orzekania w tej sprawie był przede wszystkim art. 39 oraz ze wzglądu na specyfikę analizowanej sprawy art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm., dalej jako u.p.s.).
W myśl art. 39 ust. 1 i 2 powołanej ustawy pomoc społeczna może mieć formę zasiłku celowego na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, w tym m.in. na zaspokojenie potrzeby mieszkaniowej. Decyzja o przyznaniu lub odmowie przyznania tego świadczenia ma charakter uznaniowy. Kryteria uprawniające do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej zostały ściśle określone w art. 8 powołanej ustawy. Obowiązkiem osób korzystających z pomocy społecznej jest współdziałanie w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej (art. 4 u.p.s.). Stosownie zaś do treści art. 11 ust. 2 tej ustawy, brak współdziałania osoby z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, czy też odmowa zawarcia kontraktu socjalnego lub niedotrzymywanie jego postanowień, mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
Podkreślenia także wymaga, na co zwrócił uwagę Sąd I instancji, że celem pomocy społecznej nie jest stałe dostarczanie środków utrzymania i zastępowanie osobistej aktywności osób w tym zakresie. Pomoc nie może polegać na ciągłym zapewnieniu środków utrzymania i ma jedynie subsydiarny charakter w stosunku do aktywności samego zainteresowanego. A zatem, rozpatrując wniosek o przyznanie pomocy społecznej organ winien brać pod uwagę zarówno cele pomocy społecznej określone w ustawie, jak i możliwości finansowe w zakresie udzielania pomocy. Winien on uwzględniać sytuację ubiegającego się o przyznanie świadczenia, jego zaangażowanie w zakresie współdziałania w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, jak i zakres udzielonej mu ze środków publicznych pomocy. Należy przy tym mieć na względzie to, iż obywatele powinni przezwyciężać trudne sytuacje życiowe wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. Dopiero niemożność samodzielnego ich pokonania stanowi przesłankę włączenia się instytucji państwa. Pomoc społeczna ma bowiem charakter uzupełniający. Samo pozostawanie bez pracy i środków do życia, jak utrzymuje skarżący, nie stanowi o obowiązku przyznania mu prawa do wnioskowanej pomocy. Skarżący od wielu lat systematycznie korzysta ze świadczeń socjalnych, właśnie z powodu swojej trudnej sytuacji życiowej. W tych warunkach, brak współpracy strony z pracownikami socjalnymi w celu zawarcia kontraktu socjalnego, trafnie został zakwalifikowany przez organy administracji i Sąd I instancji jako odmowa współdziałania w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, o której mowa w art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Z materiału dowodowego wynika, iż strona nie była zainteresowana proponowanym kontraktem socjalnym, o czym świadczy fakt, iż od 2009 r. pomimo wielokrotnych prób ze strony pracowników socjalnych nie doszło do jakichkolwiek uzgodnień w tym przedmiocie. Skarżący odmawiał przyjęcia proponowanych warunków, przekładał umówione spotkania, bądź się na nie stawiał. Takie zachowanie skarżącego nie tylko wyczerpuje znamiona braku współdziałania, ale również stanowi samodzielną przesłankę do odmowy przyznania świadczenia na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Nie ulega wątpliwości, iż osoba ubiegająca się o świadczenie z pomocy społecznej musi liczyć się z oceną jej sytuacji dokonywaną przez organ pomocy społecznej i nie może ignorować wskazówek udzielanych przez jego pracowników, co do możliwości wyjścia z trudnej sytuacji życiowej. Ubiegający się o pomoc nie może utrudniać zawarcia kontraktu socjalnego, z tej tylko przyczyny, iż jego realizacja wiąże się ze zmianą miejsca zamieszkania.