Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA: Izabella Kulig-Maciszewska Sędziowie NSA Zbigniew Rausz (spr.) Jolanta Sikorska Protokolant Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Andrzeja M. i Tomasza M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2005 r. sygn. akt I SA/Wa 434/04 w sprawie ze skargi Andrzeja M. i Tomasza M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 28 stycznia 2004 r. (...) w przedmiocie odmowy ustanowienia prawa wieczystego użytkowania na gruncie nieruchomości warszawskiej oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 24 sierpnia 2005 r. I SA/Wa 434/04 oddalił skargę Andrzeja M. i Tomasza M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z 28 stycznia 2004 r. (...) w przedmiocie odmowy ustanowienia prawa wieczystego użytkowania na gruncie nieruchomości warszawskiej.
W uzasadnieniu wyroku Sąd podniósł, że zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta. z 6 listopada 2003 r. odmawiającą Tomaszowi M. i Andrzejowi M. - spadkobiercom byłego właściciela nieruchomości Izydora M. - przyznania prawa użytkowania wieczystego do gruntu położonego przy ul. O. 34 w związku z niezłożeniem w określonym terminie przez byłego właściciela nieruchomości wniosku przewidzianego w przepisie art. 7 ust. 1 dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy /Dz.U. nr 50 poz. 279/.
Z ustaleń organu I instancji wynikało bezspornie, że przedmiotowa nieruchomość objęta została działaniem ww. dekretu, mocą którego z dniem 21 listopada 1945 r., tj. z dniem jego wejścia w życie, nieruchomości warszawskie, w tym również grunt niniejszej nieruchomości przeszły z mocy prawa na własność gminy m.st. Warszawy. Obecnie na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy grunt ten stanowi własność miasta stołecznego Warszawy. Zgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 cyt. dekretu dotychczasowi właściciele lub ich następcy prawni będący w posiadaniu gruntu, względnie osoby prawa ich reprezentujące - uprawnieni byli w ciągu sześciu miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę do złożenia wniosku o przyznanie prawa własności czasowej z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną /obecnie użytkowanie wieczyste/. Gmina zaś miała obowiązek uwzględnienia wniosków, jeżeli korzystanie z gruntów przez dotychczasowych właścicieli dało się pogodzić z przeznaczeniem tych gruntów określonym w planie zabudowania. Objęcie niniejszego gruntu w posiadanie przez gminę nastąpiło w dniu 25 listopada 1948 r., tj. z dniem ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Nr 27 Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego m.st. Warszawy a zatem termin do złożenia skutecznego wniosku w trybie art. 7 ust. 1 dekretu upływał w dniu 25 maja 1949 r.
Wniosek taki nie został złożony ani przez dotychczasowego właściciela - Izydora M., ani przez jego pełnomocnika. Wnioskiem z 5 października 2001 r. Andrzej M., działając również w imieniu brata Tomasza M., zwrócił się do Zarządu Gminy W.-C. o zwrot ww. nieruchomości, dołączając do wniosku zaświadczenie Sądu Rejonowego dla W.-M., z którego wynikało, że księga hipoteczna “Nieruchomość Nr (...) w W." została zamknięta i przeniesiona do księgi wieczystej KW (...) zachowując moc dokumentu. Treść wpisu zaś w dziale II ww. wykazu z 17 lutego 1931 r. dowodziła, że prawo własności tejże nieruchomości o obszarze 716,23 m2 przysługiwało Izydorowi M. Jednocześnie wnioskodawca podniósł, że generał dywizji Izydor M. wyrokiem byłego Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z 10 listopada 1948 r. został skazany na karę więzienia, utratę praw publicznych i przepadek całego mienia. W tej sytuacji zatem nie mógł złożyć w terminie wniosku o przyznanie prawa własności czasowej. Ponieważ postanowieniem Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z 21 czerwca 2001 r. (...) stwierdzono nieważność ww. wyroku, wnioskodawca wywodził, że wniosek o ustanowienie prawa wieczystego użytkowania do gruntu nieruchomości warszawskiej mógł być złożony dopiero obecnie. W odwołaniu od decyzji organu I instancji wnioskodawcy podnieśli, że organ ten nie wziął pod uwagę faktu, iż właściciel gruntu i jego pełnomocnik nie byli w stanie złożyć przedmiotowego wniosku, gdyż w tym czasie byli aresztowani. Natomiast Prezydent m.st. Warszawy nie sprawdził czy rzeczywiście wniosek taki nie został złożony. Rozpatrując sprawę w instancji odwoławczej Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. ustaliło, że w aktach sprawy brak jakichkolwiek dowodów świadczących o tym, że wniosek o przyznanie prawa własności czasowej został przez poprzedniego właściciela hipotecznego w ogóle złożony a strona skarżąca również nie była w stanie przedstawić w tej mierze dowodów. Ponieważ zgodnie z doktryną prawną oraz utrwalonym orzecznictwem NSA - wszystkie terminy wynikające z prawa materialnego dotyczące nieruchomości warszawskich dotyczą uprawnień określonych w prawie materialnym a zatem upływ każdego z tych terminów jest nieodwracalny, zdaniem Kolegium uprawnienia przewidziane w tych przepisach można było wykonać tylko w ciągu oznaczonego w nich terminu. Mając to na uwadze organ odwoławczy utrzymał w mocy odmowną decyzję Prezydenta m.st. Warszawy.